هر آنچه باید در مورد LineageOS بدانیم

بسیاری از افراد بر این باوراند که گوگل و سایر بزرگان فناوری به‌طور طبیعی رشد کرده‌اند؛ اما بر هیچ کس پوشیده نیست که غول جستجوی اینترنتی بخش مهمی از موفقیت خود را مدیون کمک‌های CIA، NSA و DARPA است. شرکت واقع در مانتین‌ویو در کنار سایر سرویس‌ها و خدمات خود، مالک اکوسیستم اندروید است. ابن سیستم عامل اکنون ۷۳ درصد از سهم بازار را در اختیار دارد.

بنا به اعلام وب‌سایت مِیک‌یوز‌آو، گوگل سابقه‌ی خوبی در حفظ حریم خصوصی کاربران ندارد و به همین دلیل تقاضا برای رام‌های سفارشی که به حریم شخصی کاربران احترام می‌گذارند، بیشتر شده است. برخی افراد به‌ دلیل اپلیکیشن‌های پیش‌فرض اضافه روی رام‌های شرکتی، ترجیح می‌دهند از رام‌های سفارشی استفاده کنند. برخی دیگر نیز برای حفظ حریم شخصی این نوع رام‌ها را روی دستگاه خود نصب می‌کنند.

LineageOS به دلیل پایداری، پشتیبانی از دستگاه‌های مختلف، محیط غیر وابسته به گوگل و امکانات ویژه‌ای که دارد، شهرت یافته است.

LineageOS چیست

LineageOS با اختلاف زیاد، محبوب‌ترین رام سفارشی و متن‌ باز اندروید است که تاکنون روی بیش از ۲٫۶ میلیون دستگاه فعال نصب شده. این پروژه ابتدا با نام سیانوژن فعالیت می‌کرد. اولین نسخه‌ی رام مورد اشاره در سال ۲۰۰۹ و برای اچ‌تی‌سی دریم و اچ‌تی‌سی مجیک منتشر شد.

در روزهایی که اندروید تازه روانه‌ی بازار شده بود، توسعه‌دهنده‌ی سیانوژن با نام مستعار JesusFreke فعالیت می‌کرد که نهایتا وظیفه‌ی ادامه‌ی توسعه‌ی این رام را به استیو کوندیک محول کرد.

کوندیک همان کسی بود که سیانوژن را به حدی تغییر داد که به CyanogenMod تبدیل شد. رام سفارشی مورد اشاره در دسامبر ۲۰۱۶ برای سومین بار تغییر نام داد که از آن زمان، آن را با نام LineageOS می‌شناسیم. پس از سومین تغییر نام رام مورد بحث، شش نسخه از آن منتشر شده که هرکدام بر پایه‌ی نسخه‌ی متن‌ باز اندروید توسعه داده شده‌ است. در ادامه لیست نسخه‌های این رام سفارشی را مشاهده می‌کنید.

• LineageOS 13.0 (مارشمالو)
• LineageOS 14.1 (نوقا)
• LineageOS 15.1 (اوریو)
• LineageOS 16.0 (پای)
• LineageOS 17.1 (اندروید ۱۰)
• LineageOS 18.1 (اندروید ۱۱)

این سیستم عامل بیش از ۱۹۰ دستگاه را پشتیانی می‌کند. رام مورد بحث حتی با برخی از دستگاه‌های قدیمی سازگاری دارد. به‌عنوان مثال امکان نصب این سیستم عامل روی نکسوس ۶ همچنان وجود دارد. این گوشی هوشمند هم‌زمان با LineageOS در سال ۲۰۱۶ معرفی شد.

رام مورد اشاره با امکانات نسخه‌های قبلی این سیستم عامل یکپارچه شده است و ویژگی‌های جدیدی ارائه می‌دهد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• پشتیانی کامل از اتصال یواس‌بی، وای‌فای و بلوتوث
• پشتیبانی از کدِک صوتی FLAC
• لیست نام نقاط دسترسی (APN) گسترش‌یافته که می‌توان از طریق تنظیمات سیم‌کارت به آن دسترسی داشت
• بهره بردن از نسخه‌ی کاربر اوپن وی‌پی‌ان
• بهبود عملکرد و امکان افزایش فرکانس کاری پردازنده‌ اصلی
• مدیریت ظاهر و دسترسی‌ اپلیکیشن‌ها

مهم‌تر از همه اینکه در LineageOS هیچ اپلیکیشن اضافه‌ای نصب نشده؛ این در حالی است که در اکثر دستگاه‌های اندرویدی، چند اپلیکیشن اضافه‌ی غیر قابل حذف وجود دارد. در نهایت از نظر کاربران سیستم عامل مورد بحث، عملکرد، پایداری و اطمینان این رام بسیار خوب است.

چه گوشی‌هایی می‌توانند LineageOS را اجرا کنند

با توجه به اطلاعات ارائه‌شده در وب‌سایت رسمی LineageOS، این رام حدوداً روی ۲۰۰ دستگاه پشتیانی می‌شود. سریع‌ترین راه برای اینکه بدانید آیا دستگاه شما از این سیستم عامل پشتیبانی می‌کند یا نه، این است که ابتدا به وب‌سایت رسمی آن مراجعه و سپس نام دستگاه خود را در فهرست جستجو کنید.

در این فهرست، نام دستگاه‌های شرکت‌های بزرگی مثل سامسونگ، گوگل، موتورولا و وان‌پلاس دیده می‌شود.

حریم شخصی در LineageOS تا چه حد رعایت می‌شود

اپلیکیشن‌های گوگل در این سیستم عامل ارائه نشده‌اند و همین ویژگی به‌تنهایی جلوی انتقال بسیاری از اطلاعات شما را به خدمات گوگل خواهد گرفت. این رام سفارشی همچنین یک گزینه امنیتی بسیار جذاب به نام APG دارد. ویژگی مورد اشاره رمزنگاری بسیار قدرتمندی ارائه می‌دهد که با پروتکل‌های رمزنگاری GPG و PGP نیز سازگاری دارد.

البته با انتشار اندروید ۱۰، سیستم رمزنگاری APG رام LingeageOS دیگر یک ویژگی اختصاصی محسوب نمی‌شود؛ زیرا گوگل از اندروید ۱۰ به بعد، قابلیت رمزنگاری مشابهی در دل سیستم‌عامل موبایل خود قرار داده است.

LineageOS از نسخه‌ی ۱۵.۱ به بعد ویژگی جدیدی به‌ نام تراست معرفی کرد تا مشکلات مربوط به حریم شخصی را به‌طور یکجا حل کند. تراست برای پر کردن خلأ امنیتی موجود در وصله‌های نرم‌افزاری ماهانه‌ای که گوگل منتشر می‌کند طراحی شده است. کاربران می‌توانند در LineageOS با مراجعه به بخش Settings > Privacy، تمام امکانات امنیتی و حریم شخصی را در یک محل مشاهده و در صورت نیاز آن‌ها را تنظیم کنند.

آیکون تراست به‌طور دائمی در بخش نوار وضعیت به نمایش درمی‌آید تا به‌صورت لحظه‌ای اقدامات مورد نیاز امنیتی را انجام بدهد. شما می‌توانید از این ویژگی برای اعمال محدودیت در اپلیکیشن‌های اس‌ام‌اس نیز استفاده کنید.

امنیت LineageOS چگونه است

این سیستم عامل به‌طور پیش‌فرض از فناوری امنیت بهبودیافته‌ی لینوکسی (SELinux) بهره می‌برد. تکنولوژی مورد اشاره اولین‌ بار توسط NSA برای کرنل لینوکس توسعه داده شد. با فعال بودن SELinux، دسترسی به اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های در حال اجرا در پس‌زمینه محدودتر می‌شود. این یعنی فعالیت بدافزارها برای نفوذ و هک فرآیندهای مختلف، با محدودیت‌های فراوانی مواجه خواهد بود.

LineageOS مثل SELinux، به‌طور پیش‌فرض از جعل امضا جلوگیری می‌کند. فرایند امضا برای بررسی اعتبار اپلیکیشن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عبارت دیگر، با جعل امضا، می‌توان نسخه‌ی غیر واقعی اپلیکیشن‌ها را اجرا کرد. همه‌ی اپلیکیشن‌ها در تمام گوشی‌های اندرویدی با شناسه‌ی منحصربه‌فرد بسته‌ی آن‌ها شناخته می‌شوند. با فعال بودن امکان جعل امضا، یک اپلیکیشن آلوده می‌تواند با نام مشابه اپلیکیشن‌های دیگر، روی دستگاه اجرا شود.

امکان جعل امضا، باعث آسان‌تر شدن نصب اپلیکیشن‌ها خواهد شد؛ اما این گزینه به‌طور پیش‌فرض در LineageOS فعال نیست.

به‌طور کلی، رام مورد بحث امکان کنترل کامل و دقیق روی دسترسی همه‌ی اپلیکیشن‌ها را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. همچنین می‌توان قابلیت‌های امنیتی را برای هر اپلیکیشن فعال یا غیر فعال کرد.

چگونه LineageOS را روی گوشی خود نصب کنیم

شما می‌توانید نسخه‌ی مخصوص گوشی‌ خود را از وب‌سایت رسمی LineageOS دانلود و بر طبق دستورالعمل‌های ارائه‌شده در این وب‌سایت، آن را روی دستگاه خود نصب کنید. البته به یاد داشته باشید با فلش کردن رام جدید تمام اطلاعات حافظه‌ی دستگاه شما پاک خواهد شد؛ بنابراین پیش از اقدام به نصب این سیستم عامل، از اطلاعات مورد نظر خود نسخه‌ی پشتیبانی تهیه کنید.

چه اپلیکیشن‌هایی روی LineageOS اجرا می‌شوند

همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم، اپلیکیشن‌های گوگل در این سیستم عامل ارائه نشده‌اند. البته می‌توان این اپلیکیشن‌ها را با استفاده از بسته‌ی GApps نصب کرد. بدین ترتیب در این رام سفارشی هم می‌توانید از اپلیکیشن‌های گوگل استفاده کنید.

برای نصب GApps می‌توان فایل زیپ این بسته را از طریق ریکاوری، روی دستگاه فلش کرد. به‌ جای پلی‌ استور می‌توانید از فروشگاه‌های اپلیکیشن شخص‌ ثالث مثل F-droid، App Toide یا Aurora استفاده کنید. برای نصب و استفاده از فروشگاه‌های یادشده نیازی به فلش کردن نخواهید داشت و می‌توانید فایل استاندارد APK آن‌ها را دانلود و نصب کنید.

چگونه LineageOS را آپدیت کنیم

به‌روزرسانی‌های LineageOS همانند نسخه‌ی معمولی اندروید به‌صورت OTA برای کاربران منتشر می‌شود. برای دسترسی به بخش به‌روزرسانی‌ها باید به منوی تنظیمات مراجعه کنید.

چرا باید LineageOS را نصب کنیم

کمبود تراشه‌های پردازشی باعث شده است قیمت لوازم الکترونیکی از جمله رایانه‌ و گوشی‌ هوشمند بالا رود. در این بازار آشفته، به‌ جای خرید گوشی هوشمند جدید، LineageOS را روی دستگاه قدیمی خود نصب کنید و بدین ترتیب همچنان از قابلیت‌های نسخه‌های جدید اندروید بهره خواهید برد.

با استفاده از رام مورد بحث می‌توانید جدیدترین نسخه‌ی اندروید را روی دستگاه‌های قدیمی‌تر نصب و اجرا کنید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های LineageOS این است که هیچ اپلیکیشن اضافه‌ای روی آن ارائه نشده و بنابراین حافظه‌ی دستگاه شما اشغال نخواهد شد. این رام عملکرد بسیار خوبی دارد و امنیت آن بیشتر از رام‌های پیش‌فرض نصب‌شده روی گوشی‌های هوشمند است. LineageOS همچنین امکان مدیریت کامل روی اپلیکیشن‌ها را در دسترس کاربران قرار می‌دهد.

به نظر می‌رسد تا این لحظه هیچ‌کدام از رام‌های سفارشی عرضه‌شده به بازار، به اندازه‌ی LineageOS از دستگاه‌های مختلف پشتیبانی نمی‌کنند.

نظر شما در مورد این سیستم عامل چیست؟