ظهور معماری‌های جدید و داغ شدن مجدد تنور رقابت در دنیای پردازنده‌های گوشی‌های هوشمند

عملکرد و کارایی گوشی‌های هوشمند در سال‌های اخیر به اندازه‌ی کافی کاربران را راضی کرده است. آن‌ها برای اجرای اپلیکیشن‌های محبوب روزانه و حتی بسیاری از بازی‌ها،‌ چالش عملکرد و سرعت نداشته‌اند و به‌نوعی اهمیت سازنده‌ی پردازنده نیز برای اکثر مردم از بین رفت. درواقع صرف‌نظر از اینکه کاربر از پردازنده‌ی کدام شرکت، اپل، هواوی، مدیاتک، کوالکام یا سامسونگ استفاده کند، عملکرد کلی گوشی هوشمند، رضایت‌بخش خواهد بود. البته عاشقان بنچمارک و رقابت‌های تنگاتنگ میان هسته‌های پردازشی، هنوز درگیر مقایسه‌ی اعداد و ارقام هستند و اهمیت زیادی هم به آن‌ها می‌دهند. درحالی‌که خود تولیدکننده‌ها، تمرکز را روی بازاریابی موارد دیگری همچون توانایی مدیریت دوربین و هوش مصنوعی و کارایی‌های اتصالی و شبکه معطوف کرده‌اند.

بخشی از نزدیک شدن رقابت در دنیای پردازنده به این دلیل است که کارایی تراشه‌ها در دنیای واقعی، آن‌چنان تفاوتی با هم ندارند. به‌علاوه، اکثر پردازنده‌های امروزی از هسته‌های مشترک آرم استفاده کرده و تنها بهینه‌سازی‌های جزئی در آن‌ها پیاده می‌کنند. البته اپل و سامسونگ را باید از گزاره‌ی قبلی استثنا کنیم. باتوجه‌به اینکه سامسونگ هیچ‌گاه تلاشی جدی برای رقابت شدید در دنیای پردازنده ندارد، تنها اپل در رقابت باقی می‌ماند که تمرکز زیادی روی برتر بودن محصولات پردازشی خود دارد.

کارشناسان اعتقاد دارند وضعیت بالا به‌زودی در دنیای پردازنده گوشی‌های هوشمند تغییر می‌کند. با ورود پردازنده‌ی قدرتمند جدید Arm Cortex-X1 به بازار، احتمالا شاهد داغ شدن مجدد رقابت در دنیای پردازش خواهیم بود. در مقاله‌ها و اخبار قبلی به تفصیل، معرفی و جزئیات پردازنده‌ی جدید شرکت بریتانیایی شرح داده شد. به‌طور خلاصه باید بدانید که X1 در مسیری متفاوت با نقشه‌ی راه همیشگی آرم تولید شد و تمرکزی بالا روی قدرت و بهره‌وری پردازشی دارد. این پردازنده حاصل همکاری آرم با تعدادی از شرکا در برنامه‌ی Arm CXC بود که تلاش می‌کند تا فاصله‌ی قدرت و بهره‌وری را با پردازنده‌های اپل، کاهش دهد.

طبیعت برنامه‌ی جدید آرم CXC، روی همکاری بین طراحان و تولیدکننده‌ها بنا شده است. ازطرفی لزوما تمامی طراحان تراشه به هسته‌ی پردازشی جدید و قدرتمند X1 دسترسی نخواهند داشت. درنتیجه شرکت‌هایی که در برنامه‌ی CXC با آرم همکاری کرده‌اند، نسبت به دیگر شرکت‌ها، برتری پردازشی قابل‌توجهی خواهند داشت. باتوجه‌به همین حقایق می‌توان پیش‌بینی کرد که جنگ در دنیای پردازنده‌های گوشی هوشمند، مجددا شعله‌ور می‌شود.

تأثیر برنامه‌ی CXC روی صنعت پردازنده 

برنامه‌ی جدید آرم CXC، جایگزین برنامه‌‌ای به‌نام Build on Arm Cortex می‌شود که به شرکا امکان ایجاد تغییرات جزئی در پردازنده‌های Cortex-A را می‌داد. به‌عنوان مثال به پردازنده‌ی کوالکام Kryo دقت کنید که براساس همان برنامه‌ی قبلی توسعه یافت. برنامه‌ی CXC همان ایده را در مسیری جدید دنبال می‌کند. شرکای تجاری آرم در برنامه‌ی جدید، به‌صورت سالانه مشخصات پردازنده‌ای را خارج از نقشه‌ی راه اصلی شرکت پیشنهاد می‌دهند و شرکت، پردازنده‌ی مدنظر را برای تحقق پیش‌نیازهای آن‌ها، طراحی می‌کند. شرکت بریتانیایی همنچنین مسئولیت فرایندهای توسعه و تعمیر و نگه‌داری نرم‌افزار و بازاریابی را هم برای محصول جدید برعهده می‌گیرد.

برنامه‌ی CXC یک محدودیت و شرایط جدی نیز به‌همراه دارد. تنها شرکایی حق مشارکت در مسیر طراحی و بهره‌برداری از محصول نهایی را دارند که در ابتدای سال، در برنامه‌ی شرکت سرمایه‌گذاری کرده باشند. شرکت‌های متعددی امکان همکاری هم‌زمان در برنامه را دارند و درنهایت به فناوری مشترک، دسترسی خواهند داشت. در مجموع، شرکتی که در مراحل طراحی X1 از ابتدا حضور نداشته است،‌ امکان بهره‌برداری از محصول نهایی را هم ندارد. درنتیجه می‌توان پیش‌بینی کرد که فعلا یک یا دو شریک تجاری بزرگ قابلیت بهره‌برداری از ویژگی‌های منحصربه‌فرد X1 را خواهند داشت.

نکته‌ی مثبت برنامه‌ی جدید آرم این است که شرکای تجاری می‌توانند پردازنده‌هایی را خارج از نقشه‌ی راه استاندارد Cortex-A تقاضا کنند و نگرانی هم بابت ریسک‌های طراحی کامل یک پردازنده در داخل شرکت، نداشته باشند. برخی کارشناسان اعتقاد دارند که احتمالا لغو برنامه‌ی Mangoose CPU در سامسونگ، کمی پیش از رونمایی برنامه‌ی آرم CXC، آن‌چنان هم تصادفی نبوده است. به‌هرحال با پیاده‌سازی برنامه‌ی جدید، شرکت‌ها دیگر نیازی به تهیه‌ی مجوز معماری اختصاصی از آرم نخواهند داشت، مگر اینکه نیاز به پردازنده‌ای داشته باشند که تفاوت‌هایی اصلی با اهداف سالانه‌ی CXC داشته باشد.

هنوز مشخص نیست که کدام شرکت‌های طراح SoC به محصول نهایی Cortex-X1 دسترسی خواهند داشت. کوالکام احتمالا یکی از مشتریان جدی باشد که در برنامه‌های قبلی نیز با آرم همکاری می‌کرد. شاید سامسونگ نیز به پردازنده‌ی جدید دسترسی پیدا کند و بتوان لغو کردن برنامه‌ی Magnoose را به‌عنوان دلیلی مهم بر شمرد. درباره‌ی هواوی و مدیاتک نمی‌توان نظر قطعی داد. درنهایت بسته به این‌ که کدام شرکت‌ها به پردازنده‌ی X1 دسترسی داشته باشند، می‌توان ادعا کرد که برخی از گوشی‌های هوشمند سال ۲۰۲۱، برتری ۲۰ درصدی در قدرت پردازش نسبت به رقبا داشته باشند.

عبور از مرز دنیای موبایل

اگرچه پردازنده‌ی X1 با هدف افزایش قدرت و بهره‌وری در دنیای پردازنده‌های موبایل معرفی شد، اما آرم و شرکای تجاری در بهبود قدرت پردازشی تنها به این بخش از بازار محدود نخواهند ماند. پردازنده‌های آرم هم‌اکنون نیز طی برنامه‌ی Windows on Arm به دنیای کامپیوترهای شخصی می‌آیند. اپل نیز اولین مک‌بوک مجهز به پردازنده‌ی آرم را در سال ۲۰۲۱ به بازار عرضه خواهد کرد. قطعا پردازنده‌ی X1 برای این بازار انتخابی عالی خواهد بود.

تراشه‌های مخصوص لپ‌تاپ مانند Snapdragon 8cx همیشه تلاش می‌کنند تا عملکرد و قدرتی فراتر از نسخه‌های گوشی هوشمند داشته باشند. تولیدکننده‌های پردازنده در این دسته تلاش می‌کنند تا با غول‌های پردازشی از اینتل و AMD رقابت کنند و درنتیجه باید عملکرد و قدرتی بسیار بالاتر را ارائه کنند. نتیجه‌ی پیاده‌سازی پردازنده‌ی مذکور درمحصولاتی همچون سرفیس پرو X و سامسونگ گلکسی بوک S امیدوارکننده بود، اما کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند با ورود پردازنده‌ی X1 به بازار،‌ شرایط بسیار تغییر خواهد کرد. آن‌ها می‌گویند این تراشه در نفوذ آرم به دنیای کامپیوتر شخصی نقش حیاتی خواهد داشت.

پردازنده‌های قوی‌تر در دنیای کامپیوترهای شخصی مبتنی بر آرم، برای کروم‌بوک‌ها نیز خبر خوبی خواهد بود. درحال‌حاضر، کروم‌بوک‌های حرفه‌ای اغلب مجهز به پردازنده‌های اینتل هستند. با ارائه‌ی پردازنده‌های قدرتمند ازسوی آرم، این بخش از بازار نیز شاهد تغییر خواهد بود. درنهایت می‌توان پیش‌بینی کرد که برنامه‌ی CXC و پردازنده‌ی X1 موجب تحولی قابل‌توجه در بازار کامپیوتر شخصی شود و آرم را به گزینه‌ای مهم برای مشتریان تبدیل کنند. رویکرد مذکور، قطعا به چالش و بحرانی جدید برای اینتل تبدیل خواهد شد.

شدت گرفتن رقابت در بنچمارک‌ها

همان‌طور که گفته شد، گوشی‌های هوشمند دیگر لزوما به بهینه‌سازی آن‌چنان جدی در بخش پردازنده نیاز ندارد. ازطرفی پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۱ مجددا شاهد اوج‌گیری رقابت بنچمارک و مقایسه‌ی قدرت پردازش تراشه‌ها باشیم. خصوصا اگر تفاوت عمده‌ای بین محصولات پردازشی از شرکت‌هایی همچون کوالکام و سامسونگ و هواوی دیده شود، این رقابت شدیدتر خواهد شد. درنهایت حداقل شاهد رقابت مجدد در حوزه‌هایی همچون اندروید در مقابل اپل خواهیم بود، چرا که پردازنده‌ی جدید آرم، با ادعای از بین رفتن فاصله‌ی قدرت پردازشی بین آن‌ها معرفی و طراحی شد.

ماه‌های پایانی سال ۲۰۲۰ و سال ۲۰۲۱، تنها محدود به رقابت و درگیری در دسته‌ی پردازنده‌های قدرتمند نخواهد بود. در دسته‌ی میان‌رده هم قطعا شاهد عرضه‌ی پردازنده‌های جدیدی خواهیم بود که متمرکز بر بهبود قدرت پردازشی در این دسته هستند. در ماه‌های پیش رو تولیدکننده‌های دسته‌ی میان‌رده هم تلاش می‌کنند تا محصولات خود را هرچه بیشتر بهبود داده و فاصله را با پرچم‌داران کاهش دهند. دراین‌میان پرچم‌داران هم متوقف نخواهند شد و مرزهای جدیدی را برای عبور، پیدا می‌کنند.