مرورگر Brave موتور جستوجوی اختصاصی برای رقابت با گوگل راهاندازی میکند
گوگل اکنون بیش از هر زمان دیگری بر وب تسلط دارد. مرورگر کروم گوگل هماکنون حدود ۷۰ درصد از سهم بازار مرورگرها را دراختیار گرفته و سهم موتور جستوجوی گوگل از بازار موتورهای جستجو به عدد شگفتانگیز ۹۲ درصد میرسد. این یعنی گوگل امروزه بهعنوان یکی از شرکتهای بزرگ حوزهی فناوری، حجم عظیمی از دادههای کاربران اینترنت را دراختیار دارد و بهواسطهی همین دادهها درآمد تبلیغاتی هنگفتی بهجیب میزند.
براساس مقالهی وایرد، تسلط گوگل بر وب همواره با انتقادها و شکایتهای فراوانی مواجه بوده است. در چند وقت اخیر، نهادهای تنظیم مقررات جدیتر رفتارهای انحصارگرایانهی گوگل را نقد کردهاند و مدعی شدهاند گوگل از تکنیکهای ضدرقابتی برای تحکیم تسلطش بر بازار استفاده کرده است. در همین حین، رقبای گوگل میکوشند قابلیتهای متنوعی ارائه دهند و با تمرکز ویژه بر حریم خصوصی، تعداد بیشتری از کاربران را بهسمت خود جلب کنند.
بریو (Brave) که برندن آیک، یکی از مدیران اجرایی پیشین موزیلا، آن را بنیانگذاری کرده است، دو سال پس از انتشار عمومی مرورگری وب با تمرکز بر حریم خصوصی، قصد دارد با کسبوکار موتور جستوجوی گوگل مستقیما رقابت کند. معرفی رسمی موتور جستوجوی بریو با نام بریو سرچ (Brave Search) باعث میشود شرکت بریو درحالحاضر از دو طرف با گوگل رقابت کند.
آیک میگوید موتور جستوجوی بریو در نیمهی نخست سال جاری میلادی منتشر میشود. این موتور جستوجو کاربران را رهگیری نمیکند و برای آنان پروفایل آنلاین نمیسازد. بریو درحالحاضر مدل کاربر ناشناس پیشفرض دارد که هیچ دادهای از کاربر جمعآوری نمیکند و این حالت در موتور جستوجو نیز ادامه مییابد. بدینترتیب، موتور جستوجوی بریو آدرس IP را جمعآوری نمیکند. بریو مشغول بررسی گزینههای مختلف است تا بتواند دو مدل موتور جستوجو بسازد: یکی پولی و بدون تبلیغات و دیگری رایگان و با تبلیغات.
طراحی و توسعهی موتور جستوجو کار سادهای نیست و عملیکردنش به زمان طولانی و هزینهی فراوانی نیاز دارد. الگوریتمهای جستوجوی گوگل دههها است که در وب حضور دارند و مشغول بررسی آن هستند. همین موضوع باعث شده است الگوریتمهای گوگل صدهامیلیارد وبسایت را شناسایی و آنها را براساس معیارهایی خاص رتبهبندی کنند.
الگوریتمهای رتبهبندی گوگل بسیار دقیق هستند و دقت این الگوریتمها باعث شده است کمتر کاربری حاضر شود برای جستوجو در فضای وب سراغ موتوری بهغیر از گوگل برود. ازلحاظ آمار جهانی، نزدیکترین رقیب گوگل مایکروسافت بینگ است که صرفا ۲٫۷ درصد از سهم بازار موتورهای جستوجو را دراختیار دارد. ایندکس وب بینگ نتایج موردنظر را به دیگر رقبای گوگل، نظیر داک داک گو هم میدهد و داک داک گو از بینگ بهعنوان یکی از چهارصد منبع برای نمایش نتایج جستوجو استفاده میکند.
بهگفتهی آیک، بریو قصد ندارد موتور جستوجو یا سیستم ایندکس را از صفر بسازد و درعینحال، نمیخواهد از سیستم ایندکس بینگ یا دیگر شرکتهای حوزهی فناوری استفاده کند. بهجای این کار، بریو شرکت Tailcat را خریده است که شاخهای از موتور جستوجوی آلمانی Cliqz محسوب میشود. Cliqz پیشتر ازآنِ Hubert Burda Media بود که سال گذشته تعطیل شد.
برندن آیک میگوید برخی از کاربران میتوانند بهصورت اختیاری اجازه دهند دادههایشان بهصورت ناشناس جمعآوری شود که از این دادهها برای بهبود نتایج جستوجو استفاده خواهد شد. آنچه Tailcat انجام میدهدة این است که بهصورت ناشناس نگاهی به گزارش جستوجو و گزارش کلیکها میاندازد و بهواسطهی همین دادهها، امکان خلق ایندکس را پیدا میکند. مدتها است که Tailcat این ایندکس را به Cliqz ارائه میکند و بهمرور زمان بزرگتر میشود.
آیک اعتراف میکند ایندکس ارائهشدهی Tailcat ازلحاظ عمیقبودن حتی به نزدیکی ایندکس گوگل هم نمیرسد؛ اما برترین نتایجی که بهنمایش میگذارد، تا حد زیادی مثل نتایج گوگل هستند. بهباور آیک ، کاربران به وب اهمیت میدهند و شما مجبور نیستید مثل گوگل تمام فضای وب را بلافاصله بگردید.
اعضای تیم Brave Search مشغول کار روی فیلترهایی با نام گاگلز (Goggles) هستند. بهلطف گاگلز، کاربر میتواند فهرست منابع مدنظرش را به Brave Search بدهد و این موتور جستوجو صرفا نتایج را از آن وبسایتها بهنمایش بگذارد. برای مثال، مردم میتوانند از فیلترهای Brave Search برای مشاهدهی مقالات بررسی محصول استفاده کنند که حاوی لینک افیلیت (Affiliate) نیستند. همچنین، فیلترهای خاصی ارائه میشوند تا با استفاده از آنها صرفا مقالات رسانههای خبری مستقل را مشاهده کنید.
بهزودی گوگل ممکن است با رقابت شدیدتری نیز روبهرو شود؛ زیرا طبق اعلام گزارشهای تأییدنشده، اپل نیز روی موتور جستوجوی اختصاصیاش کار میکند. ساخت موتور جستوجوی اختصاصی ممکن است درنهایت باعث ازدسترفتن میلیاردها دلار پولی شود که گوگل سالانه به اپل پرداخت میکند تا موتور جستوجوی پیشفرض مرورگر سافاری باشد.
یکی دیگر از رقبای گوگل قرار است Neeva باشد که مهندسان پیشین گوگل آن را طراحی کردهاند. Neeva قصد دارد از مدل اشتراکی جستوجو استفاده کند. از دیگر رقبای اهالی مانتینویو میتوان به You.com و استارتاپ بریتانیایی Mojeek اشاره کرد. Mojeek میگوید با استفاده از ابزار اختصاصی خزندهی وب (Web Crawler) توانسته است بیش از سهمیلیارد صفحهی وب را شناسایی کند.
اینکه رقبای یادشده چقدر میتوانند روی تسلط گوگل بر بازار جستوجو اثر بگذارند، سؤالی که است که مشخصشدن پاسخش به زمان نیاز دارد. رقبای گوگل ممکن است بتوانند در بازارهای محلی موفق شوند و در مقیاس بسیار کوچکتری درمقایسهبا آن، درآمد کسب کنند. آمار نشان میدهد موتور جستوجوی Seznam امروزه ۱۱ درصد از سهم جستجوی جمهوری چک و موتور Yandex تقریبا ۴۵ درصد از سهم جستوجوی روسیه را دراختیار دارند. داک داک گو که اکثر کاربرانش در ایالات متحده و اروپا حضور دارند، از سال ۲۰۱۴ تاکنون سوددهی میکند و در نخستین ماه از سال جاری میلادی، اولینبار صدمیلیون جستوجوی روزانه را تجربه کرد.
مقالههای مرتبط:
تعطیلی شرکت Cliqz درس مهمی بههمراه داشت. وقتی این شرکت در آوریل ۲۰۲۰ (فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹) تعطیل شد، اعلام کرد با وجود داشتن صدهاهزار کاربر، نتوانسته است ازپسِ هزینههایش بربیاید. در کسبوکار جستوجو، برخی معیارها اهمیت زیادی دارند. Cliqz در اطلاعیهی مربوط به اعلام تعطیلیاش گفته بود: «دنیا به موتور جستجوی خصوصیای نیاز دارد که در بطن خود صرفا از بینگ یا گوگل استفاده نکند.»
بریو درمقایسهبا بسیاری از رقبای موتور جستوجوی گوگل مزیت مهمی دارد و آن مرورگر اختصاصیاش است. بریو میگوید مرورگر این شرکت که در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شد درحالحاضر، ۲۵ میلیون کاربر فعال ماهانه دارد که همهی آنها در آینده ممکن است به کاربر موتور جستوجوی بریو هم تبدیل شوند. بهگفتهیآیک، Brave Search قرار نیست بهصورت اجباری به کاربران مرورگر بریو ارائه شود. موتور جستوجوی Brave Search هنوز به کار نیاز دارد و در ابتدا موتور پیشفرض نیست؛ بااینحال، بهمرورزمان ممکن است بتواند به موتور پیشفرض مرورگر بریو تبدیل شود.