وب سایه چیست؟

در دنیای امروز، اغلب افراد برای کارهای رایجشان از اینترنت استفاده می‌کنند: استفاده از شبکه‌های اجتماعی، نوشتن، بانکداری، خرید و... . با‌این‌حال، اینترنت بسیار فراتر از دسترسی به وب‌سایت‌هایی مثل گوگل یا بینگ یا مرورگرهایی مثل کروم یا اج است. وب سایه یکی از لایه‌های زیرین و مرموز وب است؛ اما وب سایه دقیقا چیست؟

وب سایه چیست؟

بسیاری از افراد از نمودار اقیانوسی زیر برای مقایسه لایه‌های وب استفاده می‌کنند. در سطح اقیانوس، وب سطحی قرار دارد. اغلب افراد از وب سطحی برای کارهای رایجی مثل خرید یا پرداخت قبض‌ها یا تماشای یوتیوب استفاده می‌کنند. پس از این لایه، وب عمیق و سپس دارک وب قرار دارند. دارک وب هم خود زیرمجموعه‌ای از وب عمیق یا دیپ وب است.

وب سایه لایه‌‌ پس از دارک وب است. گزارش‌های مختلفی درباره وب سایه (Shadow web) منتشر شده است. برخی مدعی هستند این وب تحت محافظت یک دیواره پرداخت قرار دارد که دسترسی به آن تنها ازطریق دارک وب ممکن است. برای دسترسی به دارک وب هم باید از مرورگر Tor استفاده کرد. همان‌طورکه حدس می‌زنید، شایعات زیادی درباره وب سایه وجود دارند و این لایه چهره مخوف‌تری از لایه‌های بالاتر خود دارد.

دقیقا چه چیزهایی را می‌توان در وب سایه پیدا کرد؟ افرادی که مدعی دسترسی به وب سایه هستند، می‌گویند در این لایه انواع محتوای آزاردهنده را می‌توانید ببینید. به‌نظر می‌رسد هرچقدر لایه‌های وب عمیق‌تر شوند، محتوای آن‌ها تاریک‌تر و مخوف‌تر می‌شوند. با وجود روایت‌های ترسناک، وجود وب سایه رسما اثبات نشده است. همچنین با‌‌توجه‌‌به اینکه بخش کوچکی از جامعه با دارک وب آشنا هستند، از این مجموعه باز‌هم زیرمجموعه کوچک‌تری از افراد به وب سایه دسترسی دارند. در‌نتیجه ادعاهای مربوط به وب سایه بیشتر رنگ‌و‌بوی شایعه به خود می‌گیرند.

برخی دیگر هم مدعی هستند که وب سایه، تنها وب‌سایتی اسکم در دارک وب است که وعده دسترسی به اتاق‌هایی مثل «اتاق‌های سرخ» یا Red Room (اتاق‌های شکنجه) را در ازای تبادل رمز ارز می‌دهد. افزون‌برین، یک پورتال وب سایه وجود دارد که امکان دسترسی کاربران به وب سایه را در ازای پرداخت مبلغ اولیه دویست دلار می‌دهد؛ اما به‌طور‌کلی، درک منسجمی از تعریف وب سایه یا حتی واقعی‌بودن آن وجود ندارد.

وب ماریانا چیست؟

برخی مدعی هستند دارک وب، تنها نقطه شروع لایه‌های عمیق اینترنت است و پس از آن، لایه‌های زیادی وجود دارند. دراین‌بین، برخی نیز می‌گویند عمیق‌ترین لایه شناخته‌شده وب فضایی به نام «وب ماریانا» است. اسم این لایه برگرفته از چاه ماریانا، عمیق‌ترین نقطه زمین است. این در حالی است که به‌عقیده برخی دیگر، وب ماریانا و وب سایه مترادف هستند.

وب ماریانا چیست؟ برخی معتقدند وب ماریانا، تنها افسانه‌ای ساخته‌و‌پرداخته ترول‌های آنلاین است. با‌این‌حال، افرادی که مدعی واقعی‌بودن این لایه هستند می‌گویند وب ماریانا شامل محتوا و وب‌سایت‌هایی است که در همه‌جای اینترنت پیدا نمی‌شوند. برخی می‌گویند وب ماریانا بخشی برای مخفی‌کردن اسناد فوق‌محرمانه دولت‌ها ازجمله رازهای واتیکان است؛ اما این ادعا هنوز ثابت نشده است.

علاقه‌مندان به دیپ وب و دارک وب می‌گویند دسترسی به وب ماریانا تقریبا غیرممکن است؛ ازاین‌رو، این لایه برای بسیاری از افراد وسوسه‌‌انگیز است. شاید دلیل دسترسی‌نداشتن به وب ماریانا الگوریتم پیچیده آن باشد و برای این کار به کامپیوتر کوانتومی نیاز است.

برخی شایعات حول محور وب ماریانا خنده‌دار هستند. برای مثال، بر‌‌اساس یکی از آن‌ها وب ماریانا با سیستم هوش مصنوعی پیچیده‌ای اداره می‌شود که به شناخت حسی رسیده است؛ ادعایی کاملا تخیلی! باوجواین، فعلا وجود وب ماریانا چیزی بیش از فرضیه نیست و تنها یکی از لولوخورخوره‌های دارک وب برای گمراه‌کردن افراد است.

امنیت لایه‌های وب چقدر است؟

برخی افراد وسوسه می‌شوند به لایه‌های عمیق وب دسترسی پیدا کنند و از محتوای آن سر دربیاورند؛ اما دارک وب یا وب سایه چقدر خطرناک هستند؟ پاسخ به این پرسش به چگونگی دسترسی به هر لایه وب بستگی دارد. بخش زیادی از وب عمیق (لایه پس از وب سطحی) کاملا ایمن است. این سطح، تنها به بیت‌های شاخص‌گذاری‌نشده اینترنت، از‌جمله پورتال‌های بانکداری یا مجلات آکادمیک اختصاص دارد.

با‌این‌حال، با دسترسی به دارک وب باید مراقب محتوایی باشید که می‌بینید یا کلیک می‌کنید. برای مثال، اگر بی‌ملاحظه روی هر چیزی دو بار کلیک کنید، هکرها می‌توانند به اطلاعات و داده‌های حساستان دسترسی پیدا کنند. در‌واقع، اگر شخصی از‌طریق فیشینگ یا جاسوس‌افزار یا روش‌های دیگر به داده‌های حساستان دسترسی پیدا کند، به‌راحتی می‌تواند خریداری را برای این داده‌ها در دارک وب پیدا کند. سپس، خریدار می‌تواند هر کاری را با این داده‌ها انجام دهد که بسیار ترسناک است.

با‌این‌‌همه، همیشه به‌یاد بسپارید که دسترسی به دارک وب غیرقانونی نیست؛ بلکه فعالیت‌های غیرقانونی در آن مشکل‌ساز است. در‌نتیجه، اگر با علم و آگاهی کافی از ریسک‌ها به لایه‌های اینترنت دسترسی پیدا کنید، خطری شما را تهدید نمی‌کند. علاوه‌بر‌این، دسترسی به دارک وب مستلزم استفاده از رمزنگاری قدرتمندی است که می‌تواند بر‌‌‌اساس صلاحیت شما غیرقانونی باشد. به‌سختی می‌توان گفت میزان امنیت وب سایه یا وب ماریانا چقدر است؛ زیرا هنوز بر سر وجود این دو لایه بحث وجود دارد؛ اما در حالت کلی، هنگام دسترسی به دارک وب نکات لازم را رعایت کنید و تصمیم‌های آگاهانه بگیرید.

لایه‌های وب تا کجا ادامه دارند؟

به‌سختی می‌توان گفت اینترنت دقیقا چند لایه دارد و چقدر وسیع است. حتی اغلب علاقه‌مندان و هواداران دارک وب هم از میزان عمق آن مطمئن نیستند و این مسئله می‌تواند ترسناک و هشداردهنده باشد.