از جذب سرمایه ۵۰۰ میلیارد تومانی تا 5G Cloud؛ مدیرعامل ابر آروان از تازه‌های این شرکت می‌گوید
تیم ابر آروان در پنجمین رویداد سالانه سوار ابرها از محصولات جدید خود رونمایی کرد و از ورودش به بازارهای بین‌المللی مانند اروپا و آمریکای شمالی با وجود سختی‌های تحریم، خبرهای تازه‌ای داد. افتتاح دیتاسنتر اختصاصی بامداد، جذب سرمایه‌ی ۵۰۰ میلیاد تومانی از هلدینگ فناپ، سرمایه‌گذاری در استارتاپ اسپارا و آغاز همکاری با زیتل برای عرضه‌ی 5G Cloud در آینده از دیگر مهم‌ترین خبرهای این رویداد بود.
پویا پورحسینلو، ناخدای اجرایی (مدیرعامل) ابر آروان مانند همیشه در کنار مدیران تیم خود به‌جز معرفی تازه‌های شرکت، در مراسم و همچنین در مصاحبه با زومیت از سختی‌های کار در ایران و حاشیه‌های بی‌پایان این شرکت ابری در کشور گفت. پیرحسینلو ابر آروان را بزرگ‌ترین و تأثیر‌گذارترین شرکت ابری در ایران می‌داند و می‌گوید گاهی برخی حاشیه‌های درست‌شده برای این شرکت، به‌صورت عمد از طرف گروه‌هایی در داخل و خارج برای کمرنگ کردن ناکارآمدی دولت ایجاد شده است.
ناخدای اجرایی ابر آروان در مصاحبه با زومیت اتفاق‌های دو سال گذشته برای این شرکت مانند حمله سایبری و حاشیه‌های قرارداد با سازمان فناوری اطلاعات را وقایع تلخی برای ابرآروان دانست و گفت: «برای من خیلی روشن است که ما را به‌عنوان گروگان روبه‌روی مردم قرار داده‌اند، تا هدف خیلی از ناکارآمدی‌ها و تصمیم‌های غلط همه‌ی این سال‌ها باشیم.» در ادامه‌ی این مقاله، مصاحبه زومیت با پویا پیرحسینلو، ناخدای اجرایی ابر آروان را بخوانید:
- پنج سال است که مراسم سوار ابرها به مکانی برای معرفی محصولات ابر اروان تبدیل شده، امسال چه محصولاتی را در این رویداد معرفی کردید؟
به دلیل کرونا ما یک دوره رویداد سوار ابرها را برگزار نکردیم و حالا با فیچرهای متنوع و خبرهای خوبی این کار را دوباره انجام دادیم. البته در این دو سال خیلی از محصولاتی هم که آمده‌اند، معرفی شده‌اند و ما دست نگه نداشته‌ایم تا حتماً این محصولات در رویداد معرفی شوند. در حوزه CDN و cloud security که محصول پرچم‌دار ما است چند محصول هیجان‌انگیز رونمایی شد، مانند قابلیت Active Health Check، ارائه‌ی نسل جدید Load Balancer آروان و ارائه‌ی نسخه جدید امنیت ابری.
قرار است برای اولین بار و به‌زودی از edge computing ابر آروان هم رونمایی شود. چند ماه بعد نیز رونمایی اصلی انجام می‌شود و برای همه کاربران دردسترس قرار می‌گیرد. خیلی اتفاق‌های دیگری هم رخ داده است. ما در حوزه‌های سرور ابری از اولین دیتاسنتر ابری آروان رونمایی کردیم و از سرمایه‌گذاری فناپ در ابر آروان صحبت کردیم. از همکاری‌های استراتژیک با زیتل گفتیم و از محصولات و بهبودهای جدید آروان خبر دادیم.
- edge computing چه سرویسی است اگر بخواهید به صورت دقیق‌تر در مورد آن صحبت کنید؟
با افزایش سرعت اینترنت و ظهور تکنولوژی‌هایی مانند 5G بار پردازشی بالایی به سرورهای Backend وارد می‌شود. تکنولوژی Edge Computing راه‌حل این چالش است. به کمک این قابلیت می‌توان پردازش‌های منفرد را روی سرورهای بی‌شماری در نزدیک‌ترین فاصله از کاربر اجرا کرد. نسخه‌ی اول Edge Compute با پشتیبانی از زبان jаvascript و با قابلیت اجرا روی تمام پاپ‌سایت‌های CDN به‌زودی در پنل کاربری دراختیار مشتریان قرار می‌گیرد. فرض کنید که در تمام ۴۰ پاپ‌سایت ابر آروان در نقاط مختلف دنیا، پردازش همان‌جا انجام می‌شود و همان‌جا نتیجه پردازش دراختیار کاربر قرار می‌گیرد.
- خبر جالب دیگری که در رویداد شنیده شده در مورد همکاری با زیتل و ارائه 5G Cloud است. نسل پنجم ابری چیست و قرار است چه کاری انجام دهد؟
ترند دیگری که در دنیا در حال اتفاق افتادن است، مشارکت کلاد پروایدرهای بزرگ با شرکت‌های تلکامی در حوزه 5G است. در ایران هم ما به‌عنوان پیشرو این حوزه، رفتن به سمت این تکنولوژی را شروع کردهایم. توافق‌نامه استراتژی ۵ ساله با زیتل امضا کردهایم که در طول ۵ سال تحقیق و توسعه و پیاده‌سازی این موضوع را انجام دهیم. در واقع در طول ۵ سال آینده، کارهای تحقیق و توسعه انجام می‌شود و همکاری بلندمدت عملیاتی‌ای شکل می‌گیرد که رونمایی‌های آن بعدها انجام خواهد شد. نکته جذاب در این طرح این است که هنوز کاربری 5G به وجود نیامده است.
- دقیقاً در شرایطی که حداقل در ایران به جز راه‌اندازی چند سایت پایلوت برای ارائه نسل پنجم موبایل آن هم در چند منطقه خاص و محدود در سال ۱۳۹۹ و سپس توقف کار در دولت فعلی، کار دیگری انجام نشده، شما چگونه قرار است با کمک زیتل، کلاد را روی 5G توسعه دهید؟
زیتل یکی از شرکت‌های زیرمجموعه فناپ است و سرمایه‌گذاری فوق‌العاده‌ای روی توسعه 5G انجام می‌دهد. آروان هم به‌عنوان پیشرو حوزه کلاد در کنار زیتل قرار گرفته و ترکیب این دو شرکت میتواند سرویس‌هایی را خلق کند که هنوز به وجود نیامده‌اند. یک مثالی را در رویداد پنجم سوار ابرها مطرح کردیم و توضیح دادیم که ترکیب این دو تکنولوژی کجا میتواند استفاده شود.
راجع‌به تعداد میلیونی Device در یک منطقه محدود صحبت می‌کنیم که این‌ها نیاز دارند علاوه‌بر ارتباطی که 5G به آن‌ها می‌دهد و بسیار پرسرعت است، پردازش لبه و بحث‌های کلادکامپیوتینگ هم داخل شبکه اتفاق بیفتد. این بدین معنی است که وقتی یک کلاد پروایدر در یک کشور یا منطقه جغرافیایی پاپ‌سایت‌های متعدد می‌گذارد، با قرار گرفتن در کنار یک شرکت پیشروی تلکامی زیرساخت خوبی به وجود می‌آید و مخاطبان آن می‌توانند سرویس‌های متنوع و جالبی دریافت کنند.
- درست می‌گویید ولی وقتی زیرساخت 5G در کشور ایجاد نشده و فضای فرکانسی این تکنولوژی به اپراتورهای سرویس‌دهنده آن ارائه داده نشده، شما چطور قرار است سرویس موردنظر خود را گسترش دهید؟
زیتل زیرساخت 5G را برای ما ایجاد می‌کند. در ایران در تمام زمینه‌ها قانون‌گذاری عقب‌تر از فناوری است. همیشه در کشور شرایطی وجود دارد که ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد. در این وضعیت ما دو انتخاب کلی داریم: ترند تکنولوژی در ایران را دنبال کنیم و رشد بالایی در این زمینه‌ها داشته باشیم و به‌عنوان یک پیشرو در این بخش جلو برویم؛ بایستیم و نگاه کنیم و وقتی همه شرایط مهیا شد سراغ سرویس‌های جدید برویم؛ که نگاه آروان و در صدر آن فناپ این انتخاب نیست.
زیتل سرویس 5G خود را در نقاطی دردسترس قرار می‌دهد. در این شرایط آروان هم به‌عنوان یک سرویس‌دهنده ابری در کنار زیتل است و کارهای تحقیقاتی برای ارائه سرویس جدید بر مبنای 5G روی کلاد را پیش می‌بریم. در گام اول قرار است به برخی از مشتریان محدود نسخه آزمایشی ارائه دهیم تا بتوانند تست‌های لازم خود را از این سرویس بگیرند و بتوانند راه‌حلی روی این سرویس تعریف کنند. این اتفاق چیزی نیست که بگوییم بین ۳ ماه یا یک سال اتفاق می‌افتد؛ بلکه یک پروژه طولانی مدت است که باید شرکت‌های پیشرو فناوری با در کنار هم قرار گرفتن زیرساخت مذکور را ایجاد کنند.
- از نظر شما کلید توسعه و استقلال کشور در گرو توسعه روابط بین‌الملل است. درحال‌حاضر با چه کشورهای همکاری می‌کنید و به آن‌ها سرویس ارائه می‌دهید؟
تاکنون آروان همیشه تلاش می‌کرده که در بازار جهانی به‌صورت پررنگ فعال باشد. بارها هم اعلام کرده بودیم که تمرکز ما روی کشورهای در حال توسعه است. ما نزدیک به ۱۵ هزار مشتری خارجی داریم ولی این مشتریان معمولاً از نظر ساختاری کوچک یا در حد متوسط هستند. این مشتریان اغلب در کشورهای در حال توسعه‌ای مانند هند، اندونزی، برزیل، پاکستان، ترکیه و… حضور دارند.
- شنیده شده که با اجرای قانون GDPR توسط ابر آروان قرار است به شرکت‌های آمریکای شمالی و اروپایی هم سرویس دهید. اجرای این قانون چه پیچیدگی‌هایی برای شما داشته است؟
ما تابه‌حال ارائه سرویسی به این کشورها نداشتیم. با سازگاری بحث‌های امنیتی و حقوقی خود با قانون حفظ حریم خصوصی اتحادیه اروپا یعنی GDPR و پیروی از استانداردها و سازگاری ساختارهای زیرساختی با این قانون از روز رویداد پنجم سوار ابرها ثبت‌نام ارائه سرویس از ابر آروان برای کاربران اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی فراهم شده است. این به معنی ورود ابر آروان به مارکت بزرگ جهانی است. اگر تا الان تمرکز‌مان روی کشورهای در حال توسعه بوده است از شروع رویداد پنجم سوارابرها وارد بازار جهانی می‌شویم و در تمام نقاط دنیا به فعالیت خود ادامه می‌دهیم.
- در این زمینه آیا تحریم‌ها مانع رشد شما در این بازارهای جدید نمی‌شود؟
طبیعتاً این موضوع مشکلات زیادی را برای ما ایجاد می‌کند. ما همه فرایندها و کارهایمان را قانونی انجام می‌دهیم. شرکت مستقلی در آلمان وجود دارد که طبق قانون و شرایط موجود، کارهای بین‌المللی ما را پیش می‌برد. جزئیات بیشتر در این زمینه را هم قاعدتاً نمی‌توانم اعلام کنم.
- در بازار جدیدی که می‌خواهید شروع به کار کنید، رقیبان بزرگی دارید. چگونه قرار است در این بازار از رقیبان قدرتمند خود سهم بگیرید؟
محصول پرچم‌دار ما یعنی CDN و کلاد سکیورتی محصول بسیار فوق‌العاده‌ای است. در تمام رتبه‌بندی‌های جهانی هم که نگاه کنید، ما یکی از ده CDN برتر هستیم. هم از منظر سرعت و عملکرد CDN رتبه تک‌رقمی در دنیا داریم، هم از نظر تعداد مخاطبان جهانی اکنون هشتمین CDN جهان هستیم و هم اقتصادی‌ترین CDN دنیا هستیم.
درحال‌حاضر بیشترین سهم از بازار دراختیار کلاد فلر است که چیزی حدود ۸۰ درصد بازار جهانی را دراختیار دارد. پلن رایگان یا بیسیک ما و پلن رشد ما ۳۰ درصد از کلاد فلر ویژگی‌های بیشتری دارد. از طرفی محصول ما ۳۰ درصد هزینه کمتری دارد و حتی ۳۰ درصد تأخیر پایین‌تری را در نقاط مختلف دنیا ارائه می‌دهد. به‌همین‌دلیل، ما نقاط مزیت رقابتی خودمان را داریم و بر همین اساس تلاش می‌کنیم که سهم بازار بگیریم.
- معیار این اعداد و ارقامی که می‌گوید از کجا می‌آید؟
یک سری از این‌ها ازطریق مرکز W3Techs است که سهم بازار را می‌سنجد. w3techs معتبرترین مرکز در این زمینه است که استناد مدیرعامل کلادفلر هم به این منبع است. جایگاه ابر آروان در w3techs هم هشتم است. منبع دیگر در این زمینه CDNPerf است که معتبرترین مرکزی محسوب می‌شود که در دنیا تأخیر CDNها را می‌سنجد. براساس سنجش این منبع هم ما در جایگاه نهم، هشتم، یازدهم و... بوده‌ایم، درواقع در ماه‌های مختلف جایگاه ما متفاوت بوده؛ ولی در بیشتر ماه‌ها در سال گذشته از کلاد فلر وضعیت بهتری داشتیم.
تمام آمار و ارقامی که به آن اشاره می‌کنم توسط یک منبع سوم و جهانی سنجیده و تأیید شده‌اند. در مورد قیمت هم سنجش آن ساده است؛ چراکه در سایت ما و دیگر سرویس‌های خارجی تعرفه‌ها با شفافیت کامل ذکر شده؛ بنابراین تقریباً بعید است که در اینترنت جست‌وجو کنید و لیست معتبری پیدا کنید که ابر آروان را به‌عنوان یکی از بهترین سرویس‌دهندگان ابری معرفی نکند.
- تاکنون چندین بار سرمایه خود را افزایش داده‌اید، آیا بازهم این افزایش سرمایه را در سال جدید ابر آروان خواهد داشت؟
افزایش سرمایه اول ما سال ۱۳۹۴ و اوایل حضورمان در بازار بود که میزان آن ۳۰۰ میلیون تومان بود و آن را ازطریق شرکت فناپ جذب کردیم. سال ۱۳۹۷ افزایش سرمایه مرحله دوممان رخ داد که توانستیم مجدداً ۲۰۰ میلیارد تومان از فناپ جذب کنیم و امسال افزایش سرمایه سوممان رخ می‌دهد. میزان سرمایه جدیدمان ۵۰۰ میلیارد تومان و بازهم از سمت فناپ خواهد بود. پس از این اتفاق، مجموعه شرکت‌های فناپ ۶۵ درصد از سهام ابر آروان را دراختیار خواهد داشت.
- اینکه فقط هلدینگ فناپ سرمایه‌گذار شما است، روی استقلال ابر آروان تأثیر نمی‌گذارد؟ چرا فقط جذب سرمایه شما ازطریق فناپ اتفاق می‌افتد و با وجود حضور در بازارهای بین‌المللی حتی یک سرمایه‌گذار خارجی هم ندارید؟
وقتی اولین مرحله جذب سرمایه ما از طرف فناپ اتفاق افتاد، خیلی به‌دنبال این بودم که در بین سهام‌داران شرکت تنوع ایجاد کنم و این مدل را مدل خوبی می‌دانستم. تجربه شرکت‌های خارجی دیگر را هم که نگاه می‌کردم متوجه می‌شدم که شرکت‌های نوپای بزرگ از VCها (صندوق‌های سرمایه‌گذار خطرپذیر) و شرکت‌های مختلف جذب سرمایه کرده‌اند. مسئله این است که آنچه که دوست دارید و آنچه که در ایران نسبت به دنیا اتفاق می‌افتد متفاوت است. در ایران متأسفانه جذب سرمایه مانند آنچه در دنیا اتفاق می‌افتد رخ نمی‌دهد. اکثر شرکت‌هایی که به این سمت رفته‌اند تا توزیع‌شدگی سهام‌دار داشته باشند، به‌خاطر اینکه خود VCها رقابت‌های شدیدی باهم داشته‌اند، ضربه خورده‌اند. از طرف دیگر چند شرکت در ایران وجود دارند که خصوصی هستند و می‌توانند ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه شرکتی دیگر را افزایش بدهند؟ پس گزینه‌های قابل مذاکره ما هم کم است. یک زمانی شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگی مانند سرآوا یا رهنما کار می‌کردند اما الان فعالیت سرمایه‌گذاری آن‌ها متأسفانه بسیار محدود شده است. درحال‌حاضر اکثر VCهایی که فعال هستند یا به نهادهای حاکمیتی یا به دولت و صندوق‌های دولتی وابسته‌اند.
همچنین باید به این نکته توجه کرد که VCها قدرت مالی چندانی ندارند، پس گزینه‌ها آنقدر محدود می‌شود که نمی‌توان سهام‌دار متنوع انتخاب کرد. در طول سال‌‌های گذشته ما حمایت‌های خوبی از گروه فناپ دریافت کردهایم. فناپ برای ما سهام‌دار فوق‌العاده‌ای بوده و خیلی از موفقیت‌هایی که آروان داشته واقعاً به‌خاطر برخورد فناپ و نگاه طولانی‌مدتی که شرکت مذکور به توسعه داشته، بوده است. در‌صورتی‌که بسیاری از سرمایه‌گذاران چنین دیدی ندارند و به‌طور کوتاه‌مدت به موضوع‌ها نگاه می‌کنند. البته این حمایت که می‌گویم به معنی دخالت نیست که بگوییم با این اتفاق استقلال ابر آروان زیر سؤال می‌رود. مدیریت ابر آروان مستقل است و تیمی که تابه‌حال این شرکت را شکل داده، وظیفه مدیریت را نیز برعهده دارد. تمام شرکت‌های زیرمجموعه فناپ دارای فرهنگ و مدیریت مستقل هستند و زیرمجموعه آن‌ها بودن به معنی به خطر افتادن استقلالشان نیست.
- سال گذشته همین موقع شما روزهای سختی را به‌خاطر یک حمله سایبری تجربه کردید و همان زمان در نشست خبری اعلام کردید که ۱۰ میلیارد خسارت ناشی از این حمله به شرکت متحمل شده و آن را جبران خواهید کرد. یک سال بعد از این اتفاق آیا توانستید اثرات مالی و معنوی‌ای را که این اتفاق روی مشتریان شما داشت، جبران کنید؟
ما در این اتفاق به صورت مستقیم ۱۰ میلیارد تومان SLA به مشتریانمان پرداخت کردیم، یعنی ۳ برابر تعهدمان به مشتریان SLA دادیم و همچنان از این موضوع آگاهیم که هرچند چند برابر تعهدمان SLA را پرداخت کردهایم؛ ولی این پرداخت کردن SLA دردی از مشتریانی که اطلاعاتشان را از دست داده‌اند دوا نمی‌کند و آسیبی که به اعتبار مشتری وارد شده ما را شرمنده و متأسف می‌کند. البته وقتی از SLA و پرداخت آن صحبت می‌کنیم به این معنی نیست که می‌خواهیم جلوی یک عذرخواهی را بگیریم، خیر این‌طور نیست.
ما از مشتریانمان بارها و بارها عذرخواهی کردهایم و بازهم عذرخواهی می‌کنیم و می‌‌دانیم که ساختن یک مسیر، پیوسته و طولانی است و خراب شدن در یک لحظه اتفاق می‌افتد. اتفاقی که سال گذشته افتاد اتفاق تلخی بود اما باید به این نکته هم توجه داشت که از مجموع خدمات آروان تنها یک محصول ما دچار مشکل شد. از آن محصول ابر آروان هم تنها یک دیتاسنتر و ۱۶ درصد مشتریان این دیتاسنتر متأثر شدند که از این ۱۶ درصد هم تنها دیتاهای ۴ درصد آسیب دید. نکته بعدی اینکه این اتفاق‌ها به‌صورت مشابه و بزرگ‌تر برای شرکت‌های خارجی بزرگ هم رخ داده است. با بیان این موضوع در پی کوچک کردن مشکل و بحران نیستیم؛ اما می‌خواهیم بگوییم که برخی به‌صورت عمد سعی کردند این بحران را به‌عنوان فاجعه‌ای برای ابر آروان نشان دهند.
- شما سال گذشته دو اتفاق بزرگ و به زعم خودتان تلخ را پشت سر گذاشتید. از یک طرف قرار‌دادتان با سازمان فناوری اطلاعات در سال ۱۳۹۹ و حاشیه‌های آن و از طرف دیگر حمله سایبری در بهار سال ۱۴۰۰. به نظر می‌رسد بعد از این اتفاق‌ها ابر آروان کمی دست به عصاتر راه می‌رود و حضور پررنگش در شبکه‌های اجتماعی و... را از دست داده است. آیا شما این تعابیر از کمرنگ شدن حضور خود را قبول دارید و اینکه چقدر تلاش کردید تا چهره برند خودتان را اصلاح کنید و کاربران مشتریان ناراضی را به سبد فروش محصولات خود بازگردانید؟
گره زدن دو موضوع که به آن اشاره کردید به نظر من درست نیست...
- گره زده نشدند، از این منظر که شما در طول مدت کم دو اتفاق تلخ را تجربه کرده‌اید، به آن اشاره کردم.
درست است. حمله سایبری اتفاقی بود که ابعاد آن بسیار کوچک‌تر از چیزی است که رسانه‌ها به آن پرداختند؛ اما به‌هرحال اتفاق تلخی بود. این موضوع در نهایت جبران شد و ما از اعتماد مشتریانمان ممنون هستیم که مجدداً این افتخار را به ما دادند که بتوانیم به آن‌ها سرویس بدهیم. این یک بُعد ماجرا بوده؛ اما بعد دیگری هم وجود دارد که در این اتفاق و اتفاق قبل از آن، موج شدیدی از دروغ و افترا به ابر آروان زده شد.
خیلی شفاف بگویم، همان‌طور در سخنرانی ابتدای مراسم سوار ابرها هم به آن اشاره کردم، ما را به‌عنوان گروگان روبه‌روی مردم قرار دادند تا خیلی از ناکارآمدی‌های دولت و تصمیمات غلطی را که طی این سال‌ها توسط حاکمیت گرفته شده بود، با ما بپوشانند. این اتفاق هم تنها مختص به ابر آروان نیست. برای دیجی‌کالا و آپارات و... هم بارها به نوعی دیگر اتفاق افتاده است. در این شرایط که عده‌ای به‌دنبال کشتن امید هستند انتخاب ما نه سکوت است و نه انفعال. تصمیم ما این است که راجع به موضوعات صحبت کنیم و شفاف باشیم همان‌طورکه DNA آروان همواره شفافیت بوده و فکر می‌کنیم کاری به جز ساختن از ما برنمی‌آید. ابرآروان به وجود آمده تا نقطه‌ای باشد برای ساختن.
