چگونه خرید اینترنتی ایمن را تجربه کنیم؟
با افزایش روزافزون جمعیت در سرتاسر دنیا، نیازهای مختلف مردم نیز افزایش یافته است. درحال‌حاضر برای رفع نیازهایی ازقبیل خرید خوراک، پوشاک، مسکن و... می‌توان از بستر اینترنت استفاده کرد. فروش اینترنتی یکی از انواع تجارت الکترونیکی است که به خریداران امکان خرید مستقیم کالا و خدمات را از فروشگاه یا فروشنده‌ای در بستر اینترنت و با استفاده از مرورگر وب فراهم می‌کند.
استفاده از فروشگاههای آنلاین برای تهیه‌ی محصول مدنظر، مزایای زیادی به‌همراه خواهد داشت. برای مثال، خریدهای اینترنتی به جابه‌جایی فیزیکی پول نیازی ندارند؛ به‌همین‌دلیل، امنیت آن خرید افزایش می‌یابد. همچنین، خرید از اینترنت به آماده‌شدن و طی مسیر خانه تا بازار و افزایش ترافیک و آلودگی هوا نیازی ندارد و به‌راحتی و در بستر مجازی می‌توان در فروشگاههای مختلف کالای مدنظر را جست‌وجو کرد و حتی قیمت آن را در چندین فروشگاه مقایسه کرد. علاوهبراین، خرید اینترنتی باعث فراهم‌شدن فرصت‌های شغلی متعدد و کارآفرینی‌های بسیاری نیز شده است.
پس از شیوع ویروس کرونا و تبدیل آن به مسئله‌ای جهانی، نحوه‌ی تهیه‌ی مایحتاج روزانه و کاهش خریدهای حضوری برای جلوگیری از مبتلا‌شدن به ویروس کرونا به دغدغه‌ی اصلی مردم تبدیل شد. به‌همین‌دلیل، در این دوران نیز خریدهای آنلاین رشد چشمگیری تجربه کرده‌اند. بااین‌حال، نمی‌توان به تمام اشخاص و سایت‌های حاضر در این فضا اعتماد کرد؛ زیرا هر بستر جدیدی همان‌گونه که فرصت‌های بی‌شماری برای پیشرفت فراهم می‌کند، بستری برای پیشرفت‌های کاذب و کلاه‌بردارانه نیز به‌وجود می‌آورد. برای هر شغلی که می‌خواهد کسب‌وکار خود را ازطریق آنلاین افزایش دهد، جلب اعتماد مشتریان آنلاین در اولویت اصلی قرار دارد؛ به‌همین‌دلیل، اگر خرده‌فروشان آنلاین نتوانند اطلاعات بازدیدکنندگان را ایمن نگه دارند، خریدی هم انجام نخواهد شد.
موضوع امنیت در وب‌سایت‌های فروش آنلاین را می‌توان اصلی‌ترین مسئله در خرید از هر بستر اینترنتی قلمداد کرد. بسیاری از کلاه‌برداران در فضای مجازی با استفاده از ناآگاهی و کم‌دقتی خریداران در فروشگاههای آنلاین، آسیب‌های جبران‌ناپذیری در کسب‌وکارهای آن‌ها به‌وجود آورده‌اند. البته این مسائل با رعایت چند نکته به‌سادگی حل‌شدنی است. پس، پیش از خرید اینترنتی، این نکات را برای حفظ امنیت خود و کارت بانکی‌تان باید مطالعه کنید.
مطمئن باشید از آدرس آنلاین واقعی خرید می‌کنید
این روزها خرید دامنه اینترنتی و راه‌اندازی وب‌سایت به‌سادگی و در چند دقیقه و با هزینه‌ای بسیار کم به‌راحتی انجام‌پذیر است. پس برای درامانماندن از حملات سایبری، از تجربه‌ی دوستان و آشنایان نزدیک درباره‌ی خریدهای آنلاین باید استفاده کنید. همچنین، توجه کنید از وب‌سایت‌هایی خرید کنید که محصولات مجاز عرضه می‌کنند و البته قیمت محصولاتشان نیز به‌طرز عجیب و باورناپذیری کمتر از بازار نیست. علاوهبراین، حتما به تعداد محصولات، طبقه‌بندی درست آن‌ها، سابقه‌ی کاری، دیدگاه‌های کاربران و صحت اطلاعات تماس توجه کنید.
ناگفته نماند بسیاری از فروشگاههای اینترنتی نیز در بستر وب‌سایت‌ها راه‌اندازی نشده‌اند و تعداد زیادی از این فروشگاه‌ها را فروشندگان فعال و نیازمند در بستر فضاهای مجازی مانند اینستاگرام و تلگرام راه‌اندازی کرده‌اند. بسیاری از این افراد سرپرست خانوار هستند و ازطریق فروش محصولاتشان امرارمعاش می‌کنند؛ اما باتوجه‌به اینکه رسیدن به اعتماد کامل برای خرید از این فروشگاه‌ها تقریبا ناممکن است، دامنه‌ی خرید خود را تنها به فروشندگانی باید محدود کنید که دوستان و آشنایانتان از آن‌ها با موفقیت خرید کرده‌اند.
از وجود نماد اعتماد الکترونیکی در بخش انتهایی سایت مطمئن شوید
نماد اعتماد الکترونیکی که اینماد نامیده می‌شود، مهم‌‌‌‌ترین عامل اعتبار هر فروشگاه اینترنتی محسوب می‌شود. اینماد نوعی جواز و تأییدیه است که مرکز توسعه‌ی تجارت الکترونیک وزارت صنعت و معدن برای فروشگاههای اینترنتی صادر می‌کند که محصولات و خدماتشان را آنلاین ارائه می‌کنند. لازمه‌ی حیات هر فروشگاه اینترنتی ایجاد اعتماد بین فروشگاه و کاربران آن است و این جلب اعتماد علاوه‌بر طراحی سایت، کیفیت محصول، معروف‌بودن و روش‌های تبلیغاتی آن، به جواز محکم‌تری نیز نیاز دارد. در همین زمینه، اینماد به‌عنوان مهر تأییدی بر صداقت فروشگاههای اینترنتی است. اینماد علاوه‌بر افزایش اعتماد کاربران در خرید از فروشگاه اینترنتی، امکان دریافت درگاه بانکی و افزایش میزان امنیت خرید را نیز فراهم می‌کند؛ زیرا با استفاده از این نماد، امکان گارانتی محصولات و برگشت‌پذیربودن مبلغ برای مشتریان نیز امکان‌پذیر می‌شود.
گفتنی است وجود این نماد در سایت، نشان‌دهنده‌ی ارزیابی حقوقی سایت مدنظر است. اگر سایت متخلفی نماد الکترونیک داشته باشد، درصورت بروز هرگونه مشکل با استفاده از قانون می‌توان از آن سایت شکایت کرد و خسارت متحمل‌شده را قانونی پیگیری کرد. تنها منبع رسمی برای دریافت جواز اینماد، سایت اینماد است و این نماد را در قسمت پایینی سایت (Footer) می‌توان مشاهده کرد. درصورت کلیک روی آن، شما را به صفحه‌ای هدایت می‌کند که حاوی تاریخ صدور آن نماد و نام مالک فروشگاه اینترنتی است.
از درگاه‌های بانکی‌ای استفاده کنید که در آن رمزگذاری SSL نصب شده است
توجه کنید اصلا برای خرید آنلاین نباید از شیوه‌ی انتقال پول کارت‌به‌کارت بهره ببرید. برای خرید از هر وب‌سایت معتبری باید از درگاه پرداخت استفاده کنید؛ زیرا هیچ فروشگاه اینترنتی معتبری برای انتقال مبلغ خرید از کارت شخصی خود استفاده نمی‌کند. بنابراین، برای افزایش اطمینان از وب‌سایتی خرید خود را انجام دهید که درگاه های بانکی آن با استفاده از پروتکل‌های امن SSL ارتباط شما را با بانک مدنظر برقرار می‌کنند. برای پی‌بردن به این موضوع، سایت باید با //:https شروع شده باشد. آدرس سایت‌ها و درگاه‌های اصلی که با آدرس اینترنتی https آغاز می‌شوند، درصورت نداشتن S نامطمئن محسوب می‌شوند. از وجود علامت قفل در بخش نوار آدرس مرورگر خود نیز باید مطمئن شوید.
یکی از کلاه‌برداری‌هایی که در همین زمینه اتفاق می‌افتد، روشی به‌نام فیشینگ است. حمله‌ی فیشینگ در مواقعی اتفاق می‌افتد که هکر تلاش می‌کند خریدار را گمراه کند و اطلاعات شخصی‌اش را دراختیار بگیرد. در این روش، هکر سعی می‌کند خریدار را به‌سمت درگاه بانک جعلی یا حتی درگاهی به‌نام خودش بفرستد و با این روش اطلاعات حساب بانکی فرد را ذخیره کند و در مواقع لازم، از آن سوءاستفاده کند.
خریداران در حمله‌ی فیشینگ، با تصمیم به خرید و انتخاب گزینه‌ی پرداخت، به درگاه‌های جعلی هدایت می‌شوند که مانند درگاه بانک طراحی شده است. در این روش، پس از واردکردن اطلاعات بانکی پرداختی انجام نمی‌شود و تنها اطلاعات خریدار برای فرد کلاه‌بردار ارسال می‌شود. بهترین راه برای درامانماندن از حملات فیشینگ، استفاده از رمز دوم پویا است. با استفاده از این رمز، می‌توان امکان کلاه‌برداری‌های اینترنتی را تا حد بسیار زیادی کاهش داد.
همچنین با نصب افزونه ضدفیشینگ و مسدودکننده پنجره‌های پاپ‌آپ (Extension) روی مرورگر، درصورت اتصال به درگاه پرداخت و اصل‌بودن آن، پیامی بر این مبنی روی نمایشگر نمایش داده می‌شود و درصورت جعلی‌بودن، پیام هشدار برایتان ارسال می‌شود. ناگفته نماند به‌هیچ‌وجه از ایمیل‌های فیشینگ و لینک های Spam مشکوک ارسال‌شده به آدرس ایمیلتان استفاده نکنید.
مسئله‌ای که می‌تواند به حملات فیشینگ سرعت ببخشد، استفاده از وای‌فای عمومی و رایگان در مکان‌هایی معتبر مثل کافی‌شاپ، هتل، فروشگاه و... است. برای مثال، کافه‌ای شلوغ با تعداد بسیاری دستگاه متصل به یک هات‌اسپات وای‌فای، هدف اصلی بسیاری از مجرمان سایبری قرار می‌گیرند؛ چراکه شبکه‌های Wi-Fi رایگان به‌‌دلیل استفاده از از امواج رادیویی عمومی، روش مناسب و آسانی برای این دسته از محسوب می‌شوند. در همین زمینه، مسئولان نظارتی ازجمله پلیس فتا نیز درباره‌ی استفاده از وای‌فای عمومی هشدار داده‌اند. همچنین، توجه کنید هنگام خرید از صفحه‌کلید مجازی استفاده کنید و بعد از خرید، رسید و کد پیگیری خود را برای مواقع ضروری نگه‌داری کنید.
به درخواست اطلاعات بیش‌از‌حد و غیرضروری مشکوک باشید
هنگام واردکردن اطلاعات برای تکمیل خرید، توجه کنید سایت مدنظر از شما اطلاعات بیش‌از‌حد درخواست نکند. برای مثال، هیچ‌یک از خریدهای الکترونیک و آنلاین به روز تولد یا شماره‌ی تأمین اجتماعی شما نیازی ندارد. این نکته را هم هرگز فراموش نکنید که فقط باید بخش‌های ستاره‌دار و ضروری را پر کنید؛ وگرنه کلاه‌برداران می‌توانند ازطریق اطلاعات اضافه‌ای که به‌دست می‌آورند، صدمات جبران‌ناپذیری به شما وارد کنند. نکته‌ی ضروری دیگر این است که هنگام واردکردن اطلاعات، از صفحه‌کلید مجازی استفاده کنید و از صفحه‌کلید فیزیکی رایانه به‌‌دلیل ذخیره‌شدن اعداد در حافظه‌ی آن استفاده نکنید.
از آخرین نسخهی مرورگر نصب‌شده روی سیستمتان استفاده کنید
بسیاری از شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی مرورگرهای اینترنتی، با انتشار نسخهی جدیدی از محصولشان قابلیت‌های امنیتی بیشتری به آن اضافه می‌کنند و بدین‌ترتیب، درصد امنیت فضای مرورگر خود را درمقایسه‌با نسخه‌های قبل افزایش می‌دهند. در‌این‌میان، استفاده از کدام مرورگر اینترنتی اهمیت چندانی ندارد؛ اما استفاده از آخرین نسخهی آن مرورگر مهم است. باوجوداین، در بین مرورگرهای مختلف Mozilla Firefox و Goole Chrome بیشترین ضریب امنیت را برای کاربرانشان فراهم می‌کنند.
نتیجه‌گیری
امنیت خریدهای اینترنتی هم برای فروشگاههای اینترنتی و هم برای خریداران موضوع مهمی محسوب می‌شود. از یک سو فروشندگان به‌دنبال جذب خریداران بیشتری هستند و از سوی دیگر خریداران نیز نیاز دارند بدانند امنیت آن فروشگاه در حد مطلوب است و پولشان در محیط امنی قرار گرفته است. باتوجه‌به این موضوع که امنیت فروشگاههای اینترنتی پیوسته در حال توسعه است، به‌عنوان صاحب فروشگاه و به قصد حفظ شهرت و آبروی خود برای بهبود وضعیت فروش باید از فراهم‌ساختن امنیت لازم برای خریدارانی غافل نشوید که از بستر اینترنتی فروشگاهتان استفاده می‌کنند.
شما کاربران زومیت نیز خریدهای اینترنتی را تجربه کرده‌اید؟ آیا امنیت اطللاعاتتان را در فروشگاههای اینترنتی کافی می‌دانید؟ دیدگاه‌های خود را با ما و با کاربران زومیت به‌اشتراک بگذارید.
