ترند فوکوس: فروش درایو SSD در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۱ تقریبا ۳۳ درصد بیشتر از HDD بوده است
درایوهای حالت جامد یا SSD درمقایسهبا هارددیسک‌ها مزایای زیادی همچون عملکرد سریع‌تر و ابعاد بسیار کوچک‌تر و قابلیت‌های امنیتی بیشتر دارند. بااین‌حال، مدتی HDDها (هارددرایوها) تعادل بهتری بین ظرفیت و عملکرد و هزینه ارائه می‌دادند؛ به‌همین‌دلیل، فروش بیشتری درمقایسهبا SSDها داشتند. مسلما همهچیز در رایانه‌های شخصی تغییر کرده است؛ زیرا ۶۰ درصد از رایانه‌های جدید فروخته‌شده در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۱ برای ذخیره‌سازی محتوا از SSD به‌جای HDD استفاده می‌کنند. بااین‌اوصاف، جای تعجب نیست SSDها ازنظر واحد فروش در جایگاه بالاتری درمقایسهبا هارددیسک‌ها قرار بگیرند؛ چراکه در سال ۲۰۲۰، فروش واحد‌های SSD بیس از ۲۸ درصد بیشتر از هارددیسک‌ها بوده است.
نشریه تامز هاردور با استناد به داده‌های ترند فوکوس گزارشی تدوین کرده است که براساس آن، سه سازنده برتر هارددیسک در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۱ ساخت حدود ۶۴٫۱۷ میلیون دستگاه را بعهده داشته‌اند. در همین حال، ادعا می‌شود که کمتر از دوازده تأمین‌کننده SSD تقریبا ۹۹٫۴۳۸ میلیون درایو حالت جامد را در همان بازه زمانی روانه بازار کرده‌اند.
باتوجه‌به اینکه بسیاری از نوت‌بوک‌های مدرن نمی‌توانند هارددیسک را در خود جای دهند و بسیاری از دسکتاپ‌ها نیز به‌طور پیش‌فرض با پیکربندی SSD عرضه می‌شوند، آن‌چنان آمار یادشده دور از انتظار نبود. علاوه‌براین، امروزه کاربران برای به‌دست‌آورده تجربه مناسب، کم‌وبیش به SSD نیاز دارند.
درمجموع، اکثر رایانه‌های شخصی جدید از SSD به‌عنوان درایو بوت استفاده می‌کنند و برخی از آن‌ها هیبریدی و به دو درایو SSD و HDD مجهز هستند؛ ازاین‌رو، تعداد بسیار کمی از کامپیوترهای شخصی فقط از HDD به‌عنوان درایو بوت بهره می‌گیرند. بااین‌حال، بسیاری از رایانه‌های شخصی مدرن میزبان حجم زیادی از داده‌ها نیستند و این دقیقا جایی است که HDD با قیمت مقرون‌به‌صرفه و ارائه حجم بسیار بیشتر خودنمایی می‌کند.
دراین‌میان، فضای ذخیره‌سازی متصل به شبکه (NAS) و سرورهای on-prem (سیستم‌های تحت وب) و مرکز داده‌های ابری وجود دارند که همگی به ظرفیت چشمگیری از HDD نیاز دارند. هارددیسک‌ها می‌توانند حداکثر ۱۸ ترابایت داده را ذخیره کنند و درحال‌حاضر، ظرفیت متوسط یک هارددیسک ۳٫۵ اینچی سازمانی تقریبا ۱۲ ترابایت است.
درهمین‌حال، باید توجه کرد که اکثر قریب‌به‌اتفاق مراکز داده از SSD برای ذخیره‌سازی خُرد و از HDD برای ذخیره‌سازی انبوه استفاده می‌کنند؛ بنابراین، ساخت مرکز داده صرفا مبتنی‌بر 3D NAND یا هارددرایو غیرممکن است. به‌هرحال، تا آنجا که به محموله‌های اگزابایت (واحد اندازه‌گیری ظرفیت) مربوط می‌شود، HDD یکه‌تاز است. مقایسه فروش محموله‌های HDD با حجم ذخیره‌سازی درحدود ۲۸۸٫۳ اگزابایت درمقایسهبا ۶۱٫۵ اگزابایت SSD بیشتر شوخی به‌نظر می‌رسد.
ازآنجاکه استفاده کلاینت‌ها و سرورها از SSDها در حال افزایش است، فروش دلاری درایوهای جامد نیز بسیار رونق گرفته است؛ به‌طوری‌که ارزش بازار SSD در سال ۲۰۲۰ چیزی درحدود ۳۴٫۸۶ میلیارد دلار ارزیابی شده است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۶ این مبلغ به ۸۰٫۳۰ میلیارد دلار افزایش یابد. علاوه‌براین، گارتنر تخمین می‌زند فروش درایو HDD در سال ۲۰۲۰ به ۲۰٫۷ میلیارد دلار رسیده است و از قرار معلوم، در سال ۲۰۲۲، می‌تواند تا ۲۲٫۶ میلیارد دلار نیز افزایش یابد.
وقتی نوبت به پیش‌گامان بازار SSD می‌رسد، سامسونگ ازنظر میزان حمل‌ونقل حاکم بلامنازع بازار محسوب می‌شود. گفتنی است غول کره‌ای بخش HDD خود را در سال ۲۰۱۱ به Seagate فروخت که در آن زمان، اقدامی عجیبی به‌حساب می‌آمد. بااین‌حال، سامسونگ از آن مقطع به‌بعد سرمایه‌گذاری عظیمی روی توسعه خطوط تولید حافظه فلش NAND کرده است که درآمد حاصل از آن و رونق فروش حافظه‌های فلش به‌نوعی فروش بخش HDD را توجیه می‌کند.
درحال‌حاضر، سامسونگ ۲۵٫۳ درصد از حجم فروش SSD را ازآنِ خود کرده است و با دراختیارداشتن ۳۴٫۳ درصد از حجم ذخیره‌سازی، با تمامی رقبا رقابت می‌کند. انتظار می‌رود چنین نتایجی بسیار به واقعیت نزدیک باشد؛ زیرا این شرکت درایوهایی برای سازندگان شخص ثالث رایانه‌های شخصی و درایوهایی با ظرفیت درخورتوجه را به سازندگان سرور و غول‌های پردازش ابری می‌فروشد.
البته ناگفته نماند شواهد نشان می‌دهد اوضاع آن‌چنان برای سامسونگ و سایر تولیدکنندگان SSD بر وفق مراد نیست. این شرکت به‌دلیل مشکلات لجستیکی و متعاقب آن پیامدهای همه‌گیری ویروس کرونا، مجبور شد تأسیسات تولید تراشه خود را تعطیل کند که کنترلرهای SSD و NAND را در شهر آستین واقع در ایالت تگزاس تولید می‌کند و همین امر مجبور شد که به فکر برون‌سپاری چنین اجزایی باشد. به‌طور بالقوه، کمبود قطعات مذکور ممکن است بر فروش SSDهای سامسونگ و سایر شرکت‌ها تأثیر بگذارد.
هم‌اکنون، کمبود کنترل‌کننده‌ها و سایر اجزای فرعی NAND باعث بی‌اعتمادی در زنجیره تأمین می‌شود و فشار بیشتری به ASP وارد می‌کند که کنترل‌کننده‌های NAND را برای SSDها تولید می‌کند. اعتقاد بر این است با بهبود وضعیت، به‌احتمال زیاد شاهد کاهش قیمت حافظه‌های NAND خواهیم بود که اهمیت آن به‌ویژه در بازار کامپیوترهای شخصی و گوشی‌های هوشمند بسیار برجسته خواهد بود.
در فهرست ترند فوکوس، وسترن دیجیتال پس از سامسونگ با سهم ۱۸٫۲ درصدی از فروش واحد‌های SSD و دراختیارداشتن ظرفیت ۱۵٫۸ درصدی در جایگاه دوم تکیه زده است. پس‌ازآن، کیوکسیا، بخش سابق حافظه‌های فلش توشیبا، با ۱۳٫۳ درصد سهم بازار و ۹٫۴ درصد ظرفیت سومین تأمین‌کننده بزرگ این صنعت محسوب می‌شود. کیوکسیا قراردادهای زیادی به‌ویژه در مراودات مهم تجاری از توشیبا به‌ارث برده است. این شرکت بیشتر در بازارهای 3D NAND و خُرده‌فروشی SSD فعالیت دارد.
اینتل که هدف اصلی‌اش برنامه‌های سرور و ایستگاه‌های کاری با ظرفیت چشمگیر است، ازنظر ظرفیت به سهم ۱۱٫۵ درصدی بازار رضایت داده؛ درحالی‌که تنها ۵ درصد از محموله‌های SSD بازار را کنترل می‌کند. این وضعیت غیرمنتظره نیست؛ زیرا اینتل همیشه تجارت ذخیره‌سازی‌اش را به‌عنوان بخشی از بخش پلتفرم دیتا سنتر (مرکز داده) در نظر گرفته است؛ به‌همین‌دلیل، این شرکت همیشه روی IC-های NAND با ظرفیت درخورتوجه برخلاف شریک سابق خود مایکرون برای سطح پیشرفته سرور متمرکز شده است.
صحبت از مایکرون شد، سهم واحد SSD شرکت آمریکایی در بازار ۸٫۴ درصد و ظرفیت آن ۷٫۹ درصد است. درمقابل، SK Hynix، دیگر بازیگر مهم این صنعت، ۱۱٫۸ درصد از حجم فروش و ۹٫۱ درصد از ظرفیت بازار جهانی را دراختیار دارد. در بین تولیدکنندگان سرشناس، سیگیت (Seagate) شاید یک استثنا باشد؛ زیرا این شرکت فقط ۰٫۷ درصد از ظرفیت و فقط ۰٫۳ درصد از فروش محموله‌ها را ازآنِ خود کرده است.
به‌گزارش ترند فوکوس، نکته جالب درباره بازار SSD این است که انبوهی از برندهای بازار مصرفی وجود دارند که درایوهایی با فلش را می‌فروشند؛ اما آن‌ها بخش مهمی از بازار را ازنظر واحد و نه ازنظر اگزابایت را کنترل می‌کنند.
شرکت‌هایی مانند کینگستون و Lite-On و برخی دیگر ازنظر حجم، حدود ۱۸ درصد از بازار را کنترل می‌کنند و ازنظر حجم اگزابایت نیز، سهمشان درمجموع ۱۱٫۳ درصد است. باتوجه‌به این واقعیت که بیشتر درایوهای آن‌ها به‌منظور تعبیه در رایانه‌های شخصی استفاده می‌شود، این میزان عملکرد مناسبی تلقی می‌شود.
