۴ سال بعد از فیلتر تلگرام، از پیامرسانهای ایرانی چه خبر؟
به گزارش زومیت، حالا که چهار سال از اعمال فیلترینگ پیامرسان تلگرام میگذرد، برای بررسی وضعیت امروز پیامرسانهای داخلی فرصت خوبی است. مدیرعاملان پیامرسانهای گپ، آیگپ و سروشپلاس در گفتوگو با زومیت اعلام کردند فیلتر شدن تلگرام در راستای حمایت از پیامرسانهای ایرانی نبوده و علاوهبراین، اعمال این محدودیت نهتنها کمکی به افزایش تعداد کاربران این پیامرسانها و محبوبیت آنها نکرده؛ بلکه موجی از بیاعتمادی نسبت به آنها و کسبوکارشان را در میان مردم ایجاد کرده است.
ردیف | نام | تعداد نصب | تعداد کاربر فعال ماهانه |
۱ | سروش پلاس | ۲۳ میلیون | ۴ میلیون |
۲ | آی گپ | بیش از ۱۴ میلیون | نزدیک به ۴ میلیون |
۳ | ایتا | ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار | ۳ میلیون و ۳۸۰ هزار |
۴ | بله | ۸ میلیون و ۴۴۵ هزار | ۱ میلیون و ۳۸۲ هزار |
۵ | گپ | بیش از ۷ میلیون | نزدیک به ۵ میلیون نفر |
*آخرین بهروزرسانی اطلاعات مربوط به سروش پلاس، آیگپ و گپ مربوط به ۱۰ اردیبهشت سال ۱۴۰۱ است و اطلاعات ایتا و بله مربوط به آخرین آمار اعلامشده از سمت شورای عالی فضای مجازی در آبان سال ۱۴۰۰ است.
فیلتر تلگرام و آسیب به پیامرسانهای داخلی
مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیامرسان گپ، در گفتوگو با زومیت به ذکر آمار نصب و میزان کاربران فعال ماهانه «گپ» پرداخت و اعلام کرد که درحالحاضر، تعداد نصب این پیامرسان ایرانی از مرز ۷ میلیون گذشته و نزدیک به ۵ میلیون نفر هم کاربر فعال آن هستند. او در ادامه به خدمات مختلفی که این پیامرسان برای جذب گروههای مختلفی از مخاطبان ارائه میدهد، اشاره کرد و گفت:
ما تنها پیامرسانی هستیم که چند کلاینت داریم: علاوه بر خود کلاینت گپ، یک کلاینت مخصوص کودکان و نوجوانان، یک کلاینت بینالمللی و یک کلاینت داریم که حاصل فعالیت مشترک با مجموعههای حاضر در حرم امام رضا (ع) است. در واقع ما یک زیرساخت مشترک داریم؛ اما برای بازارهای هدف مختلف، پوستههای مختلف ارائه میدهیم که هر یک امکانات خاص خود را دارند تا نیازهای مختلف مخاطبان را دقیقتر پاسخ دهیم.
مدیرعامل گپ معتقد است پیامرسانهای ایرانی درحالحاضر، برخلاف سالهای قبل و روزهای بعد از فیلترینگ تلگرام، در فضایی آرام در حال رشد هستند. انجیدنی در ادامه وضعیت فعلی پیامرسان گپ را روبهرشد دانست و گفت: «پیامرسان ما هم از یک سو با ارائه خدمات به سازمانها و کسبوکارها و از سوی دیگر، با ارائه خدمات و محصولات در حوزه بازی و سرگرمی، مخاطبان گستردهای را جذب کرده و در مسیر رشد قرار دارد.» او همچنین، به تشریح وضعیت کلی پیامرسانهای داخلی در سالهای اخیر پرداخت و گفت:
بعد از برخی اتفاقات سیاسی که در کشور افتاد و تلگرام فیلتر شد، آسیب زیادی به بازار پیامرسانهای داخلی وارد شد؛ اما پس از آن، پیامرسانها کمکم یک مسیر رشد ارگانیک و خوب را شروع کردند. تقریباً تمام پیامرسانهای ایرانی این مسیر رشد را آغاز کردهاند و با یک شیب ملایم در حال رشد هستند.
مهدی انجیدنی معتقد است برخی ویژگیها در پیامرسانهای داخلی وجود دارد که منجر به برتری آنها نسبت به نمونههای خارجی میشود. برای مثال، پیامرسانهای بومی میتوانند در حوزه سازمانی، کسبوکارها، پرداخت و... ارائه دهند که پیامرسانهای خارجی قادر به انجام آن نیستند. او با اشاره به همین نکته گفت: «به همین دلیل است که در همه جای دنیا جایگاه پیامرسانهای بومی هر کشور مجزا از پیامرسانهای بینالمللی است. اکثر کشورهای دنیا، از کشورهای اروپا تا آسیای شرقی، برای توسعه اقتصاد بومی و پلتفرمیشان به سمت استفاده از پیامرسانهای بومی رفتهاند.»
فیلترینگ تلگرام و پیامدهای آن
با توجه به این که برخی کارشناسان در سالهای ۹۶ و ۹۷ اعتقاد داشتند یکی از اهداف و دلایل فیلتر شدن تلگرام، حمایت از پیامرسانهای بومی بوده است، مدیرعامل گپ ضمن رد چنین ادعایی، اعمال ممنوعیت برای تلگرام را به زیان پیامرسانهای ایرانی دانست و گفت:
فیلترینگ تلگرام و بحث و جدلهایی که بعد از آن مطرح شد، یک اتفاق آسیبزا برای پیامرسانهای داخلی بود. مسئولان به جای این که بهدرستی این موضوع را در کشور مطرح کنند و توضیح دهند که فیلترینگ اساساً یک تصمیم سیاسی بوده، طوری این موضوع را مطرح کردند که انگار با هدف حمایت از پیامرسانهای ایرانی فیلترینگ را اعمال کردهاند. در هیچیک از دو مرحله فیلترینگ تلگرام هدف حمایت از پیامرسانهای داخلی مدنظر نبوده است.
به گفته انجیدنی همیشه دلیل اعمال فیلترینگ در کشور یا موضوع محتوای مستهجن یا یک مسئله امنیتی بوده است.
مدیرعامل «گپ» تأثیرات روانی و تغییر نگاه مردم به پیامرسانهای ایرانی را پیامد منفی مسدود کردن تلگرام در کشور دانست و گفت:
تنها نتیجه اعمال فیلترینگ ایجاد یک موج منفی علیه پیامرسانهای داخلی در میان جامعه کاربری کشور بود. فیلترینگ تلگرام باعث افت مخاطبان پیامرسان ما شد. علاوه بر این به مسیر جریان رشد ما و سایر پیامرسانها نیز آسیب زد. این که با بستن یک سرویس خارجی، بخواهیم باعث رشد یک سرویس داخلی شویم، اصلاً امکانپذیر نیست.
انجیدنی معتقد است پیامرسان هم مثل یک فروشگاه اینترنتی یک صنعت داخلی است که تعدادی شرکت در آن کار کرده و برای آن تحقیقات و سرمایهگذاری کردهاند؛ تصمیمات حاکمیتی نباید به این اکوسیستم ضربه بزند و تبعات منفی این تصمیمات را به گردن پیامرسانهای بیندازد. او درباره شرایط مطلوب برای رشد پیامرسانها نیز گفت: «هر اپلیکیشن، صنعت و شرکتی زمانی رشد میکند که در بازار آرامش برقرار باشد و جامعه بدون مشکل باشد. بههمیندلیل، بعد از عبور از این دوران بود که پیامرسانهای ایرانی شروع به رشد کردند.»
پیامرسانهای ایرانی؛ رشد در مسیری با شیب ملایم
مهدی انجیدنی با مقایسه وضعیت گذشته و حال پیامرسانهای داخلی نتیجه گرفت که درحالحاضر اوضاع آرامتر است و پیامرسانها در مسیر توسعه کسبوکارشان، بهخوبی در حال رشد کردن هستند. او معیار این رشد را میزان ترافیک مصرفی پیامرسانها دانست و گفت:
شاخص استفاده شدن و نشدن پیامرسانها، ترافیک مصرفی است که شرکت ارتباطات زیرساخت گزارش میدهد و براساس آن میزان ترافیک مصرفی پیامرسانها در سالهای اخیر تقریباً هر ماه رشد داشته و این نشان میدهد که هم تعداد کاربران و هم میزان استفاده منطقی آنها از پیامرسانهای داخلی در حال افزایش است.
او در ادامه ضمن اشاره به این که تا ۲-۳ سال قبل، میزان ساعت و کارکرد در پیامرسانها کم بود؛ اما به مرور زمان عمق استفاده کاربران در حال بیشتر شدن است، اعلام کرد: «درحالحاضر، طبق گزارشهای وزارت ارتباطات، پیامرسانهای ایرانی حدود ۲۰ میلیون کاربر دارند و این ضریب رشد از روی پهنای باند نیز کاملاً قابل رؤیت است.»
مدیرعامل گپ در ادامه با توضیح این که مقایسه بعضی مجموعههای بزرگ با پیامرسانها از اساس اشتباه است، گفت: «برخی مجموعههای بزرگ مثل اسنپ را، که بودجههای چند صد میلیاردی حاکمیتی برای تبلیغات دارند، با پیامرسانهای ایرانی مقایسه نکنید. آنها هم اگر بودجههای عظیم پشتشان نبود، هیچوقت با این سرعت رشد نمیکردند.» انجیدنی معتقد است اختصاص همان بودجههای تبلیغاتی برخی از این مجموعههای بزرگ به پیامرسانهای داخلی هم منجر به رشد آنها با همان سرعت میشود.
به گفته مهدی انجیدنی پیامرسانهای بومی اکنون رشد ارگانیک دارند و با شیب ملایم در حال گسترش هستند. او در نهایت از این مقایسه چنین نتیجهگیری کرد: «به جز برخی پروژههای بزرگ در کشور، که بودجههای عظیم حاکمیتی یا نهادهای واسطه حاکمیتی را پشتوانه خود دارند، بقیه رشد نرمال دارند و مقایسهشان با اسنپ، دیجیکالا، کافه بازار، دیوار و... اشتباه است.»
پیامرسان آیگپ
در بخش دیگری از این گزارش، با میثم عسگری، مدیرعامل پیامرسان ایرانی «آیگپ»، نیز گفتوگو کردیم. عسگری در این گفتوگو به معرفی این پیامرسان پرداخت و گفت: «آیگپ با این استراتژی که بتواند خدمات مختلف و متنوعی به کاربران ارائه دهد در سال ۹۷ راهاندازی شد و با شعار «پیامرسان تمامخدمات» در این عرصه فعالیت میکند.» البته به گفته او آیگپ پیش از این سال نیز فعالیت داشته؛ اما استراتژی جدید برای آن از سال ۹۷ تعیین شده است. مدیرعامل این پیامرسان درباره وضعیت فعلی آن به زومیت گفت:
آیگپ نزدیک به ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار کاربر رجیسترشده دارد که حدود ۴ میلیون از این تعداد ماهانه در این پیامرسان فعالیت دارند. پیامرسانی، سرگرمی، اخبار، بازی و خدمات مالی و پرداخت از جمله مواردی است که در آیگپ ارائه میشود. این سبد محصولات دائماً در حال تکمیل است و فکر میکنم از سه ماه دیگر نسل سوم پیامرسان ما ارائه میشود که در لایه کاربری آن تغییرات عمدهای ایجاد خواهد شد و همچنین، هوش مصنوعی به آن اضافه میشود. بدینترتیب، آیگپ به یکی از پیامرسانهای پیشرو دنیا تبدیل خواهد شد.
مشکلات موجود در حوزه پیامرسانهای داخلی
میثم عسگری ضمن انتقاد از وضعیت فعلی پیامرسانهای ایرانی، به مقایسه سالهای گذشته و امروز پرداخته و توضیح داد: «بین سالهای ۹۷ و ۹۸، هیجانی در حوزه پیامرسانهای داخلی در کشور اتفاق افتاد و این حوزه به موضوع اولویتدار تبدیل شد؛ اما الان تمام فعالان این حوزه تبدیل شدهاند به افرادی که کار بدون اولویت انجام میدهند و توهین میشنوند.»
مدیرعامل آیگپ محدود شدن ظرفیتها و افزایش هزینهها را از مشکلات این حوزه خواند. به گفته او در کشور ما همچنان اعتقادی به سرمایهگذاری در حوزه پیامرسانها وجود ندارد و مجموع این عوامل منجر به رشد آرام این صنعت میشود. او در این باره توضیح داد:
شاید حضور در این حوزه برای بخش خصوصی صرفه اقتصادی نداشته باشد، چون این صنعت تا سالهای آینده پولساز نخواهد بود. در بخشهای نیمهدولتی، مثل ما، هم وقتی خروجی اقتصادی ندارند سرمایهگذاری جدی انجام نمیشود. بنابراین، با یک شیب خیلی ملایم به لحاظ کاربر و تکنولوژی و با سرعت خیلی کم در حال رشد کردن هستیم. پیامرسانها با یک شیب در حال پیشروی هستند.
عسگری در ادامه کمبود نیروی انسانی متخصص در حوزه آیتی را دیگر بحران موجود در شرایط کنونی دانست و گفت: «از نیروی انسانی متخصص این حوزه غافل شدهایم. نیروها یا گران شدهاند و فقط جاهای خاص و با حقوق خاص میتوانند آنها را جذب کرد یا در حال مهاجرت هستند و ما هیچ برنامهای برای نگهداشت نیروی انسانی متخصص صنعت آیتی در کشور نداریم.» او معتقد است کشور به برنامههایی برای تأمین تسهیلات این نیروها یا امتیازاتی برای تحصیل، درآمد، خدمت سربازی و... نیازمند است تا بتواند آنها را حفظ کند. به گفته عسگری، عدم وجود چنین برنامههایی باعث شده کشورهای دیگر با پیشنهادها بسیار ابتدایی بتوانند جوانان ما را جذب کنند.
مدیرعامل پیامرسان ایرانی آیگپ در ادامه در خصوص هدف از فیلترینگ تلگرام در سالهای ۹۶ و ۹۷ اظهار بیاطلاعی کرد و گفت:
حتی اگر هدف از این مسدودسازی حمایت از پیامرسانها بوده، محقق نشده است. به نظر من، فیلتر شدن تلگرام بیشتر از آن که به نفع پیامرسانهای داخلی شود، به ضررشان شد و به آنها آسیب زد. بهطور کلی، محدودسازی برای تلگرام فضا را برای ما سختتر کرد، چون بیاعتمادی بیشتر شد، بسیاری اتهامها به پیامرسانها زده شد که ناامن هستند یا تهمتهای دیگر.
بااینحال عسگری اعتقاد دارد تلگرام در کشور ما فیلتر نیست، بلکه صرفاً با محدودیتهایی روبهرو است. او در این مورد توضیح داد: «من طرفدار فیلترینگ نیستم؛ اما شخصاً اعتقاد دارم تا وقتی که ویپیان، پیامک رجیستر تلگرام و پهنای باند دراختیار کاربران است، تلگرام فیلتر نیست؛ صرفاً دسترسی کمی سختتر شده است.»
مدیرعامل آیگپ عدم آمادگی پیامرسانهای بومی در زمان مسدودسازی تلگرام را یکی دیگر از مشکلات این صنعت در آن مقطع دانست و گفت:
در مقطعی که تلگرام فیلتر شد، ظرفیت سختافزاری و زیرساختهای پیامرسانهای ایرانی برای جامعه ۴۰-۵۰ میلیونی کاربران ایرانی آماده نبود. در واقع، نیاز به سرمایهگذاری برای تأمین زیرساختهای سختافزاری و تکنولوژیهای نرمافزاری داشتیم تا بتوانیم محصول ارائه دهیم اما چنین چیزی هنوز هم فراهم نشده است.
تأثیر سیاستهای دولت بر پیامرسانها
میثم عسگری با انتقاد از سیاستهای دولت وقت در زمینه فیلترینگ تلگرام، اعلام کرد: «در دولتی که تلگرام را محدود کرد برنامهای برای اداره کشور در حوزه پیامرسان وجود نداشت. یکشبه به هر دلیلی به این نتیجه رسیدند که تلگرام بد است و ۴-۵ پیامرسان ایرانی مثل سروش، آیگپ، بله، گپ و بیسفون خوب است. تمام این پیامرسانها قبل از فیلترینگ تلگرام هم فعال بودند، اما در یک سیاست و استراتژی اشتباه پیامرسان خارجی و داخلی را به دو دسته بد و خوب تقسیم کردند و داخلیها به دام این سیاستها افتادند.»
مدیرعامل آیگپ معتقد است بررسیهای تخصصی و دقیق برای دوران پس از فیلترینگ تلگرام و حمایت از پیامرسانهای داخلی انجام نشده بود و همین موضوع علاوه بر در پیش گرفتن برخی سیاستهای نادرست، مشکلات دیگری هم ایجاد کرد. او در این زمینه توضیح داد:
تجربه خوب تلگرام از لحاظ تعداد کاربر را محدود کردند؛ با این بهانه که پیامرسانهای داخلی برای جایگزین شدن وجود دارد، اما درباره آن بررسی کارشناسانه انجام نشده بود. فرایندهایی مثل وام دادن به پیامرسانهای داخلی، چه به لحاظ عدد و رقم، چه از این لحاظ که بعضی پیامرسانها وام گرفتند و برخی دیگر مثل ما نگرفتند، جذابیت خاصی برای کار ایجاد نکرد. حمایت تلویزیون از پیامرسانهای داخلی هم یک سیاست شتابزده رسانهای بود برای این که نتوانسته بودند برنامهای ایجاد کنند.
عسگری اتخاذ تصمیمات معقولتر و در پیش گرفتن سیاستهای مناسبتر را راهحل توسعه پیامرسانهای داخلی دانست. او برخی از این سیاستهای جایگزین را چنین مطرح کرد:
اگر میخواهیم محصولی را تولید کنیم حتماً لازم نیست کارمان را از اختراع چرخ آغاز کنیم؛ میتوانیم تجربه کشورهایی را که صاحب آن تکنولوژی بودهاند، بررسی کنیم. اگر میخواستیم کشور یک پیامرسان مستقل داشته باشد، باید تصمیم میگرفتیم که این سرمایهگذاری به هر قیمتی انجام شود. بعد از آن تیمها تشکیل میشدند، خلق تکنولوژی و پلتفرم میشد و... بعد میتوانستیم بگوییم ما در سطح پیشروهای دنیا یا با کمی فاصله از آنها محصولی را ارائه کردهایم.
مدیرعامل آیگپ معتقد است اگر هدفی برای جایگزین کردن پیامرسانیهای ایرانی به جای تلگرام وجود داشته، ایدهای سادهانگارانه بوده است؛ چراکه پیامرسانهای داخلی در آن مقطع نمیتوانست جایگزین تلگرام شود. او در این باره گفت: «ما بررسی نکردیم که چقدر در تلگرام سرمایهگذاری شده، نتورک و بکاند آن چیست و در کلاینت آن چه اتفاقی افتاده است. انجام این بررسی و مقایسهها میتوانست یک سیاستگذاری کامل باشد.» به گفته عسگری، در گام اول باید حجم سرمایهگذاری و پیچیدگیهای تکنولوژیکی بررسی میشد، نه این که ساده با این موضوع برخورد شود.
در سروشپلاس چه میگذرد؟
مرتضی رحیمی، مدیرعامل پیامرسان «سروشپلاش»، دیگر پیامرسان ایرانی که پیشتر با نام «سروش» آغاز به کار کرده و به مخاطبان معرفی شده بود، نیز به تشریح وضعیت کنونی این پیامرسان پرداخت و اعلام کرد:
ما همچنان مصمم و پرتلاش در مسیر بهبود کیفیت و افزایش امکانات محصول مشغول هستیم و طرحهای بسیار جدیای را در مسیر تبدیل شدن به یک پیامرسان بینالمللی، در دست انجام داریم. انشالله بهزودی خبر اتفاقات خوبی در سروش پلاس به گوش همگان خواهد رسید.
به گفته رحیمی، تاکنون بیش از ۲۳ میلیون نفر با این پیامرسان همراه شدهاند و درحالحاضر، بیش از سه میلیون کاربر فعال ماهانه در سروشپلاس حضور دارند. او در ادامه به خدماتی نظیر محتواهای متنوع، باتها و سرویسهای محلی گوناگون در کنار قابلیت پیامرسانی در این اپلیکیشن اشاره کرد و گفت: «ما فارغ از محدودیتها، همواره به فکر کامل کردن سبد خدمات خود بوده و هستیم. تاکنون هم مواردی چون محتوا، سرگرمی، پرداخت، بازی و... پیادهسازی و ارائه شدهاند.»
مدیرعامل این پیامرسان ارائه خدمات ملی و منطقهای را هدف سروشپلاس از آغاز فعالیت آن دانست و در این باره توضیح داد:
سروش پلاس از ابتدا در راستای ارائه سرویس در ابعاد ملی و حتی منطقهای هدفگذاری شد و با توجه به حضور رقبای سرسخت و تراز اول دنیا، همواره ارزشآفرینیِ محلی را مدنظر داشته است. ما علاوه بر خدمات پیامرسانی باکیفیت، سعی داریم بر این بستر، خدماتی کاربردی به کاربران خود ارائه کنیم. مفاهیمی مانند دولت یا شهر الکترونیک نیز بهراحتی در بسترِ پیامرسان قابل پیادهسازی خواهد بود و سروشپلاس در این زمینه منتظر مجوزها و دسترسیها است.
سخت شدن کار پیامرسانهای داخلی پس از فیلترینگ تلگرام
مدیرعامل سروشپلاس با اعتقاد به این که مسدودسازی تلگرام یکی از اتفاقات بدی بود که به زیان پیامرسانهای بومی ختم شد، درباره تأثیرات فیلترینگ بر این صنعت توضیح داد:
فیلترینگ یکی از اتفاقات بد برای پیامرسانها بود. در زمان ابتدایی پس از فیلتر شدن تلگرام و در کوتاهمدت تعداد زیادی کاربر به سمت پیامرسان ما آمدند، اما چون این اتفاق قبل از بلوغ تکنولوژیک و آمادگی پیامرسانها رخ داد، تجربه کاربری بسیار بدی برای کاربران ایجاد کرد و نباید فراموش کرد که بازگرداندن کاربر ناراضی بسیار سختتر از جذب اولیه است.
او در ادامه با اشاره به دیگر پیامد منفی این اتفاق که منجر به شکلگیری ذهنیت منفی در کاربران شده، تصریح کرد: «اعمال فیلترینگ موضوع پیامرسانها را به یک مسئله سیاسی بدل کرد و عملاً یک مانع ذهنی برای بسیاری از کاربران ایجاد کرد؛ علاوه بر این، هجمه رسانهای غیرمنصفانهای بر برند سروش وارد شد که سر ریز این موضوع به پیامرسان سروشپلاس هم منتقل شد.»
رحیمی اعلام کرد با وجود مشکلات پیشین و برخی مسائل موجود، مثل سیاسی شدن موضوع پیامرسان، هزینههای سرسامآور بخشهای حاکمیتی و دولتی و ایجاد رقابتهای ناسالم، پیامرسان سروشپلاس همچنان به مسیر رشد خود ادامه میدهد. البته مدیرعامل این پیامرسان معتقد است فقط با حذف رقابتهای ناسالم میتوان این رشد را ادامهدار کرد. او در این مورد توضیح داد:
ما در مسیر بهبود و ارتقای زیرساخت و تکنولوژی محصول سرمایهگذاری کردیم؛ با تحقق این مهم، وضعیت خیلی خوبی را در پایداری خدمترسانی محصول، پیشِ رو خواهیم داشت؛ به این معنا که علاوه بر امکان میزبانی کاربران بیشتر، کیفیت محصول نیز بهبود چشمگیری خواهد داشت. همچنان معتقدیم این موضوع در صورت حذف موانعی چون رقابتهای ناسالم بخشهای غیر اقتصادی و حاکمیتی میتواند به یک رشد ادامهدار بدل شود.
فیلترینگ؛ یک سیاست ناکارآمد
مدیرعامل سروشپلاس معتقد است مسدودسازی هرگز جزو راهکارهای مورد تأیید مدیران این پیامرسان نبوده و تأثیر مثبتی بر توسعه پیامرسانهای داخلی نداشته است. رحیمی در این باره گفت: «همانطور که بارها از سوی مدیران ما اعلام شده فیلترینگ هیچگاه جزو راهکارهای مورد تأیید ما نبوده و نیست و آن را محصول مشترک دوستان نادان و دشمنان دانا میدانیم؛ این روزها هم با وجود فیلترینگ در حال رقابت با محصولات خارجی ازجمله تلگرام هستیم و معتقدیم اعمال فیلترینگ نه درست بود نه کارآمد.»
مرتضی رحیمی در ادامه به برخی راهکارها و سیاستهای جایگزینی اشاره کرد که میتواند مؤثر از اعمال فیلتریگ پیامرسانها باشد و به توسعه و اتقای نمونههای داخلی نیز کمک کند. او راهحلهای جایگزین را چنین تشریح کرد:
ما مخالف تسهیل فضای کسبوکار نیستیم، بدون شک پیامرسانها هم به این مهم نیازمند هستند. برای تحقق این هدف اقداماتی مانند حمایت در زمینه ارائه مجوزها و زیرساختهای دولت الکترونیک یا شهر الکترونیک از جمله موارد راهگشایی است که قطعاً اتفاق مثبتی برای کشور خواهند بود، چراکه موجب کاهش هزینهها، بهبود ارائه خدمات به هموطنان و درنتیجه، افزایش رضایتمندی عمومی خواهند شد. به نظر میرسد این رویکردهای کارشناسیشده بیش از هر مورد دیگری راهگشا و تسهیلگر خواهند بود.
مهمترین موانع و چالشهای کنونی
مدیرعامل سروشپلاس معتقد است برخی رویکردهای غیر کسبوکاری در دستگاههای حاکمیتی زمینه اعمال طرحها و ایدههای غیر کارشناسانه، موازیکاری و حتی خنثیسازی برخی اقدامات را فراهم میکند و این مسئله به زیان پیامرسانهای بومی است. او در ادامه گفت:
بعد از تجربه ناموفق کاربران از سرویسهای داخلی و عملیات ترورِ شخصیتی (ترورِ برند) پیامرسانهای داخلی، جذب کاربر بهشدت سخت میشود و در این مرحله که سرویسهای داخلی تنها نقطه امید کاربران است، موازیسازیها و ایجاد جریانات خنثیکننده توسط بخشی از دستگاههای حاکمیتی با رویکردهای غیر کسبوکاری، عملاً روزنههای امید جذب کاربر را تنگتر میکند.
رحیمی موارد دیگری مانند کُندی در تصمیمگیریها، تأکید بر طرحهای غیر کارشناسی، عدم همسویی سازمانها و بخشهای تصمیمگیر را که به برخی موازیکاریها منجر میشود از دیگر آفتها در مسیر توسعه پیامرسانهای ایرانی دانست.