همه چیز درباره‌ی پی اچ پی؛ زبان وب‌سایت‌ها

دنیای اینترنت شبیه جهان هستی است؛ احتمالا جایی به پایان می‌رسد؛ اما این پایان قابل مشاهده نیست. هر روز هزاران وب‌سایت جدید در اینترنت ایجاد می‌شود و به نظر نمی‌رسد این تب و تاب روزی متوقف شود؛ اما تابه‌حال از خود پرسیده‌اید اکثر این وب‌سایت‌ها چطور ایجاد شده‌اند؟ اگر شما نیز می‌خواهید به جمع میلیون‌ها نفری بپیوندید که صاحب وب‌سایت هستند، شما را در این مقاله با یکی از بهترین و محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی توسعه‌ی وب آشنا خواهیم کرد:‌ پی‌اچ‌پی (PHP).

زبان برنامه‌نویسی PHP در حال حاضر محبوب‌ترین زبان توسعه‌ی وب است. در واقع نزدیک ۸۰ درصد وب‌سایت‌ها، از جمله ویکی‌پدیا و فیسبوک، با پی‌اچ‌پی ساخته شده‌اند و همچنین تعدادی از بزرگ‌ترین پروژه‌های متن باز دنیا از جمله وردپرس (که ۴۰ درصد وب‌سایت‌ها روی آن اجرا می‌شود)، دروپال (وب‌سایت کاخ سفید و لینکدین) و جوملا (وب‌سایت دانشگاه هاروارد، ایکه‌آ و لینوکس) به زبان پی‌اچ‌پی است. همین محبوبیت بالا باعث شده تا برنامه‌نویسان مسلط به PHP بازار کار خوبی داشته و استخدام برنامه‌نویس PHP برای کسب‌وکارهای متقاضی یک چالش و برای برنامه‌نویسان کارکشته یک فرصت خوب باشد. 

اگر می‌خواهید با داستان پیدایش این زبان، دلایل محبوبیت آن، بهترین فریم‌ورک‌ها و منابع آموزشی رایگان پی‌اچ‌پی آشنا شوید، با این مقاله همراه باشید.  

پی‌اچ‌پی چیست و چطور متولد شد

پی‌اچ‌پی زبان اسکریپت‌نویسی است که ابتدا تنها برای طراحی وب توسعه یافت؛ اما بعد قابلیت‌هایی به آن اضافه شد که می‌توان از آن به‌عنوان زبان عمومی برای توسعه‌ی اپلیکیشن نیز استفاده کرد. 

پی‌اچ‌پی سمت سرور است؛ به این معنی که کدها به‌جای آنکه روی مرورگر کاربر اجرا شوند (مانند جاوا اسکریپت یا سی‌اس‌اس)، روی سرور اجرا می‌شوند. بدین ترتیب از امنیت بیشتری برخوردار است و داده‌هایی که با پی‌اچ‌پی به سرور فرستاده می‌شوند، به‌راحتی قابل دست‌کاری نیستند.

پی‌اچ‌پی به‌طور کلی در ساخت صفحات دینامیک و پویا که بتوان به‌راحتی به‌روزرسانی شود و با کاربر تعامل داشته باشد؛ ایجاد کردن، باز کردن، خواندن، نوشتن و بستن فایل‌ها روی سرور؛ جمع‌آوری داده؛ فرستادن و دریافت کوکی؛‌ کنترل سطح دسترسی کاربران و رمزنگاری داده‌های حساس به کار می‌رود. 

شاید باور نکنید؛ اما کسی که پی‌اچ‌پی را در ۸ ژوئن ۱۹۹۵ به جهان معرفی کرد، اصلا قصد نداشت آن را به‌عنوان زبان برنامه‌نویسی ایجاد کند. راسموس لردورف (Rasmus Lerdorf)، برنامه‌نویس دانمارکی کانادایی، پی‌اچ‌پی را برای مدیریت وب‌سایت شخصی خود و به‌عنوان مجموعه‌ای از واسط دروازه مشترک (سی‌جی‌آی) در زبان برنامه‌نویسی C نوشت. او به کمک این ابزار می‌خواست آمار بازدیدکنندگان رزومه‌ی آنلاینش را مشاهده کند.

در واقع PHP ابتدا مخفف Personal Home Page (صفحه‌ی خانگی شخصی) بود و ایده‌ی اولیه‌ی لردورف این بود که برنامه‌نویسان همچنان از C برای توسعه‌ی وب استفاده کنند و از پی‌اچ‌پی فقط به‌عنوان زبان قالب‌بندی کمک بگیرند. 

به گفته‌ی لردورف، آن روزها هیچ کس تمایلی به نوشتن C نداشت و همه می‌خواستند از همان ابتدا تمام مراحل برنامه‌نویسی را با پی‌اچ‌پی انجام بدهند. خیلی زود توسعه‌دهندگان شروع به درخواست قابلیت‌های بیشتری برای پی‌اچ‌پی کردند و لردورف مجبور به همکاری با دو برنامه‌نویس دیگر شد تا قابلیت‌های این زبان را گسترش بدهد.

 با عرضه‌ی نسخه‌ی سوم پی‌اچ‌پی بود که اسم کامل آن به مخفف بازگشتی PHP: Hypertext Preprocessor به‌معنی «پی‌اچ‌پی: پیش‌پردازنده‌ی اَبَرمتن» تغییر پیدا کرد. این زبان شروع فروتنانه‌ای داشت؛ اما توانست به کمک وردپرس، دروپال و فیسبوک آینده‌ی خود را تثبیت کند.

مَسکات یا همان شخصیت تبلیغاتی پی‌اچ‌پی،‌ فیل آبی بزرگی است که elePHPant نامیده می‌شود. این مسکات را وینسنت پونتیه،‌ طراح فرانسوی، در سال ۱۹۹۸ و به‌طور کاملا اتفاقی طراحی کرد. وقتی یکی از دوستان وینسنت برای کدنویسی به خانه‌ی او آمده بود و حین کار درباره‌ی پی‌اچ‌پی صحبت می‌کرد، وینسنت شروع به نوشتن PHP روی کاغذ کرد و به‌طور تصادفی متوجه شد این حروف شبیه فیل هستند. وقتی وینسنت طرح اولیه را برای یکی از صاحبان وب‌سایت پی‌اچ‌پی فرستاد، از او خواسته شد لوگوی پی‌اچ‌پی را با همین طرح فیل طراحی کند. 

پونتیه می‌گوید برخی از توسعه‌دهندگان به او گفته‌اند وقتی عروسک پولیشی elePHPant را بالای صفحه‌ی نمایشگر خود می‌گذارند، هنگام کدنویسی کمتر دچار خطا می‌شوند. 

تیم توسعه‌ی پی‌اچ‌پی در حال حاضر متشکل از ده نفر از جمله لردورف است و جدیدترین به‌روزرسانی این زبان نسخه‌ی ۸ است که ۲۶ نوامبر ۲۰۲۰ عرضه شد.

چرا پی‌اچ‌پی یاد بگیریم

پی‌اچ‌پی نه‌تنها زبان محبوبی است، بلکه یادگیری آن نیز آسان است. پی‌اچ‌پی واضح، خوانا و به‌راحتی قابل درک و در کنار پایتون،‌ یکی از بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای شروع است. فرصت‌های شغلی بسیاری نیز برای توسعه‌دهندگان پی‌اچ‌پی وجود دارد. در ضمن، پی‌اچ‌پی با مهارت‌ها و زبان‌های دیگر به‌خوبی جور می‌شود. می‌توانید در کنار پی‌اچ‌پی،‌ اچ‌تی‌ام‌ال/سی‌اس‌اس و جاوا اسکریپت یاد بگیرید تا توسعه‌دهنده‌ی فول استک شوید یا با یادگیری SQL به حوزه‌ی مدیریت دیتابیس راه پیدا کنید. برنامه‌های نوشته‌شده با زبان C++/C می‌توانند با پی‌اچ‌پی تعامل کنند.

در یادگیری پی‌اچ‌پی برخلاف زبان‌های نوظهور،‌ ریسکی وجود ندارد، چون زمان زیادی از آن گذشته و امتحان خود را پس داده است. در ضمن پروژه‌های بزرگی چون وردپرس این زبان را تا مدت‌ها سر پا نگه خواهند داشت. افرادی که با پی‌اچ‌پی کار می‌کنند، می‌دانند به این زودی کارشان را از دست نخواهند داد و به همین دلیل است توسعه‌دهندگان زیادی همچنان ترجیح می‌دهند با پی‌اچ‌پی کار کنند.

از دیگر دلایل محبوبیت پی‌اچ‌پی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پی‌اچ‌پی قابلیت اجرا در پلتفرم‌های مختلف از جمله ویندوز، لینوکس، یونیکس، Mac OS X و مجموعه‌ی بزرگی از سیستم‌های‌ عامل‌ دیگر را دارد. 
• این زبان تقریبا با تمام سرورهای مدرن نظیر آپاچی و آی‌آی‌اس سازگار است.
• پی‌اچ‌پی متن باز و رایگان است. 
• پی‌اچ‌پی برای توسعه‌ در وردپرس نظیر ساخت تم و پلاگین، حیاتی است. 
• منابع رایگان آموزش پی‌اچ‌پی در اینترنت فراوان است. 
• چون از حافظه‌ی خودش استفاده می‌کند، سرعت پردازش و توسعه‌ی آن بالا است. 
• کاربردهای پی‌اچ‌پی فراوان است؛ نظرسنجی استک اورفلو از هزاران توسعه‌دهنده در زمینه‌ی موارد استفاده از پی‌اچ‌پی نشان داد:‌

پی‌اچ‌پی سومین زبان محبوب توسعه‌دهندگان فرانت‌اند است. 

پی‌اچ‌پی چهارمین زبان محبوب توسعه‌دهندگان بک‌اند است. 

پی‌اچ‌پی چهارمین زبان محبوب توسعه‌دهندگان فول استک است. 

• به‌طور تقریبی در ماه، ۸ هزار آگهی شغلی در دنیا با میانگین حقوق ۸۹ هزار دلار منتشر می‌شود که آشنایی با زبان پی‌اچ‌پی یکی از نیازمندی‌های آن‌‎ها است.
• فریم‌ورک‌های پی‌اچ‌پی با مجموعه‌های بزرگی از کدهای کاربردی مراحل کدنویسی را آسان‌تر، سریع‌تر، ایمن‌تر و منظم‌تر می‌کنند.

محبوب‌ترین فریم‌ورک‌های پی‌اچ‌پی

فریم‌ورک پی‌اچ‌پی پلتفرمی برای ایجاد راحت‌تر و سریع‌تر وب اپلیکیشن‌ها به کمک این زبان برنامه‌نویسی است. این فریم‌ورک‌ها در واقع کتابخانه‌ی بزرگی از کد هستند که زمان کدنویسی را کوتاه‌تر می‌کنند. به کمک فریم‌ورک‌ها دیگر لازم نیست برای اجرای کارهای معمولی چون اعتبار سنجی، پاک‌سازی داده و عملیات CRUD (افزودن، دریافت، به‌روزرسانی و حذف داده از دیتابیس) زمانی را برای کدنویسی هدر داد.  

در ضمن، استفاده از فریم‌ورک در پروژه‌های گروهی به کار نظم بیشتری می‌بخشد، توسعه‌دهنده را مجبور به سازماندهی بهتر کدها می‌کند (از این رو تمرینی برای کدنویسی بهتر است) و مهم‌تر از همه اینکه کدهای فریم‌ورک از کدهایی که خودتان می‌نویسید‌، از امنیت بیشتری برخوردار هستند. فریم‌ورک‌های خوب دارای سیستم پاک‌سازی و تدافعی در برابر تهدیدات امنیتی هستند و خطر نفوذ هکرها را کاهش می‌دهند.

اما شرط استفاده از فریم‌ورک در وهله‌ی اول آشنایی با زبان پی‌اچ‌پی است. اگر تسلط کافی به این زبان نداشته باشید، در استفاده از فریم‌ورک دچار مشکل خواهید شد. اکثر فریم‌ورک‌ها از ورژن ۷.۲ و بالاتر استفاده می‌کنند. در ضمن خوب است از قبل اپلیکیشنی به زبان پی‌اچ‌پی طراحی کرده باشید تا بدانید برای فرانت‌اند و بک‌اند دقیقا به چه مواردی احتیاج خواهید داشت. 

از آنجایی که وب اپلیکیشن‌های بسیاری به دیتابیس متصل هستند، خوب است درباره‌ی دیتابیس و SQL هم بدانید. هر فریم‌ورک پی‌اچ‌پی از دیتابیس‌های خاصی پشتیبانی می‌کند. آشنایی با رابطه نقشه‌برداری به شی‌ء (ORM) هم مفید است. ORM، روشی برای دسترسی به داده‌ی دیتابیس به کمک مفاهیم شی‌ءگرا به‌جای استفاده از SQL است. بسیاری از فریم‌ورک‌های پی‌اچ‌پی، ORM مخصوص خود را دارند. 

هنگام برنامه‌نویسی با پی‌اچ‌پی احتمالا بیشتر توسعه را به‌طور محلی انجام خواهید داد،‌ در نتیجه لازم است درباره‌ی میزبان محلی (localhost) نیز اطلاعاتی داشته باشید. 

اینجا ۱۰ مورد از محبوب‌ترین فریم‌ورک‌های پی‌اچ‌پی را معرفی می‌کنیم و به توضیح برخی از آن‌ها می‌پردازیم:

• لاراول (Laravel)
• سیمفونی (Symfony)
• کدایگناتر (Co�deIgniter)
• زند فریم‌ورک/لامیناس پراجکت (Zend Framework/Laminas Project)
• یی (Yii)
• کیک پی‌اچ‌پی (CakePHP)
• اسلیم (Slim)
• فالکون (Phalcon)
• فیول پی‌اچ‌پی (FuelPHP)
• فت فری فریم‌ورک (Fat-Free Framework)‌

لاراول (Laravel)

شروع کار با Laravel Homestead بسیار آسان است. نیازی به نصب PHP، سرور وب یا هرگونه نرم‌افزار سرور روی کامپیوتر نیست. کاربران مک می‌توانند از Laravel Valet به‌عنوان محیط توسعه استفاده کنند که از فریم‌ورک‌های دیگری چون سیمفونی، کیک پی‌اچ‌پی ۳، اسلیم و زند و همچنین وردپرس پشتیبانی می‌کند. 

مجموعه‌ی پکیج‌های لاراول به نام Packalyst دارای بیش از ۱۵ هزار بسته برای استفاده در پروژه‌های مختلف است. لاراول طیف وسیعی از روش‌های امنیتی در اختیار کاربر قرار می‌دهد که شامل احراز هویت، تعیین سطح دسترسی،‌ تأیید ایمیل،‌ رمزنگاری داده،‌ هش کردن و تنظیم مجدد رمز عبور می‌شود.

لاراول از سایر فریم‌ورک‌های پی‌اچ‌پی سریع‌تر و از انجمن بزرگی از توسعه‌دهندگان (از جمله وردپرس) برخوردار است. 

چند وب‌سایت که از لاراول استفاده می‌کنند:‌

• Vogue archive – وب‌سایت مد
• Restaurants.com – موتور جستجوی رستوران‌ها
• Barchart – سهام 
• Visit Maine – توریسم
• Camping World RV & Outdoors – خرده‌فروشی

سیمفونی (Symfony)

فریم‌ورک سیمفونی انتخابی عالی برای توسعه‌ی وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های توسعه‌پذیر است که قرار است در آینده، ترافیک بازدیدکنندگان بیشتری را مدیریت کند. سیمفونی در میان محبوب‌ترین فریم‌ورک‌های پی‌اچ‌پی از تعداد بیشتری دیتابیس پشتیبانی می‌کند. 

بهترین راه تعامل با دیتابیس استفاده از اُ آر ام Doctrine است. یکی از مزایای کار با سیمفونی این است که برای تغییر ستونی در دیتابیس لازم نیست در کدبیس تغییرات زیادی انجام داد. دیباگ کردن پروژه‌های سیمفونی به کمک نوار ابزار داخلی آن به‌راحتی امکان‌پذیر است. 

سیمفونی از موتور قالب‌سازی Twig استفاده می‌کند که آسان، سریع و امن است. در Packagist می‌توان بیش از چهار هزار پکیج سیمفونی را دانلود و از آن استفاده کرد. 

به‌علاوه انجمن کاربری سیمفونی بیش از ۶۰۰ هزار توسعه‌دهنده‌ی فعال دارد. 

چند وب‌سایت که از سیمفونی استفاده می‌کنند:‌

• Sainsbury’s Magazine – انتشارات
• Intelius – جستجوی داده‌های عمومی درباره‌ی اشخاص
• Sony VAIO UK site – خرده‌فروشی
• Sabatier Shop – خرده‌فروشی
• Nobel Peace Prize - وب‌سایت جایزه نوبل

دروپال، جوملا و مگنتو هم در توسعه‌ی پروژه‌های خود از سیمفونی استفاده می‌کنند. 

کدایگنایتر (CodeIgniter)

کدایگنایتر بعد از لاراول سریع‌ترین فریم‌ورک پی‌اچ‌پی است. پیکربندی این فریم‌ورک بسیار مینیمال است و به همین خاطر برای ساخت سریع اپلیکیشن‌های تحت وب مناسب است. کدایگنایتر به واسطه‌ی داشتن سیاست‌های امنیت محتوا (CSP)، وب‌سایت را در برابر حملات سی‌سرف و ایکس‌اس‌اس محافظت می‌کند.

این فریم‌ورک همچنین از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است، از روش‌های متعددی برای کش کردن استفاده می‌کند و سرعت اجرای اپلیکیشن‌ها را بالا می‌برد. 

کار با کدایگنایتر نسبت به فریم‌ورک‌های دیگر آسان‌تر است. جامعه‌ی کاربری این فریم‌ورک شامل فروم و گروه اسلک می‌شود. 

چند وب‌سایت که از کدایگنایتر استفاده می‌کنند:‌

• WooBox – بازاریابی
• Buffer – تکنولوژی
• TestandTrack – آموزشی
• Casio – فروشگاه
• Barracuda – امنیت فناوری اطلاعات
• FuelCMS – سیستم مدیریت محتوا

زند فریم‌ورک/لامیناس پراجکت (Zend Framework/Laminas Project)

زِند فریم‌ورک از فریم‌ورک‌های قدیمی پی‌اچ‌پی است که به لامیناس پراجکت منتقل شده. مهاجرت به لامیناس به‌شدت توصیه می‌شود؛ چون زِند دیگر به‌روزرسانی نخواهد شد. 

زند فریم‌ورک تاکنون بیش از ۵۷۰ میلیون دانلود داشته است. بیشتر شرکت‌های بزرگ استفاده از این فریم‌ورک را ترجیح می‌دهند. زند از استانداردهای PHP Framework Interop Group پیروی می‌کند؛ به این معنی که کدهای آن می‌تواند به آسانی به فریم‌ورک‌های دیگر منتقل شود. 

هنگام کار با این فریم‌ورک مثل سیمفونی می‌توانید تنها از بخش‌هایی که مورد نیاز است، استفاده کنید. با این فریمورک همچنین می‌توانید API-هایی به سبک معماری REST توسعه بدهید. 

انجمن کاربری لامیناس دارای فروم و گروه اسلک برای همکاری و ارائه پشتیبانی است. 

چند وب‌سایت که از زند/لامیناس استفاده می‌کنند:‌

• BBC – رسانه
• BNP Paribas – مالی
• Cisco Webex – ویدئو کنفرانس

یی (Yii)

کلمه‌‎ی Yii در زبان چینی به‌معنی «آسان و انقلابی» است و در مورد این فریم‌ورک، مخفف «Yes, It Is» (بله، همین طور است!) نیز است. اسناد این فریم‌ورک به‌خوبی نوشته شده و کاملا قابل فهم است. فریم‌ورک Yii دارای چندین قابلیت امنیتی مانند هش bcrypt، رمزنگاری،‌ احراز هویت و سطح دسترسی است و اسناد آن بهترین روش‌ها را برای جلوگیری از حملات تزریق SQL، سی‌سرف و XSS ارائه می‌‌دهد.

استفاده از مولد کد Gii نیز می‌تواند در وقت صرفه‌جویی کند. انجمن کاربری Yii از طریق اسلک و آی‌آر‌سی پشتیبانی آنلاین ارائه می‌‌دهد. همچنین فروم بحث و کانال‌های شبکه‌ی اجتماعی نیز برای کمک و پشتیبانی موجود است.  

چند وب‌سایت که از Yii استفاده می‌کنند:‌

• Crowdcube – پلتفرم سرمایه‌گذاری جمعی
• WordCounter – ابزار ویرایش
• Purple – خرده‌فروشی
• Pastebin – ابزار آنلاین
• Fast Company Events – رویدادهای زنده و مجازی

کدام فریم‌ورک برای مبتدیان مناسب است

بهترین فریم‌ورک برای مبتدیان فریم‌ورکی است که تا حد ممکن ساده و مینیمال باشد. بعد از تسلط کامل به یکی از این فریم‌ورک‌ها در صورت نیاز می‌توانید سراغ فریم‌ورکی با قابلیت‌های بیشتر و ساختار پیچیده‌تر بروید. 

بهترین فریم‌ورک برای افرادی که تازه شروع به یادگیری پی‌اچ‌پی کرده‌اند، Yii است که در برخی موارد شامل نکات آموزشی است. اگر حین کدنویسی با Yii دچار خطا شدید، خطاها به قدری واضح است که بتوان آن‌ها را سریع برطرف کرد. فریم‌ورک اسلیم هم به‌سرعت و به‌راحتی نصب می‌شود. نسخه‌ی ۳ این فریم‌ورک شامل آموزش‌هایی برای توسعه‌ی اولین اپلیکیشن است که متأسفانه در نسخه‌ی ۴ آن وجود ندارد. فریم‌ورک‌های فت فری فریم‌ورک (Fat-Free Framework)‌ و کدایگنایتر (CodeIgniter) هم انتخاب‌های مناسبی برای کدنویسان مبتدی هستند.

برای یادگیری پی‌اچ‌پی از کجا شروع کنیم

اگر نمی‌توانید برای کلاس‌های پی‌اچ‌پی هزینه کنید یا صرفا می‌خواهید ببینید آیا این زبان برنامه‌نویسی به کارتان می‌آید یا خیر، بهتر است ابتدا سراغ منابع آموزشی رایگان پی‌اچ‌پی بروید که در این اینجا چند نمونه از بهترین‌ها را به شما معرفی می‌کنیم. برخی از توسعه‌دهندگان به کمک این منابع حتی نیازی به صرف هزینه برای کلاس‌های پی‌اچ‌پی نداشته‌اند. پیشنهاد می‌کنیم از این منابع شروع کنید و اگر به راهنمایی بیشتری نیاز داشتید، سراغ منابع پولی بروید.

راهنمای وب‌سایت رسمی پی‌اچ‌پی 

راهنمای رسمی PHP که توسط خود توسعه‌دهندگان این زبان نوشته شده است،‌ شما را با تمام نکات مربوط به این زبان، از معرفی گرفته تا نحوه‌ی نصب پی‌اچ‌پی و مفاهیم پایه‌ای، آشنا می‌کند. اگر در زمینه‌ی استفاده از اسناد برنامه‌نویسی تجربه دارید، مطالب این وب‌سایت برایتان مفید خواهد بود.

مطالب آموزشی این وب‌سایت بسیار سرراست است که برای برخی افراد، اتفاق خوبی است؛ اما اگر هیچ تجربه‌ای در زمینه‌ی برنامه‌نویسی ندارید، شاید بهتر است سراغ آموزش‌های هدایت‌شده و گام‌به‌گام بروید. پیشنهاد می‌کنیم به‌طور امتحانی چند بخش اول راهنمای رسمی پی‌اچ‌پی را مطالعه کنید تا ببینید آیا برای شما مناسب است یا خیر.

راهنمای پی‌اچ‌پی W3Schools 

W3Schools منبع فوق‌العاده‌ای برای توسعه‌دهندگان مبتدی در هر سنی است. راهنماهای این وب‌سایت بسیار آسان، قابل‌ فهم و سرگرم‌کننده است و به‌علاوه، مثال‌ها، تمرینات و سؤالات زیادی در این وب‌سایت وجود دارد که کمک می‌کند مطالب در خاطرتان بماند. حتی می‌توانید با صرف هزینه، از این وب‌سایت گواهینامه دریافت کنید. 

وب‌سایت PHP: The Right Way

PHP: The Right Way بهترین آموزش‌ها را در زمینه‌ی استانداردهای برنامه‌نویسی ارائه می‌‌دهد. مطالب این وب‌سایت شاید برای مبتدیانی که دنبال آموزش گام به گام هستند، مناسب نباشد؛ اما ارزش یک بار مطالعه برای یاد گرفتن نحوه‌ی نوشتن کدهای استاندارد و باکیفیت را دارد. 

ویدئوی آموزش پی‌اچ‌پی در ۵ ساعت 

اگر جزو آن دسته افرادی هستید که ویدیوهای آموزشی را به خواندن متن ترجیح می‌دهند، این ویدئوی ۵ ساعته کاملا مناسب شما است. در این ویدئو تمام مطالب اساسی پی‌اچ‌پی و هر آنچه نیاز است درباره این زبان بدانید، با جزئیات کامل آموزش داده می‌شود.  

بعد از ظهر خود را به تماشای این ویدئو اختصاص بدهید تا در پایان این ویدئو، برنامه‌نویس پی‌اچ‌پی در سطح مبتدی شوید. اگر با برخی از بخش‌های این ویدئوی آموزشی آشنا هستید، می‌توانید به کمک برچسب‌های زمانی تنها بخش‌های مورد نظر را تماشا کنید.

پلی‌لیست‌های خوب دیگری که در یوتیوب زبان پی‌اچ‌پی آموزش می‌دهند:  

• PHP Basics Playlist
• The Net Ninja’s PHP Tutorial for Beginners Playlist
• Traversy Media’s PHP Front To Back Playlist

وب‌سایت Codeacademy

اگر هم از آن دسته افرادی هستید که ترجیح می‌دهند از همان ابتدا با زبان برنامه‌نویسی درگیر شوند تا آن را یاد بگیرند، Codeacademy به شما پیشنهاد می‌شود. این وب‌سایت به‌جای متن و ویدئو، زبان برنامه‌نویسی را با کد آموزش می‌‌دهد. اکثر دروس این وب‌سایت تعاملی است؛ اما در کنار آن سؤالات، مقالات و پروژه‌های آزاد نیز وجود دارد. استفاده از این وب‌سایت شبیه گذراندن دوره‌ای در دانشگاه است و فقط کافی است در آن حسابی باز کنید. کل دوره، ۲۵ ساعت طول می‌کشد.  

منابع رایگان دیگری که می‌توانید برای یادگیری زبان پی‌اچ‌پی به آن‌ها رجوع کنید:‌ 

• GeeksforGeeks PHP Tutorials
• TutorialsPoint PHP Tutorial
• Learn PHP in Y Minutes
• Learn-php
• PHP5 Tutorial
• SoloLearn PHP Tutorial

اگر به‌دنبال منابع آموزشی به زبان فارسی هستید، می‌توانید از آموزش زبان برنامه نویسی PHP زومیت استفاده کنید. 

کدام وب‌سایت‌های مطرح از پی‌اچ‌پی استفاده می‌کنند

در دورانی که سازمان‌های مطرح و پرآوازه برای بک‌اند خود سراغ پشته‌های نرم‌افزاری پیچیده و عظیم می‌روند،‌ بسیاری از افراد به‌سختی می‌توانند باور کنند که پی‌اچ‌پی بتواند در پروژه‌های بزرگ و موفق سهمی داشته باشد؛ اما وجه مشترک استارتاپ‌های روبه‌رشد و غول‌های تکنولوژی فهرست فورچن ۵۰۰ نظیر فیسبوک،‌ اسلک و اتسی چیست؟ درست است. این‌ها شرکت‌هایی هستند که در زیرساخت‌های رایانشی خود از پی‌اچ‌پی استفاده می‌کنند.

فیسبوک

وب اپلیکیشن شبکه اجتماعی فیسبوک با بیش از ۲٫۷ میلیارد کاربر فعال در ماه، به‌طور عمده به زبان پی‌اچ‌پی نوشته شده است. فیسبوک به کمک قابلیت‌های پی‌اچ‌پی درست از همان روزِ راه‌اندازی و در کمتر از چند ثانیه، محتوای دینامیک و پویا تولید کرد. 

وقتی زاکربرگ و موسکوویتز کد اصلی این شبکه‌ی اجتماعی را به زبان پی‌اچ‌پی نوشتند، مثل اثر دومینو به محبوبیت این زبان کمک کردند و حالا بسیاری از شرکت‌های تکنولوژی امروزی از پی‌اچ‌پی استفاده می‌کنند.

فیسبوک در سال ۲۰۱۰ کامپایلر HipHop را برای پی‌اچ‌پی معرفی کرد که کد نوشته‌شده در این زبان برنامه‌نویسی را به زبان‌های دیگری ترجمه می‌کرد. در سال ۲۰۱۳، HipHop Virtual Machine جای این کامپایلر را گرفت و باعث افزایش چشمگیر عملکرد و تسهیل روند توسعه و استقرار این زبان برنامه‌نویسی شد.

ویکی‌پدیا 

ویکی‌پدیا یکی از پربازدیدترین وب‌سایت‌های اطلاعات عمومی است که از PHP به‌عنوان زبان برنامه‌نویسی همراه‌ با MySQL/MariaDB به‌عنوان پایگاه داده بک‌اند استفاده می‌کند.

ویکیپدیا مثل فیسبوک در سال ۲۰۱۴ به HHVM مهاجرت کرد. این اقدام باعث شد داده‌های هر صفحه تقریبا دو برابر سریع‌تر بارگذاری شود.

تامبلر 

تامبلر، مهد تولد میم‌های اینترنتی، با بیش از ۴۰۰ میلیون بلاگ و ۳۲۷ میلیون کاربر فعال در ماه در سال ۲۰۱۶ به PHP7 مهاجرت کرد و از افزایش چشمگیر عملکرد و قابلیت‌های جدید خبر داد. 

اسلک 

اسلک ابزار همکاری تیمی مبتنی بر ابر است که در سال ۲۰۲۰، ارزش آن نزدیک ۱۳٫۲ میلیارد دلار برآورد شده است و روزانه بیش از ۱۲ میلیون کاربر فعال دارد. اسلک در بک‌اند از PHP استفاده می‌کند تا با سرعت بخشیدن به زمان درخواست وب و به حداقل رساندن ایرادات، بازده گردش کار خود را با سرعت بیشتری به حداکثر برساند.

میل‌چیمپ

ٰشرکت معروف ایمیل مارکتینگ میل‌چیمپ در بک‌اند از دیتابیس توسعه‌پذیر پی‌اچ‌پی استفاده می‌کند. از سال ۲۰۱۴ تاکنون، این شرکت از پی‌اچ‌پی برای فرستادن بیش از ۴۰۰ میلیون ایمیل به ۷ میلیون کاربر ثبت‌شده‌ی خود استفاده می‌کند. 

این شرکت در بلاگی «اعتراف کرد» در تمام بخش‌های مربوط به اپلیکیشن وب میل‌چیمپ تنها از زبان پی‌اچ‌پی استفاده می‌کند. 

اتسی 

فروشگاه اینترنتی اتسی (Etsy) با بیش از ۸۰ میلیون خریدار در سال ۲۰۲۰، بدون شک یکی از ده وب‌سایت بزرگ خرده‌فروشی در آمریکا است که به زبان پی‌اچ‌پی نوشته شده. این پلتفرم، نتایج تست HHVM برای بهینه‌سازی عملکرد صفحات وب را به‌طور مستند منتشر کرده است و آنالیزگر استاتیکی موسوم به Phan آن می‌تواند به‌طور خودکار متوجه ناسازگاری بین نسخه ۵ و ۷ پی‌اچ‌پی شود. 

وردپرس 

جای تعجب نیست که بزرگ‌ترین سیستم مدیریت محتوا، یعنی وردپرس، از پی‌اچ‌پی برای تعامل با دیتابیس و واکشی داده استفاده می‌کند. به‌طور خلاصه، وردپرس از پی‌اچ‌پی برای واکشی اجزای کلیدی از پایگاه داده و خروجی گرفتن از آن‌ها به‌صورت HTML استاتیک استفاده می‌کند. 

با این کار میلیون‌ها کاربر فعال روزانه می‌توانند قالب‌های مختلف طراحی یا از آن‌ها استفاده کنند و بدون نیاز به داشتن هیچ تجربه‌ی کدنویسی، به توسعه‌ی رابط کاربری وب‌سایت‌های خود مشغول شوند. 

یاهو 

موتور جستجوی یاهو که در سال ۱۹۹۵ راه‌اندازی شد، مبتنی بر PHP است. وب‌سایت خبری آن ماهانه بیش از ۷ میلیارد بازدید دارد و در حال حاضر هشتمین پورتال وب پر بازدید در سراسر جهان است. PHP زبان برنامه‌نویسی قابل‌ اعتمادی برای توسعه‌ی وب‌سایت‌های بزرگ با ساختاری پیچیده است.

آیا پی‌اچ‌پی زبانی مرده است؟ 

در حال حاضر ۲۶ درصد برنامه‌نویسان از پی‌اچ‌پی استفاده می‌کنند و این زبان یکی از محبوب‌ترین ابزارهای برنامه‌نویسی سمت سرور است. یکی از دلایل اصلی محبوبیت این زبان، پلتفرم وردپرس است که به پی‌اچ‌پی نوشته شده و سهم آن ۳۴ درصد کل وب‌سایت‌های موجود در اینترنت است. 

دلیل دیگر محبوبیت پی‌اچ‌پی، سادگی آن است. افرادی که می‌خواهند برای کسب‌وکار خود یا اهداف شخصی،‌ وب‌سایت طراحی کنند اما تجربه‌ی زیادی در زمینه‌ی کدنویسی ندارند، می‌توانند به‌راحتی این زبان را یاد بگیرند و به جمع میلیون‌ها کاربر اینترنتی صاحب وب‌سایت بپیوندند.  

پی‌اچ‌پی حالا ۲۶ ساله شده است و عده‌ای می‌گویند این زبان عمر خود را کرده و زبانی مرده است؛ اما اعداد و ارقام چیز دیگری می‌گویند چون همچنان ۷۷ میلیون وب‌سایت در اینترنت با پی‌اچ‌پی اجرا می‌شوند. بیارنه استراس تروپ، خالق زبان ++C، زمانی گفته بود:‌ «دو نوع زبان وجود دارد: یکی که افراد در موردش شکوه و گلایه می‌کنند و دیگری زبانی است که هیچ کس از آن استفاده نمی‌کند.»

پی‌اچ‌پی بدون شک جزو دسته‌ی اول است و اگرچه در چند سال اخیر درصد استفاده از آن در طراحی وب‌سایت‌ها کمی کاهش داشته (۷۹٫۲ درصد در سال ۲۰۲۱)؛ اما حداقل ۲۵ سال دیگر لازم است تا محبوبیت آن به زیر ۵۰ درصد برسد. 

شاید یکی از بهترین توصیف‌های پی‌اچ‌پی از زبان خالق آن، راسموس لردورف، باشد: 

پی‌اچ‌پی به اندازه‌ی مسواک هیجان‌انگیز است. هر روز از آن استفاده می‌کنید، کارش را به‌خوبی انجام می‌‌دهد، ابزار ساده‌ای است؛ اما خب چه کسی می‌خواهد درباره‌ی مسواک مطلبی بخواند؟

پی‌اچ‌پی شاید زبان هیجان‌انگیزی نباشد؛ اما بسیار کاربردی و آسان است و تا «مردن» هنوز راه درازی در پیش دارد، از این‌رو بسیاری از کسب‌وکارها با درنظرگرفتن تمام ویژگی‌های این زبان، آن را برای توسعه‌ی زیرساخت و بنیان نهادن سیستم خود به کار می‌برند و در پی استخدام برنامه‌نویس آشنا به این زبان هستند. به گواه بسیاری از مقالات و تحقیقات انجام‌شده در مورد پیش‌بینی پردرآمدترین شغل‌های آینده، برنامه‌نویسی یکی از گزینه‌هایی است که رویکرد مثبتی به آن وجود دارد.