چرا صنعت پی سی باید نگران افزایش تعداد خرید اولیهای مک بوک باشد؟
هفتهی گذشته، اپل همچون بسیاری از شرکتهای حوزهی فناوری گزارش مالی مربوط به سهماههی اول سال ۲۰۲۱ را منتشر و اعلام کرد به عملکردی فراتر از احد انتظارات دست پیدا کرده است. کوپرتینوییها در تمامی واحدهای تجاریشان عملکرد فوقالعادهای دارند؛ بهخصوص واحد آیفون و واحد تجاری در حال رشدِ خدمات. در گزارش مالی جدید اپل، به نکتهای اشاره شد که باید باعث نگرانی تولیدکنندگان دستگاههای ویندوزی شود. اطلاعات رسمی نشان میدهد سهم کسانی که اولینبار مک میخرند، به حدود ۵۰ درصد رسیده و این عدد در چین بیشتر است.
بهنوشتهی ویندوزسنترال، خطر بزرگی کامپیوترهای شخصی ویندوزی را تهدید میکند، بهخصوص با درنظرگرفتن این حقیقت که طبق شایعهها اپل میخواهد امسال مدل جدید مک بوک پرو را با پردازندهی تقویتشدهی M2 عرضه کند. البته تحلیلگران بازار میگویند اپل پیش از اینکه بتواند بازار کامپیوترهای ویندوزی را مختل کند، باید کارهای زیادی انجام دهد.
بدیهی است اپل در فصل اول سال جاری میلادی، عملکرد درخشانی از خود بر جای گذاشت و ازطریق فروش مک هایش ۹٫۱ میلیارد دلار درآمد کسب کرد؛ یعنی ۷۰٫۱ درصد بیشتر از سهماههی اول سال ۲۰۲۰. این در حالی است که در ابتدا پیشبینی شده بود درآمد فصلی مکهای اپل به ۶٫۸۶ میلیارد دلار برسد. تقریبا نیمی از آمار فروش مکهای اپل به کسانی ارتباط دارد که نخستینبار کامپیوتر مک خریدهاند.
اپل سالها است که بهخوبی کاربران را در داخل اکوسیستمش نگه میدارد و کم پیش میآید کاربری بخواهد از اپل به برند دیگری مهاجرت کند؛ بههمیندلیل، غالبا کسانی سراغ تهیهی محصولات جدید میروند که کاربر قدیمی اپل هستند. اپل برنامههای زیادی برای مبادلهی دستگاه دارد و همین برنامه کاربران را ترغیب میکند دستگاه قدیمیشان را به اپل بدهند و با پرداخت هزینهای نهچندان زیاد دستگاه جدید را بخرند.
تیم کوک، مدیرعامل اپل، میگوید عبور سهم اولین خریداران مک از ۴۰ درصد اتفاق ویژهای است. بهاعتقاد تحلیلگران، پردازندهی M1 یکی از دلایل مهمی است که باعث افزایش علاقهی مردم به مکهای اپل شده.
M1 واقعا پردازندهی قدرتمندی است و درعینحال کممصرف. اپل بهخوبی برای این پردازنده تبلیغات و توجه افراد زیادی را بهآن جلب کرد. نکتهی جالبتر این است که بهگفتهی اپل، درحدود دوسوم کسانی که در چین در فصل اول ۲۰۲۱ مک خریدهاند، کاربر جدید هستند.
این نکته را مدنظر قرار دهید که کل صنعت کامپیوتر با افزایش ناگهانی فروش مواجه شده است. مایکروسافت در گزارش مالیاش گفت فروش مجوز نسخهی غیر پرو ویندوز ۱۰ با رشد سالانهی ۴۴ درصدی مواجه شده و حتی خودِ این شرکت را نیز متعجب کرده است. مایکروسافت انتظار دارد رشد تکرقمی در فصل آینده نیز برای ویندوز ۱۰ رخ دهد. آمار جدید مؤسسهی IDC نیز نشان میدهد عرضهی محصولات رایانشی (شامل کامپیوتر و کروم بوک و تبلت) سالانه تقریبا ۵۵٫۲ درصد افزایش پیدا کرده است. کانالیس در گزارشش تبلتها را وارد معادله نمیکند و میگوید افزایش عرضهی سالانهی محصولات رایانشی ۵۵ درصد بوده است.
مؤسسهی گارتنر نیز آمار فروش کروم بوک و آیپد را حساب نمیکند و میزان افزایش عرضهی کامپیوترها را ۳۲ درصد میداند و میگوید: «از سال ۲۰۰۰ تاکنون این نخستینبار است که چنین رشد سالانهای در فروش کامپیوترها رخ میدهد.» اگر فروش کامپیوترهای دسکتاپ را از معادله حذف کنید، آمار گارتنر نشان میدهد عرضهی لپتاپها در فصل اول ۲۰۲۱، رشد سالانهی ۴۹ درصدی تجربه کرده است.
تمامی آمارهای مذکور پراهمیتاند؛ زیرا طبق تخمین گارتنر، اپل درحالحاضر فقط ۸ درصد از سهم بازار کامپیوترهای شخصی را دراختیار دارد که بیشتر از سهم ۷٫۱ درصدیِ سال ۲۰۲۰ است. لنوو و HP و دل نیز درمجموع ۶۳ درصد از سهم بازار را ازآنِ خود کردهاند؛ درحالیکه سال گذشته سهمشان به ۶۳٫۶ درصد میرسید. سایر بخشهای بازار دراختیار ایسر و ایسوس و مایکروسافت است.
درحالیکه رشد سالانهی ۷۰ درصدی آمار چشمگیری برای اپل محسوب میشود، نباید فراموش کنیم رشد ۴۰ تا ۵۰ درصدی سالانه برای ۹۲ درصد باقیماندهی بازار نیز تحسینبرانگیز است. عرضهی کامپیوتر در فصل اول امسال تقریبا به ۷۰ میلیون دستگاه رسید و سهم اپل از این میزان فقط ۵٫۵ میلیون واحد بود. گفتنی است در بازهی زمانی یادشده، لنوو بهتنهایی ۱۷٫۵ میلیون واحد کامپیوتر فروخته است.
وقتی بحث به مک بوک میرسد اپل بهنوعی بزرگترین دشمن خودش بهحساب میآید. در این سالها، اپل با برخی تصمیمات بحثبرانگیز باعث شده است فروش مک بوک ها کمتر شود؛ اما اکنون بهآرامی در حال اصلاح اشتباهات است. مک بوک پرو لپ تاپ قدرتمندی است؛ اما این نقصها را نیز دارد:
- صفحهکلیدهایی که آمار خرابیشان زیاد است و مسیری که کلیدها پس از فشردهشدن طی میکنند، بسیار کم است؛
- تاچ بار که تقریبا همهی کاربران از آن متنفر هستند؛
- حذف مگ سیف؛
- پشتیبانینکردن از 4G و 5G؛
- نبود صفحهنمایش لمسی و تبدیلپذیرنبودن دستگاه؛
- حاشیههای ضخیم؛
- نبود اسلات کارت حافظهی SD و وابستگی بیش از حد به درگاه USB Type-C.
اپل توانسته مشکل صفحهکلید مک بوک ها را رفع کند؛ نقصهای دیگر همچنان جزو ضعفهای مک بوک پرو هستند. طبق شایعهها، اپل قصد دارد در سال جاری میلادی مدل جدید مک بوک پرو 14 اینچ و مک بوک پرو 16 اینچ را عرضه کند. گویا نسل جدید مک بوک پرو قرار است با تاچ بار خداحافظی کند، مگ سیف را برگرداند، تعداد درگاهها را افزایش دهد و حاشیههای باریکتر و بدنهی کوچکتری داشته باشد. تمامی اینها را درکنار پردازندهی بهبودیافتهی M2 قرار دهید تا به این نتیجه برسید که قرار است با لپتاپهایی بسیار عالی مواجه باشیم.
کامپیوترهای ویندوزی قرار است همچنان رشدی مشابه اپل تجربه کنند؛ ولی هرچه زمان میگذرد، بیشتر مشخص میشود که کنترل گستردهی اپل روی پردازنده، سختافزار، صفحهنمایش و نرمافزار دستگاههایش باعث شده است مک بوک سریعتر مسیر رشد را طی کند. سؤال مهم این است: چقدر از رشدِ موردانتظار کسبوکار اپل پایدار خواهد بود؟ قطعا این سؤال برای سایر بخشهای بازار کامپیوتر هم مطرح میشود.
مقالههای مرتبط:
درحالحاضر، بسیاری از تحلیلگران پیشبینی کردهاند خرید کامپیوتر در آیندهای نزدیک افت کند؛ اما چنین اتفاقی فعلا رخ نداده است. بسیاری از تقاضاهای امروز نتیجهی تقاضاهای شدیدی است که سال ۲۰۲۰ بهدلیل عرضهی محدود محصولات جواب داده نشد. بااینهمه، شواهد نشان میدهد بازار دستگاههای قابلحمل در حال خیزش مجدد است. ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، میگوید بیش از یک سال از آغاز دنیاگیری میگذرد؛ ولی سرعت نفوذ دنیای دیجیتالی به درون جامعه کُند نشده است و سرعت رفتهرفته افزایش مییابد و این تنها آغاز کار است.
احتمالا در حال واردشدن به دورهی جدیدی برای دستگاههای رایانشی قابلحمل هستیم و وضعیت بازار نیز تا حد زیادی این موضوع را بازتاب میدهد. اینکه اینتل و کوالکام و AMD چگونه میخواهند به سرعت رشد چشمگیر اپل واکنش نشان دهند، پرسشی است که فهمیدن پاسخش به گذشت زمان نیاز دارد.
تخمین مؤسسههای پژوهشی نشان میدهد عرضهی مک های اپل درحالحاضر کمتر از نصف کامپیوترهایی است که سومین کامپیوترساز بزرگ دنیا، یعنی دل به بازار عرضه میکند؛ اما شرکت کوپرتینویی تقریبا تمامی شهرت بازار پی سی را ازآنِ خود کرده و این روند ممکن است سال ۲۰۲۱ تشدید شود.