Yat چیست و چرا برخی حاضرند برای خرید ایموجی صدها هزار دلار بپردازند؟
اگر به شما میگفتیم حالا میتوانید بههمان روش خرید طلا یا بیتکوین، با خرید ایموجی صورتک خندان سرمایهگذاری کنید، چه واکنشی نشان میدادید؟ شاید اگر این سؤال را قبل از بالاگرفتن تب NFTها، همان توکنهای غیرقابل معاوضهای که بر بستر بلاکچین دارایی دیجیتال ایجاد میکنند، از شما میکردیم، با جوابهایی از سر استهزا یا شگفتی یا ناباوری روبهرو میشدیم.
بااینهمه، حالا که پای این توکنها به دنیای هنر، ورزش و موسیقی باز شده و افراد حاضرند برای یک صورتک پیکسلی میمون، میلیونها دلار پرداخت کنند، شاید تصور اینکه برخی نیز بخواهند برای خرید ایموجی صدها هزار دلار خرج کنند، چندان دور از ذهن نباشد؛ هرچند ممکن است هنوز بسیاری آن را شبیه واکنش کیانو ریوز به ایدهی NFT، به سخره بگیرند.
واکنش شما به این ایده هرچه باشد، هماکنون تعداد زیادی از کاربران اینترنتی با سرعت جنونآمیزی در حال خرید ایموجی و سرمایهگذاری روی آن هستند. این رشته ایموجیهای خریداری شده Yat نام دارند که میتوان درحالحاضر آنها را به شکل آدرس URL در پروفایل شبکههای اجتماعی نظیر توییتر قرار داد تا کاربران با کلیک روی آن، به وبسایت فردی که آن ایموجی را خریده، هدایت شوند.
در آینده نیز ممکن است آدرس والتهای ارز دیجیتال و لینکهای پرداخت اینترنتی نیز فقط حاوی ایموجی باشد؛ اما چرا اصلا باید کسی برای «خرید» ایموجی هزینه کند؟ جواب شاید بسیار ساده باشد. اگر به تاریخچهی کریپتوکیتیها، کریپتوپانکها و دیگر NFTهای اولیه نگاهی بیندازیم، بهنظر میرسد ایموجیهای Yat نیز ممکن است برای اولین خریدارانش یا ثروتی بادآورده به همراه داشته باشند یا تمام سرمایه آنها را به باد دهند؛ اما اگر این پروژه به فلسفهی «ضدسانسور» و «کنسلنشدنی» خود وفادار بماند، شاید آیندهی مهمتری در انتظارش باشد.
عناوینی که در این مقاله خواهید خواند:
- Yat دقیقاً چیست؟
- چطور و از کجا میتوان Yat خریداری کرد؟
- چطور میتوان از یت درآمد داشت؟
- چرا باید یت خرید و کجا میتوان از آن استفاده کرد؟
- آیا یت نوعی NFT است؟
- چطور ممکن است کسی صاحب ایموجی باشد؟
- آیا پروژهی یت موفق خواهد شد؟
- ایموجی، نام کاربری رایج در نسل بعدی اینترنت؟
Yat دقیقاً چیست؟
در سادهترین تعریف ممکن، Yat رشتهای ایموجی است که با پرداخت هزینهی آن، میتوانید صاحبش باشید و بعد آن را در آدرس URL وبسایت یا نام کاربری تمام پلتفرمهایی که عضو آن هستید یا پیامرسانهای مختلف، به کار برید. تیم اجرایی Yat این پروژه را اینطور معرفی میکند:
تصور کنید شما را به جای coffeequeen98 یا jake2456@emailxyz.com با 🔥🐍 یا 🤖👻👑 بشناسند. با خرید یک Yat، مثلا 🌊🔱🌴، آن را برای همیشه متعلق به خود کنید. درواقع، شما تنها آدم روی زمین خواهید بود که صاحب این ایموجیها است.
بااینکه ادعای تعلق ایموجی تنها به یک نفر در ظاهر عجیب و کاملاً غیرمنطقی به نظر میرسد، تعداد زیادی از افراد که در بینشان چهرههای مشهوری چون پارس هیلتون، لیل وین و جی-ایزی به چشم میخورد، در حال خرید ایموجی هستند (یت جی-ایزی ترکیب ایموجیهای خفاش و گل رز است) و خود اعضای پروژه، ریکاردو اسپاگنی و نًوین جین، نیز در کار خود بسیار مصمم و جدی به نظر میرسند.
پروژه Yat در سال ۲۰۱۸ شرکت پروتکل بلاکچین Tari Labs راهاندازی شد و دو عضو آن پیشتر چندین پروژه و سرمایهگذاری رمزارز محور از جمله ارز دیجیتال «مونرو» با تمرکز بر حریم خصوصی را در کارنامهی خود دارند.
شاید چیزی که درمورد Yat بیشتر جلب توجه میکند، فلسفهی آن است که با دو کلیدواژهی «ضدسانسور» و «کنسلنشدنی»، خود را از سایر سیستمهای هویتساز اینترنتی متمایز میکند. شرکت Tari Labs «یَت» را نوعی نام کاربری و هویت اینترنتی معرفی میکند که تحت هر شرایط و در هر زمان کاملاً به خود کاربر تعلق دارد و هیچگاه از او پس گرفته نمیشود؛ میتواند در تمام پلتفرمها، URL وبسایتها و لینکهای پرداختی به کار رود؛ میتواند به کوتاهی تنها یک ایموجی یا بهبلندی پنج ایموجی باشد؛ کاملاً منحصربهفرد است و نمیتوان آن را کپی کرد؛ به هیچ شرکت بزرگ فناوری و کسبوکار تبلیغاتی مرتبط نیست و درنتیجه از آن برای ردیابی و نظارت بر رفتار کاربر استفاده نمیشود.
بااینحال، این پروژه نیز به سبک دیگر پروژههای کریپتویی بهویژه NFT که در چند سال اخیر به موفقیت رسیدند، بر فلسفهی «کمیابی دیجیتال» استوار است و آنهایی که موفق شدند ایموجیهای نسل «صفر» یت یا کوتاهترین رشته ایموجی یا رشتهای را که به میم اینترنتی تبدیل شود، خریداری کنند، ارزش و اعتبار یت آنها بیشتر خواهد بود.
چطور و از کجا میتوان Yat خرید؟
تا پیش از جولای ۲۰۲۱، یعنی زمان عرضهی نسل «صفر» یتها، خرید ایموجی ازطریق وبسایت y.at تنها ازطریق دریافت دعوتنامه ممکن بود؛ اما با عرضهی نسل «یک» یت، تمام کاربران اینترنتی میتوانند بدون داشتن کد دعوت، وارد وبسایت شده و با کلیک روی دکمهی Create your Yat به صفحهای هدایت شوند که در آن یت موردنظر خود را بسازند (دسترسی به این وبسایت با آیپی ایران ممکن نیست).
بعد از انتخاب ایموجیهای مورد نظر، روی دکمهی Buy Now کلیک کرده و بعد از کاربر خواسته میشود با وارد کردن آدرس ایمیل و تأیید آن، اکانت خود را ایجاد کند. پس از ساخت اکانت میتوان هزینهی یت را با ارز دیجیتال یا کارت اعتباری پرداخت کرد.
یک یت تک ایموجی تا رشتهای متشکل از پنج کاراکتر میتواند بسته به ترکیب آن، بین ۴ دلار تا صدها هزار دلار ارزش داشته باشد. هرچه رشتهی ایموجی کوتاهتر و ترکیب ایموجیها بهیادماندنیتر باشد، قیمت آن بالاتر میرود. شرکت Tari Labs میگوید از زمان راهاندازی این پروژه در ماه فوریه ۲۰۲۱ تاکنون نزدیک ۱۶۰ هزار یت به ارزش ۲۰ میلیون دلار فروخته است. جالب است بدانید بیشترین پولی که در این مدت برای خرید یت پرداخت شده، ۴۲۵ هزار دلار برای ایموجی کلید بوده است.
مایکل آرینگتون، بنیانگذار TechCrunch که در شرکت Tari Labs نیز سهام دارد، ۲۰۰ هزار دلار از پول شرکت مدیریت داراییاش را برای خرید رشته ایموجی موشک-ماه (🌕🚀//:https) خرج کرده است. یکی از اصطلاحات رایج دنیای ارزهای دیجیتال، فرستادن موشک به ماه است و آرینگتون میخواست از این یت برای برندسازی شرکت سرمایهگذاری Arrington XRP مستقر در سیاتل استفاده کند.
ازآنجاکه کاربران نمیتوانند ترکیبهای یک یا دو کاراکتری یت را مستقیما از خود سایت خریداری کنند، تنها راهی که آرینگتون میتوانست 🌕🚀 را تصاحب کند، شرکت در یک حراجی مجازی به میزبانی Tari Labs بود. آرینگتون ابتدا امیدوار بود بتواند این یت را با ۱۰ هزار دلار بخرد؛ اما سرمایهگذار دیگر رقم بسیار بالاتری را پیشنهاد داد؛ «به خودم گفته بودم در این حراجی از ۱۵۰ هزار دلار بیشتر وسط نخواهم گذاشت؛ اما متوجه شدم که واقعا به این یت علاقهمندم و باید هرطور شده آن را بهدست آوردم.»
چطور میتوان از یت درآمد داشت؟
درست است که مثلا آرینگتون حالا صاحب یت 🌕🚀 است؛ اما به این معنی نیست که هربار کسی از این دو ایموجی در چتها یا شبکههای اجتماعی استفاده کرد، پولی به حساب آرینگتون واریز میشود. تنها راهی که میتوان از خرید یت درآمد داشت، فروختن آنها به کاربران دیگر با قیمتی بالاتر از خرید اولیه است؛ اما برای اینکه بتوان یت را بهعنوان دارایی دیجیتال به کاربر دیگری فروخت، لازم است ابتدا آن را به NFT تبدیل کرد.
افرادی که موفق شدند یتهای تک ایموجی یا ترکیبهای جالبتوجه خریداری کنند، شانس بیشتری دارند تا آنها را با قیمتی بیشتر از خرید به افرادی که خواهان آنها هستند، بفروشند و از این راه سرمایه خود را چند برابر کنند.
اصلا چرا باید یت خرید و کجا میتوان از آن استفاده کرد؟
یتها کاربردهای مختلفی دارند و نحوه استفاده از آنها به خود فرد بستگی دارد. برای مثال، موج اول خریداران یت، آدرس URL متشکل از ایموجی خود را در صفحات شبکههای اجتماعی خود قرار دادند تا افراد با کلیک روی آنها به این وبسایت هدایت شوند. برخی دیگر نیز از یتها برای برندسازی یا صرفاً روش جدیدی برای نشان دادن ویژگیهای شخصیتی خود استفاده میکنند.
دلایل افراد برای خرید یت و اعتقادشان به موفقیت این پروژه موارد مختلفی را شامل میشود؛ از جمله انگیزههای مالی، روشی خلاقانه برای معرفی خود و اعتقاد جدی به اینکه ایموجیها به خاطر اینکه نیاز به ترجمه ندارند، بهترین گزینه برای ایجاد هویت آنلاین جهانی و یکپارچه هستند.
یکی از صاحبان یت با نام کاربری loomdart در توییتر که ۵۵ هزار دلار برای 🐝🦋 و ۳۰ هزار دلار برای 🎩🐱 پرداخت کرده است، دربارهی انگیزهاش به خرید ایموجی میگوید:
شرطبندی من روی موفقیت پروژهی یت کاملاً برپایهی حدس و گمان است و من حدس میزنم این روش جدید هویتسازی در کل جهان محبوب خواهد شد…من معتقدم زیبایی واقعی این پروژه به این است که در بلاکچین قرار دارد و کاربر عادی حتی روحش از آن خبر ندارد. اگر یت بتواند این پروژه را به سرانجام برساند، آن وقت به کاربران نوعی هویت غیرقابل سانسور و خودمختار داده که از دید آنها فقط چند تا ایموجی است!
یکی دیگر از صاحبان یت که خود را مردی پنجاهساله از کانادا معرفی کرد که در صنعت بازیهای ویدئویی مشغول به کار است، از دلیلش به خرید یت میگوید:
من همیشه مجذوب هویتهای آنلاین بودم و از اینکه مجبور بودم در سایتها و بازیهای مختلف هربار اکانتی با همان نام کاربری و تصویر یکسانی ایجاد کنم، به ستوه آمده بودم. به همین خاطر بود که ایدهی داشتن یک هویت آنلاین واحد که برای تمام پلتفرمها قابل استفاده باشد، دقیقاً همان چیزی بود که دنبالش میگشتم.
او گفت تاکنون حدود ۵۰۰ یت مختلف ایجاد کرده و برخی از آنها را به اعضای خانوادهاش هدیه داده است. این مرد کانادایی در کل برای خرید تمام این یتها چیزی بین ۸ هزار تا ۱۰ هزار دلار هزینه کرده است و گرانقیمتترین یت موجود در کلکسیوناش، ۹۰۰ دلار ارزش دارد.
مرد ۳۷ ساله اهل هیوستون که مدعی است بیش از ۱۵۰ یت خریداری کرده، از جمله ♻️💃😵🍽️ (خوردن، خوابیدن، مهمانی رفتن، تکرار) و 🐍✈️🐍 (مارها سوار هواپیما) دربارهی پتانسیل یت میگوید:
من در بازاریابی B2B کار میکنم و از نزدیک دیدم که چگونه رویکرد افراد به ایموجیها در کمتر از ۱۸ ماه از «ما هرگز از ایموجی استفاده نخواهیم کرد، چون احمقانه است» به «چطور است موضوع یک ایمیل را فقط با ایموجی بنویسیم» تغییر کرد. من آیندهای را میبینم که CNN از 📺📺📺 یا سیرک آفتاب از 🎪 در آدرس URL خود استفاده میکند.
فرد دیگری به نام متیو کالاهان، مدیر شرکت فعال در حوزهی NFT در نیویورک نیز میگوید بیش از ۵۰۰ یت دارد و یت موردعلاقهاش پنج ستاره است که برای آن ۴۲۵ دلار پرداخت کرده است. او یتهای سفارشی را به برندهایی که با آنها همکاری دارد، ارائه میدهد؛ مثلا هتلی در میامی که میخواهد بهعنوان 🏖️☂️🐊☀️ شناخته شود.
قصد دارم بسیاری از یتهایم را در آینده بفروشم؛ اما دل کندن از ⭐️⭐️⭐️⭐️⭐️ برایم بسیار سخت خواهد بود؛ چون هویت آنلاین و برند من است و ارزش زیادی برایم دارد…این یت احتمالاً تنها نوع از ایموجیهای تکرارشونده است که هرچه کاراکترهایش بیشتر باشد، ارزشمندتر است؛ چون هیچ کس نمیخواهد برندش با یک ستاره شناخته شود. همه دنبال پنج ستاره هستند.
جوزف اسکیوز، متخصص IT ساکن استرالیا، بیش از ۲ هزار یت دراختیار دارد که برخی از آنها را به NFT تبدیل کرده است. او تخمین میزند دههاهزار دلار از پسانداز خود را که شامل سود حاصل از سرمایهگذاریهایش در ارزهای دیجیتال است، برای خرید آنها هزینه کرده است.
من در کودکی سنگ جمع میکردم، دیویدی جمع میکردم. حتی یک کلکسیون سکه داشتم. حدس میزنم کلکسیون جمع کردن و خرید این چیزهای عجیب و غریب بخشی از شخصیت من باشد.
جنا پیلگریم، مدیر اجرایی یک شرکت نرمافزار رمزنگاری در نیویورک که از یت «کانو-درخت همیشه سبز-برگ» برای نشان دادن هویت کانادایی و روحیهی طبیعتدوستانهاش استفاده میکند، میگوید:
یت یک شرکت ایموجی عجیب و غریب است که اصلا با عقل جور در نمیآید؛ اما این روزها که NFT حسابی معروف شده، چیزهای عجیب و غریبی که در اینترنت سروصدا به پا میکنند، دیگر عادی شدهاند.
آیا یت نوعی NFT است؟
NFT یا توکن غیر قابل معاوضه نوعی خاص از توکنهای رمزنگاری است که با استفاده از تکنولوژی بلاکچین گونهای دارایی دیجیتال ایجاد میکند که قابل تکثیر نیست، منحصربهفرد است و میتوان آنها را شبیه سرمایههای دنیای واقعی مانند سنگهای قیمتی، آثار هنری یا کلکسیونی با خریداران دیگر مبادله کرد.
درمورد پروژهی Yat باید توجه داشت که ایموجیهای خریداری شده بهطور خودکار NFT نیستند، بلکه کاربران باید برای تبدیل آنها به NFT شخصا اقدام کنند و هزینهی قرار دادن یت در بلاکچین را پرداخت کنند. برای مثال، ایجاد توکن در شبکهی اتریوم که یکی از محبوبترین بلاکچینها برای ایجاد NFT است، ممکن است تا ۱۰۰ دلار هزینه داشته باشد. البته برخی از یتهایی که توسط کاربران به NFT تبدیل شده و قابل خریداری هستند، در پلتفرم OpenSea دردسترس است.
بههمین ترتیب، پروژهی یت هنوز وارد بلاکچین نشده و متمرکز است؛ بهاین معنی که اگر تیم Tari Labs این پروژه را به هر دلیلی رها کند، داستان یتها نیز به پایان میرسد و سر مالکان ایموجیهایی که هنوز NFT نشدهاند، بیکلاه خواهد ماند؛ هرچند این شرکت مدعی شده هدف نهایی این است که کل پروژهی Yat در بلاکچین قرار بگیرد و بهطور کامل نامتمرکز شود تا حتی با منحل شدن تیم، پروژه همچنان به زندگی خود ادامه دهد.
غیرمتمرکز شدن این پروژه حیاتی است؛ چراکه بخشی از جذابیت «ضدسانسور» و «ضدکنسلی» بودن آن است. برای مثال، وقتی شرکت فیسبوک نام خود را به متا تغییر داد، در صدد برآمد نام کاربری «متا» در تمام شبکههای اجتماعی را تصاحب کند. آیدی meta در اینستاگرام متعلق به مجلهی Meta بود که آن زمان بیش از ۷۰ هزار دنبالکننده داشت؛ اما حالا این آیدی متعلق به شرکت مارک زاکربرگ است و این مجله مجبور به استفاده از نام کاربری دیگری شده است.
نًوین جین در ویدئوی معرفی این پروژه گفت:
ما معتقدیم هویت آنلاین افراد باید در کنترل خودشان باشد و اینکه هیچکس نباید به دست شرکتهای بزرگ فناوری، دولتها یا هر شخص دیگری کنسل و حذف شود. ما معتقدیم یت بخش مهمی از تحقق این هدف است.
چطور ممکن است کسی صاحب ایموجی باشد؟
شاید روزی یت همانطورکه جین به آن معتقد است، بخش مهمی از تحقق کنترل هر فرد بر نام کاربری و هویت آنلاینش باشد؛ اما حتی در این صورت این سؤال مهم مطرح میشود که اصلا آیا ممکن است کسی «صاحب» ایموجی باشد؟
از یک سمت اگر به این موضوع نگاه کنیم، جواب مثبت است. مثلا شرکتهایی چون اپل صاحب مجموعهای از ایموجیهای خودشان هستند. در آن سوی طیف نیز کتابخانههای ایموجی متنباز قرار دارد که متعلق به همه است. یت نیز فهرستی از ایموجیهای خود را دراختیار دارد؛ اما بهطور کلی، ایموجیها تحت نظارت کنسرسیوم یونیکُد است که استانداردهای لازم برای استفاده و طراحی ایموجیها را منتشر میکند.
یت یکی از اعضای این کنسرسیوم است و سالانه ۲۱ هزار دلار حق عضویت پرداخت میکند تا در این سازمان حق رای داشته باشد. باوجوداین، یت زمانی میتواند به وعدههای بزرگ خود جامهی عمل بپوشاند که ارائهدهندگان سرویس اینترنت حاضر شوند API یت را در شبکههای خود ادغام کنند و درواقع بهنوعی DNS برای ایموجی تبدیل شوند. به گفتهی تیم Yat، مرورگر وب اپرا این کار را انجام داده است.
اپرا ۳۸۰ میلیون کاربر دراد و هماکنون درصد بالایی از این کاربران میتوانند بهراحتی با وارد کردن ایموجیهای یت در نوار URL، از صفحهی یت مربوط بازدید کنند یا به هر صفحهای که سازندهی یت در نظر دارد، هدایت شوند.
بهعبارت دیگر، صاحبان Yat دقیقاً خود ایموجیها را نخریدهاند؛ بلکه نوعی دامنه مبتنی بر ایموجی خریدهاند که تحت کنترل شرکت Yat است. البته Yat تأکید دارد که این پروژه چیزی فراتر از نام دامنه است و قرار است در آینده تمام هویت آنلاین هر کاربر را در برگیرد. از سوی دیگر، با تبدیل هر یت به NFT میتوان ایموجیهای خریداری شده را به توکنهای غیرقابل معاوضهای تبدیل کرد که قابلیت فروش به کاربران دیگر را داشته باشند.
آیا پروژهی یت موفق خواهد شد؟
پروژهی یت شکاکان و منتقدان خودش را دارد. برای مثال، دیوید جرارد، نویسندهی «حملهی بلاکچین ۵۰ فوتی» میگوید هر کسی میتواند شرکت مبتنی بر ایموجی دیگری شبیه Yat راهاندازی کند. از نظر برخی، پیدا کردن صفحه وبی با آدرس Yat همیشه کار آسانی نخواهد بود، چراکه تایپ کردن ایموجی با کیبوردهای استاندارد QWERTY میتواند بسیار دشوار باشد.
جرمی برگ، موسس وبسایت مرجع Emojipedia و عوض کنسرسیوم یونیکد، در انتقاد از پروژهی Yat میگوید:
یت نه سازمان یونیکد است نه شرکتی که ایموجیهای خودش را طراحی میکند. به نظر من خرید یک ایموجی از Yat هیچ فرقی با خرید حروف الفبا به شکل NFT ندارد. البته هر کسی حق دارد فکر کند ایموجیهای Yat ارزشی دارند؛ اما آنچه من از این پروژه امروز میبینم، بیارزش است.
یکی از مهمترین مولفههای پروژهی Yat این است که ایموجی خریداریشده بهطور کامل به صاحب آن تعلق دارد و برخلاف آیدی پلتفرمهای دیگری مثل توییتر، تحت هیچ شرایطی از او گرفته نمیشود. بااینحال، در بخش شرایط و قوانین این پروژه ذکر شده که پلتفرم یت میتواند اکانت افراد را به صلاحدید خود و بدون اخطار، تعلیق یا حتی حذف کند.
همچنین، از قوانین ایالات متحده آمریکا پیروی میکند و تمام محتوای آن احتمالاً حتی آدرسهای y.at کاربران، جزو دارایی شرکت است. همانطورکه تمام حسابهای توییتری کاربران جزو اموال توییتر محسوب میشود و این شرکت میتواند به صلاحدید خود آنها را حذف کند.
از دیگر مؤلفههای یت تمرکز بر حریم شخصی است؛ اما برخی از منتقدان میگویند استفاده از کارت اعتباری و ایمیل برای ساخت اکانت و خرید ایموجیهای یت، امکان برقراری هرگونه ارتباط یا انتقال وجه دیجیتال به روش کاملاً خصوصی را زیر سؤال میبرد.
از سوی دیگر، استارتاپهایی که در مراحل اولیه اجرا هستند، همواره با ریسک و مشکلات احتمالی همراه هستند که ممکن است مانع از تحقق وعدههای پروژه شود؛ ازجمله تبدیل یتها به NFTهایی که بتوان آنها را با امنیت بیشتر و مستقل از پلتفرم Yat، خریدوفروش کرد.
هر روز که میگذرد و پروژهی یت غیرمتمرکز نمیشود، امنیت کاربران، دادهها و سرمایههای آنها در خطر است. این در حالی است که پروژههای مبتنی بر بلاکچین معمولاً اطلاعات فنی درخصوص معماری و طراحیهای خود را با جامعهی توسعهدهندگان به اشتراک میگذارند؛ اما به دلایلی، این اطلاعات درمورد پروژهی یت دردسترس نیست.
با تمام این حرفها، موفقیت پروژهی Yat به میزان پذیرش آن بستگی دارد. اگر Yat بخواهد عمری طولانیتر از هیاهویی اینترنتی داشته باشد که بعد از چند ماه خریداران اولیهاش را ورشکسته و دلشکسته به حال خود رها کند، لازم است هم کاربران عادی اینترنت و هم سرویسهای اینترنتی ارزشی در این پروژه بیابند و به آینده و برنامههای آن اعتماد داشته باشند. درحال حاضر، برخی چهرههای مشهور و سرمایهگذاران مطرحی چون آرینگتون از Yat حمایت کردهاند؛ اما معلوم نیست در آینده سرنوشت آن چه شود.
ایموجی، نام کاربری رایج در نسل بعدی اینترنت؟
این روزها اگر دربارهی نسل بعدی اینترنت بپرسید، عدهای میگویند متاورس و عدهی دیگر میگویند وب ۳ (Web3). متاورس از آیندهای حرف میزند که در آن واقعیت مجازی و افزوده سهم بزرگتری از زندگی آنلاین ما را به خود اختصاص دادهاند؛ جایی که افراد عینکهای ویژه به چشم میزنند و در قالب آواتار به کار، تفریح، خرید و معاشرت با دیگران میپردازند؛ اما وب ۳ کاری با آواتار و هدستهای واقعیت افزوده ندارد؛ درعوض با بلاکچین و تمرکززدایی از هر چیزی که در اینترنت وجود دارد ارتباط دارد.
بهطور خلاصه، Web 1.0 به دوران آرپانت و زمانی که اینترنت مجموعهای از چند صفحه استاتیک دراختیار چند شرکت محدود و دانشگاهها بود، برمیگردد. با Web 2.0، یعنی همین اینترنتی که میشناسیم، نهتنها وبسایتها تعاملپذیر شدند، بلکه شرکتهای بزرگ از جمله گوگل، اینترنت را تصاحب کردند.
حالا برخی امیدوار هستند نسل سوم اینترنت شبیه وب ۱ غیرمتمرکز و دور از تصاحب بیگ تکها و شبیه وب ۲، تعاملپذیر باشد. اپلیکیشنها و پلتفرمهایی که بر بستر Web3 ساخته میشوند، دیگر دراختیار یک شرکت بزرگ مرکزی نخواهند بود؛ بلکه به خود کاربران تعلق دارند و کاربران نیز این مالکیت را با کمک به توسعه و حفظ این خدمات بهدست میآورند.
در قلب وب ۳ نیز بلاکچین قرار دارد؛ همان تکنولوژیای که زیربنای ارزهای دیجیتال و NFTها است؛ به همین خاطر در برخی محافل، وب ۳ با هرچیز کریپتویی هممعنی است. وب ۳ بهدنبال این است تا با ترکیب شفافیت و هوش مصنوعی، تصاحب اینترنت توسط شرکتهایی چون فیسبوک و گوگل را دشوارتر کند و به کاربران عادی دستکم روی کاغذ دسترسی یکسانی به اینترنت دهد؛ هرچند وب ۳ فعلا در حد یک ایده است و به تکنولوژیهایی وابسته است که هنوز توسعه نیافتهاند.
اگر زمانی وب ۳ از حد ایده خارج شده و به واقعیت بپیوندد، کاربران به هویتی جهانی و یکپارچه در تمام پلتفرمهای اینترنتی نیاز خواهند داشت که در کنترل شرکتهای بزرگ فناوری نباشد. اگر شرکت Yat به وعدههای خود جامهی عمل بپوشاند و این پروژه را به معنی واقعی کلمه «ضدسانسور» و «کنسلنشدنی» کند، میتوان انتظار داشت ایموجیها درکنار پروژههای بسیار دیگری، بخشی از این هویت یکپارچه باشند.
آیا y.at به وعدههایش عمل خواهد کرد و در نسل سوم اینترنت، ایموجیها قرار است جای نام کاربری را بگیرند؟ اینها سؤالهایی است که جوابشان را تنها گذر زمان مشخص خواهد کرد.