چرا برخی لپ‌تاپ‌های AMD عملکرد سیستم را فدای عمر بیشتر باتری می‌کنند؟
AMD یکی از شرکت‌های تأثیرگذار دنیای فناوری است که داستانی الهام‌بخش دارد. شرکتی که قبلا کنار رفته بود، با تلاش دوباره توانست به میدان برگردد و با رقیب قدیمی‌اش، اینتل، رقابت کند. این بازگشت نه‌تنها برای خود ای‌ام‌دی عالی است؛ بلکه به‌دلیل رقابت ایجاد‌شده، صنعت نیز سریع‌تر از قبل پیشرفت می‌کند. رقابت در دنیای فناوری یکی از اصول مهم است.
به‌گزارش ویندوز سنترال، اگر داستان الهام‌بخش AMD را کنار بگذاریم، متوجه رفتار عجیب این شرکت در دنیای لپ‌تاپ‌ها می‌شویم. نمی‌گوییم روش این شرکت اشتباه است؛ اما با رویکرد اینتل تفاوت بسیاری دارد.
این مسئله کاهش درخورتوجه عملکرد در سراسر بورد (CPU و GPU و حتی SSD) هنگام استفاده از باتری لپ‌تاپ در‌مقایسه‌‌با زمان اتصال دستگاه به برق است. مدتی پیش، یکی از خبرگزاری‌ها این مشکل را در ASUS ROG Zephyrus G14 سرفیس لپ‌تاپ ۴ کشف کرد و اکنون در Razer Blade 14 نیز دیده می‌شود. اگر محصولات اینتل را بررسی کنید، به‌‌هیچ‌‌وجه چنین موضوعی را در آن‌ها مشاهده نمی‌کنید. حال، حق با کدام شرکت است و اصلا چنین اتفاقی اهمیت دارد؟ در این مقاله، درباره این امر کاملا صحبت می‌کنیم؛ پس با زومیت همراه باشید.
AMD Ryzen Mobile و «مهار» عملکرد
هنگامی که لپ‌تاپ‌های مدرن AMD به برق متصل می‌شوند، ماشین‌های قدرتمندی هستند که اکثر لپ‌تاپ‌های اینتل را به‌لطف مزیت چند‌هسته‌ای خود پشت‌سر می‌گذارند. AMD آن‌قدر قدرتمند است که می‌تواند برای M1 اپل در Cinebench رقیبی سرسخت و حتی در بخش عملکرد چند‌هسته‌ای نیز از آن بهتر باشد.
عمر باتری لپ‌تاپ‌های AMD نیز تحسین‌برانگیز است. خارق‌العاده نیست؛ اما اغلب با لپ‌تاپ‌های دارای گواهی Evo اینتل رقابت می‌کند. به‌دلایل وجود چنین ویژگی‌هایی، اعتقاد بر این است که لپ‌تاپ‌های AMD عملکرد بسیار بهتر و عمر باتری عالی دارند؛ پس چرا باید از اینتل استفاده کرد؟
دراینمیان، حقیقتی تلخ وجود دارد: بسیاری از لپ‌تاپ‌های AMD با کاهش عملکرد CPU و GPU و حتی SSD به عمر باتری طولانی خود دست پیدا می‌کنند. یکی از خبرنگاران فناوری دو لپ‌تاپ Intel Surface Laptop 3 و AMD Surface Laptop 4 را با یکدیگر مقایسه کرده و متوجه شده است با اینکه هر دوِ این دو دستگاه‌های به باتری یکسانی مجهز‌‌ند، لپ‌تاپ اینتل عملکرد بهتری از AMD دارد.
حالا عمر باتری سیستم AMD را در‌صورتی تصور کنید که عملکرد دستگاه کاهش پیدا نکرده باشد! ریزر به شما اجازه می‌دهد برخی از تنظیمات «فوق‌العاده» را در نرم‌افزار Synapse برای افزایش کارایی Blade 14 اعمال کنید؛ اما نمی‌توان این کار را برای زمانی که باتری در حال استفاده است، انجام داد. این دستگاه وقتی در شارژ است، قوی عمل می‌کند؛ اما زمانی که از باتری استفاده می‌کند، کارایی شگفت‌انگیزی ندارد.
دلیل این اتفاق کاملا واضح است: AMD می‌خواهد عمر باتری دستگاه‌ها را افزایش دهد. این هدفی ستودنی است؛ اما به چه قیمت؟ ریزر تأیید کرده است که افت عملکرد SSD به‌دلیل PSPP (PCIe Speed Power Policy) است که خودِ AMD آن را تنظیم کرده و مسئله‌ای نیست که بتوان آن را کنترل کرد.
آیا AMD اشتباه می‌کند؟
مقاله‌های مرتبط:
AMD تلاش می‌کند بین عملکرد و عمر باتری تعادل برقرار کند و وقتی به نحوه استفاده مردم از لپ‌تاپ فکر می‌کنید، استراتژی آن منطقی به‌نظر می‌رسد. عموما هنگامی که می‌خواهید از لپ‌تاپ خود برای انجام کارهای جدی استفاده کنید، به‌دنبال پریز برق می‌گردید. این واقعیت است و تقریبا همه انجام می‌دهند. شاید ای‌ام‌دی نیز فرض را بر این گذاشته است که اگر کسی بخواهد با لپ‌تاپش کار سنگینی انجام دهد، ابتدا آن را به برق متصل می‌کند.
اگر بخواهیم واضح‌تر درباره این مسئله صحبت کنیم، باید بگوییم هنگام کار با AMD Surface Laptop 4، احساس کُندی نخواهید کرد و همین مسئله کافی است که بتوان تجربه کاربری مناسبی داشت؛ اما Razer Blade 14 کمی پیچیده‌تر است. در‌ادامه، نظر یکی از صاحبان این دستگاه را می‌خوانید:
در Razer Blade 14، عملکرد باتری آن‌قدر ناامیدکننده است که گاهی اوقات ویندوز اصلا پاسخ‌گو نیست. واضح است که این کار را AMD انجام داده تا بتواند عمر باتری را بیشتر کند؛ اما اگر استفاده از لپ‌تاپ لذت‌بخش نباشد، عمر باتری طولانی به چه دردی می‌خورد؟
اینتل رویکرد متفاوتی در محاسبات مدرن دارد و لپ‌تاپ‌های نسل دهم و یازدهم آن بدون توجه به وضعیت باتری عملکرد مناسبی در هر حالت ارائه می‌دهند. اینتل عملکردهای کوتاه را در اولویت قرار می‌دهد؛ بنابراین، وقتی نرم‌افزاری را اجرا یا درِ دستگاه را باز می‌کنید، لپ‌تاپ فورا پاسخ‌گو است؛ ولی AMD حداکثر ۱۰ ثانیه تأخیر دارد. اینتل این کار را در حالی انجام می‌دهد که عمر باتری چشمگیری دارد؛ به‌ویژه هنگامی که لپ‌تاپ نیازهای Evo را برآورده می‌کند. با‌این‌حال، به‌نظر می‌رسد دو مشکل در AMD وجود دارد که باید برطرف شود:
- آموزش مصرف‌کننده: وقتی لپ‌تاپی را از AMD می‌خرید، آیا می‌دانید که ممکن است عملکرد سیستم هنگام شارژ باتری کاهش یابد؟
- کنترل‌ها: چرا نمی‌توان این عملکرد لپ‌تاپ را کنترل کرد و راهی برای تغییرش وجود ندارد؟
اولین گزینه مربوط به سازندگان لپ‌تاپ است و آن‌ها باید درباره نحوه عملکرد این تراشه‌ها صادق باشند. در اکثر آزمایش‌های عملکرد لپ‌تاپ، دستگاه به برق وصل و قدرت آن را روی حداکثر عملکرد تنظیم شده است و سپس بنچمارک‌ها انجام می‌شوند. به‌ندرت می‌توان آزمایشی را پیدا کرد که در آن لپ‌تاپ از باتری‌اش استفاده کند؛ زیرا عموما تفاوت بین این دو حالت ناچیز است. باوجوداین، اکنون با AMD این مسئله تغییر می‌کند.
مورد دوم گیج‌کننده‌تر است. مایکروسافت مکانیزمی قوی در ویندوز ۱۰ برای کنترل باتری و عملکرد ایجاد کرده است. حالت Battery saver عملکرد را کاهش می‌دهد و صفحه را کم نور می‌کند و Recommended نیز سعی می‌کند همه‌چیز را برای کاربران متعادل کند. دراینمیان، Better performance به‌نفع CPU و GPU است و Best performance از تمام توان دستگاه استفاده می‌کند. مایکروسافت از شما می‌خواهد حالت موردنیازتان را در لحظه انتخاب کنید.
درحالی‌که ویندوز این سیستم را دارد، برخی از لپ‌تاپ‌های AMD از آن پیروی نمی‌کنند. اگر Blade 14 خود را روی Best performance تنظیم کنید، پردازنده و SSD شما عملکرد بهتری خواهند داشت؛ اما هنوز کیلومترها از «بهترین عملکرد» خود هنگام اتصال دستگاه به برق عقب هستند. متأسفانه دکمه‌ای وجود ندارد که به شما قدرتمندترین عملکرد دستگاه هنگام کار با باتری را ارائه دهد و این مسئله زیاد جالب نیست. این فقدان کنترل روی تنظیمات حس خوشایندی به کاربر نمی‌دهد. کاربران دوست دارند بتوانند به تمامی تنظیمات احاطه داشته باشند.
چرا AMD چنین کاری انجام می‌دهد؟
شاید بتوان دلیل کار ای‌ام‌دی را درک کرد؛ اما اینکه چرا این شرکت از استراتژی بهتری استفاده نمی‌کند، جای سؤال دارد. مدتی پیش، گزارشی در فضای مجازی منتشر شد که سروصدای زیادی به‌پا کرد. براساس این خبر، وان‌پلاس برای اینکه بتواند عمر باتری OnePlus 9 و 9 Pro را افزایش دهد، عملکردشان را کاهش داده بود. این مسئله آشنا به‌نظر نمی‌رسد؟ مطمئنا تفاوتی‌هایی بین داستان وان‌پلاس و ای‌ام‌دی وجود دارد؛ اما درنهایت، اصل ماجرا یکسان است. شاید کاهش عملکرد جزئی زیاد مهم نباشد؛ ولی فکر نمی‌کنم کسی دوست داشته باشد وقتی لپ‌تاپش به برق متصل نیست، ۴۰ درصد از توانش را از دست دهد.
تصور کنید شرایط برعکس بود و اینتل درباره بهبود عمر باتری در پردازنده‌هایش صحبت می‌کرد و می‌گفت قرار است برای رسیدن به این هدف وقتی دستگاه به برق متصل نیست، عملکرد سیستم نصف شود! مطمئنا در آن زمان طرفداران AMD از حماقت اینتل به‌خنده می‌افتادند و در انجمن‌هایشان این شرکت را مسخره می‌کردند.
AMD درمقابل اینتل، سیاه درمقابل سفید نیست
درنهایت و پس از گفتن تمام این نکات، کدام بهتر است؟ اینتل یا AMD؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که هر دوِ این شرکت‌ها در زمینه تولید پردازنده عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته‌اند. مشخص است ای‌ام‌دی مسیری متفاوت هم‌سو با عملکرد لپ‌تاپ‌ها در پیش گرفته و رویکردش با اینتل متفاوت است.
ما با استراتژی کاهش عملکرد برای بهبود عمر باتری کاملا مخالف نیستیم؛ اما متوجه نمی‌شویم که چرا ای‌ام‌دی این کار را مخفیانه از کاربر انجام می‌دهد. همان‌طور‌که پیش‌تر گفتیم، مصرف‌کننده باید از این حقایق مطلع باشد. هنوز مشخص نیست که چرا تولیدکنندگان لپ‌تاپ بیشتر درباره این استراتژی AMD صحبت نمی‌کنند! درنهایت، بازار به‌احتمال زیاد خود این موضوع را حل خواهد کرد و این همان قسمتی است که شما به‌عنوان خریدار وارد ماجرا می‌شوید.
از دیدگاه شما کاربران زومیت روش AMD درست است؟ آیا استراتژی این‌چنینی بر خرید لپ‌تاپ جدیدتان تأثیر می‌گذارد؟ آیا اینتل بهتر از ای‌ام‌دی عمل کرده است؟
