دولت چگونه قرار است تا پایان سال ۱۴۰۴ به پوشش ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری برسد؟
به گزارش زومیت، یکی از برنامه‌های اصلی وزارت ارتباطات دولت سیزدهم که بارها از سوی وزیر این وزارتخانه هم روی آن تأکید شده رساندن ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری به خانوارها تا پایان کار دولت سیزدهم است. در اولین گام هم ۲۵ بهمن ماه سال گذشته، رونمایی از طرح ملّی توسعه فیبرنوری منازل و کسب‌وکارها با افتتاح ۵۰۰ هزار پورت فیبرنوری پرسرعت، آغاز شد. حالا نزدیک به ۳ ماه از آغاز این پروژه می‌گذرد و با جمع پورت‌های فیبرنوری که از دولت گذشته تاکنون واگذار شده است، مشخص شده کاربران چندان هم از این پروژه استقبال نکرده‌اند. طبق اطلاعاتی که در سایت www.iranfttx.ir دیده می‌شود، از مجموع ۱ میلیون ۴۴۰ هزار و ۳۲ پورت واگذارشده، ۱ میلیون و ۱۴۱ هزار و ۹۳۲ پورت منصوبه مربوط به تکنولوژی فیبرنوری (FTTH) است و از این میان تنها ۲۹۸ هزار و ۱۰۰ پورت منصوبه از تکنولوژی VDSL پشتیبانی می‌کنند.
طبق این اطلاعات بیش از یک میلیون پورت منصوبه فیبرنوری حالا در کشور فعال است؛ اما براساس آمار سایت iranfttx تنها ۳۶۰ هزار و ۸۴۱ نفر از این تعداد پورت منصوبه کاربر اینترنت بر مبنای فیبرنوری هستند. آهنگ کند استفاده از فیبرنوری، بسیاری از کارشناسان حوزه ارتباطات را به این باور رسانده که رسیدن دولت به هدف رساندن ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری به خانوارها تا پایان کار دولت سیزدهم رؤیایی دست نیافتنی است.
در همین زمینه صادق عباسی شاهکوه، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در گفت‌وگو با زومیت در نظر گرفتن این هدف را بزرگ می‌داند؛ اما تأکید می‌کند که رسیدن به آن تا پایان سال ۱۴۰۴ غیرممکن نیست.
عباسی به زومیت می‌گوید آماری که در سایت iranfttx دیده می‌شود یک آمار کلی از وضعیت واگذاری فیبرنوری در سال ۱۴۰۰ است و ربطی به یک دولت خاص ندارد. آن‌طور که او می‌گوید بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم و با توجه به برنامه وزارت ارتباطات برای توسعه فیبرنوری، نصب پورت‌های منصوبه بر مبنای این فناوری رشد قابل توجهی داشته است. او در این مورد به زومیت گفت:
آمارها نشان می‌دهد که رشد نصب پورت فیبرنوری در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ نسبت به نیمه اول آن صعودی بوده که به نظر می‌رسد این اتفاق هم به‌خاطر اعلام برنامه وزارت ارتباطات و تمرکز روی توسعه فیبرنوری در کشور باشد که انگیزه اپراتورها در این زمینه را افزایش داده است.
مشکلات توسعه فیبرنوری
عباسی شاهکوه تأکید می‌کند که رشد تعداد پورت‌های واگذارشده نسبت به پورت‌های منصوبه با آهنگ کندی پیش می‌رود؛ اما بر این باور است که این اتفاق نه در ایران که در کل دنیا رخ می‌دهد. طبق اطلاعاتی که او اعلام می‌کند در دنیا هم بین ۳۰ تا ۴۰ درصد پورت‌های منصوبه به کاربران واگذار می‌شود.
او دلایل مختلفی را برای این موضوع مطرح می‌کند که کاربران کمتر به سراغ استفاده از اینترنت بر مبنای فیبرنوری می‌روند. قیمت بالا، ارزان بودن سرویس‌های جایگزین و کاهش تولید محتوای مناسب و با کیفیت از جمله دلایلی است که او در این زمینه مطرح می‌کند.
صادق عباسی شاهکوه در این مورد توضیح می‌دهد:
شاید هنوز مردم خیلی احساس نکرده‌اند که با توجه به سرویس‌های محتوایی که وجود دارد به سمت استفاده از فیبرنوری بروند. اگر مردم به سمتی بروند که سرویس‌های شرکت‌های VOD را روی تلویزیون ببینند و به دیدن محتوای این سرویس‌ها روی تلویزیون عادت کنند شاید دیگر سرویس ADSL برای آن‌ها پاسخگو نباشد و به سمت استفاده از فیبرنوری که سرویس‌های چندبرابری به آن‌ها می‌دهد، بروند.
یک هدف بزرگ
بسیاری از کارشناسان از زمان مطرح شدن تلاش دولت برای واگذاری ۲۰ میلیون پورت اینترنت بر مبنای فناوری فیبرنوری این موضوع را مطرح می‌کنند که این هدف بسیار بلند‌پروازانه است. آن‌ها با اشاره به پروژه‌هایی همچون اتصال فیبرنوری به منازل توسط اپراتور فیبرنوری در اوایل دهه ۹۰ می‌گویند، با توجه به کمبود سرمایه‌گذاری و مشکلات در توسعه زیرساخت‌های شبکه فیبرنوری به نظر بعید می‌رسد که دولت بتواند ۲۰ میلیون خانوار را تحت پوشش اینترنت فیبرنوری قرار دهد.
عباسی معاون وزیر ارتباطات و رئیس رگولاتوری هم تعیین این هدف از سمت دولت را یک هدف بزرگ می‌داند؛ اما تأکید می‌کند با انجام مجموعه کارهایی در طول مسیر اجرا، این پروژه امکان‌پذیر است. او در این مورد گفت:
خود من هم به‌عنوان کارشناس تحت پوشش قرار دادن ۲۰ میلیون خانوار به اینترنت فیبرنوری تا پایان کار دولت سیزدهم را یک هدف بزرگ و سخت می‌بینم. برخی می‌گویند این کار نشدنی است ولی ما به‌دنبال این هستیم که چطور این کار را شدنی کنیم.
طبق اظهارات عباسی به انجام رسیدن این پروژه براساس اهداف، چند پیش‌نیاز دارد که آن‌ها سعی کرده‌اند این پیش‌نیاز‌ها را رفع کنند. او در این مورد به زومیت توضیح داد:
اولین نیاز برای توسعه شبکه فیبرنوری این است که همه دستگاه‌ها پای کار بیایند و زیرساخت‌های خود در این زمینه را دراختیار اپراتورها بگذارند. خوشبختانه در این زمینه در قانون بودجه سال ۱۴۰۱ مصوبه‌ای گرفتیم که وزارت نیرو، شهرداری‌ها و... امکانات فیبرنوری خود را طبق تعرفه مصوب رگولاتوری با اپراتورها به اشتراک بگذارند. خوشبختانه هم با این مصوبه همه پای کار آمده‌اند و برای رسیدن دولت به هدفش به اپراتورها کمک می‌کنند.
عباسی یکی دیگر از ورق‌های مثبت توسعه اینترنت بر مبنای فیبرنوری را کمک مستقیم دولت به اپراتورها اعلام می‌کند و با اشاره به مصوبه‌ای که در این زمینه هفته گذشته در هیئت دولت به تصویب رسیده، توضیح می‌دهد:
اپراتورها برای توسعه فیبرنوری در ۸ شهر بزرگ و همچنین شهر‌های دیگر نیاز به منابع مالی مشخصی دارند. به همین خاطر وزارت ارتباطات پیشنهادی به دولت داد تا دولت بخشی از درآمد خود را که حاصل از سود اپراتورها است به آن‌ها برگرداند. خوشبختانه این درخواست با موافقت هیئت وزیران قرار گرفت. طبق مصوبه هیئت وزیران از این پس از ۲۸ درصد سهم دولت از اپراتورهای همراه ۸ درصد این درآمد به آن‌ها بخشیده می‌شود و سهم ۳ درصدی دولت از درآِمد اپراتورهای ثابت نیز دیگر از آن‌ها گرفته نمی‌شود تا از محل این درآمد آن‌ها دست به توسعه فیبرنوری در سطح کشور بزنند.
عباسی تأکید می‌کند که با حمایت دولت و مجلس آن‌ها پروژه‌ای را که از نظر بسیاری اجرایش یک سنگ بزرگ است به اجرا درمی‌آورند. بااین‌حال خود او پیش‌بینی می‌کند که اگر ۲۰ میلیون پورت فیبرنوری تا پایان کار دولت سیزدهم آماده واگذاری باشد، از این میزان در بهترین حالت تنها بین ۶ تا ۷ میلیون کاربر متصل به فیبرنوری خواهیم داشت که به اعتقاد او با توجه به آنچه در دنیا در همین زمینه به شکل مشابه رخ می‌دهد، عدد خوبی است.
