جوابیه وزارت ارتباطات به گزارش زومیت
پس از انتشار گزارش زومیت با نام "فیبرنوری؛ وعده تزئینی وزارت ارتباطات" روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جوابیه‌ای ارسال کرد تا در مورد برخی نکات شفاف‌سازی کند.
در این جوابیه آمده است: «در ابتدای این مطلب به موضوع "وعده توسعه فیبرنوری و رساندن 20 میلیون پورت آن به خانوارها و کسب و کارهای ایرانی" اشاره شده در حالی‌که برنامه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات براساس مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، ایجاد امکان دسترسی فیبرنوری برای 80 درصد جمعیت کشور یعنی معادل 20 میلیون خانوار تا انتهای دولت سیزدهم است. تعریف معیار «پوشش خانوار» براساس مصوبه 329 کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی متفاوت با معیار «اتصال خانوار» است، بیان اتصال 20میلیون پورت فیبرنوری تلقی صحیحی نیست. به عبارت ساده‌تر برنامه توسعه شبکه فیبر نوری کشور در راستای ایجاد امکان اتصال بیست میلیون خانواده طراحی شده و در دست اجرا است.
اتصال 80 درصدی به فیبرنوری تا پایان سال استنباط دیگر نویسنده مطلب از این پروژه بوده، در حالی‌که از ابتدای پروژه و مبتنی بر الزام شورای عالی فضای مجازی و مصوبه 329 کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات هدف‌گذاری انجام شده برای پوشش 80 درصد خانوارها تا پایان دولت سیزدهم (سال 1403) انجام شده که طبق جدول پیش‌بینی شده در هر سال بخشی از این پروژه محقق خواهد شد. این موضوع بارها در مصاحبه مدیران ارشد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مورد تأکید قرار گرفته است. همان‌گونه که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صحن علنی مجلس بیان کردند انشاءالله تا پایان سال جاری مجموع پوشش ایجاد شده به حدود پنج میلیون خانوار خواهد رسید و طبق برنامه‌ریزی انجام شده تا پایان دولت سیزدهم این عدد به بیست میلیون خواهد رسید.
در بخش دیگری از مطلب، نویسنده به این نکته اشاره کرده که مردم وعده وزارت ارتباطات مبنی بر طعم شیرین فناوری را همین امروز احتیاج دارند، این نکته البته کاملاً درست است، اما همان‌طورکه کارشناسان اهل فن می‌دانند انجام چنین پروژه‌های ملی به زمان، اعتبار و هماهنگی‌هایی در سطح ملی نیاز دارد و اگر در سنوات گذشته این پروژه (با همتی که امروز در اجرای آن وجود دارد) شروع شده بود چه بسا امروز کام مردم هم با استفاده از این فناوری شیرین می‌شد. در همین راستا با پیشرفت اقدامات مقدماتی و ورود پروژه به فاز اصلی اجرا، برای تحقق هرچه سریع‌تر این موضوع مجری طرح نیز منصوب شده است تا به دور از فضای مرسوم اداری اجرای این پروژه پیگیری شود.
در بخش دیگری به موضوع سرعت یک گیگابیت بر ثانیه تکنولوژی فیبرنوری اشاره و عنوان شده است "در حال حاضر ظرفیت شبکه ملی اطلاعات و اینترنت بین‌الملل اجازه استفاده از چنین حجمی را در کشور نمی‌دهد." در این خصوص ذکر این نکته ضروری است که براساس «الزامات برنامه توسعه شبکه» مصوب جلسه شماره 329 کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات که متن آن در وب‌سایت سازمان تنظیم مقررات نیز قرار دارد تصریح شده که تا انتهای سال 1403 ده درصد از کاربران (که عموماً جزو کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت هستند) باید به سرعت یک گیگ بر ثانیه دسترسی داشته باشند، از طرف دیگر نیز با توجه به اقدامات توسعه‌ای در دست اجرا نگرانی در خصوص ظرفیت شبکه برای ارائه چنین سرویسی به کاربران در زمان مقرر وجود ندارد.
نویسنده در این مطلب به این سؤال اشاره کرده که «آیا واقعاً فیبرنوری نیاز ضروری کشور و کاربران اینترنت در ایران است؟» باید در پاسخ به این سؤال گفت: تکنولوژی فیبرنوری نه‌تنها منجر به توسعه کیفیت و سرعت دسترسی به شبکه در اینترنت ثابت خواهد شد بلکه با اتصال سایت‌های BTS شبکه موبایل در توسعه کیفیت و سرعت دسترسی به اینترنت همراه و حتی توسعه دسترسی به تکنولوژی 5G نیز نقش حیاتی دارد. با اجرای این طرح ملی، زیرساخت کشور حداقل برای بیست سال آینده بیمه خواهد شد. در بخش دیگری از این گزارش به این نکته اشاره شده است که «در حال حاضر اجرای این پروژه برای کاربران هزینه بالایی داشته و از نظر اقتصادی به صرفه نیست»، این نکته در صورتی درست است که تمامی هزینه‌های اجرای طرح توسط کاربران تأمین شود اما همان‌طورکه بارها اعلام شده دولت سیزدهم برای توسعه دسترسی به اینترنت ازطریق فناوری فیبرنوری حمایت‌های مالی لازم در قوانین و مقررات مربوط پیش‌بینی کرده است که براساس آن بخش قابل توجهی از هزینه‌ها از سوی دولت تأمین خواهد شد. برآورد هزینه‌های مربوط به اجرای پروژه فیبرنوری در کشور از منظرهای مختلفی انجام و بیان شده است. در حال حاضر برای تحقق اهداف موردنظر دولت و مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، حدود 20 هزار میلیارد تومان کمک مالی از سوی دولت سیزدهم پیش‌بینی شده است که این حمایت مالی، بخش عمده‌ای از هزینه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای کوچک و غیر اقتصادی را تأمین می‌کند و در شهرهای بزرگ، که اجرای این پروژه اقتصادی‌تر است خود اپراتورها نیز سرمایه‌گذاری لازم را انجام خواهند داد.
موضوع ورود اپراتور ایرانسل به‌عنوان یکی از اپراتورهای بزرگ کشور در بازه زمانی دو ماهه اخیر با وجود گذشت نزدیک به یک سال از آغاز پروژه به این معنا است که مقررات مصوب شده و حمایت‌های دولت، اجرای پروژه از سوی اپراتورهای بزرگ را توجیه‌پذیر و شرایط مساعد را برای حضور آنان فراهم کرده لذا آن‌ها یکی پس از دیگری به‌دنبال مشارکت در اجرای این طرح هستند.
در حال حاضر، سرمایه‌گذاری در همه ابعاد ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور ضروری است ولی انجام پروژه فیبرنوری، یک نیاز اساسی زیرساختی برای برنامه بلندمدتی است که هم کیفیت شبکه موبایل کشور را ارتقا می‌دهد و هم زمینه ارتقای کیفی خدمات مبتنی بر شبکه ثابت کشور را فراهم می‌کند. در خصوص محدودیت‌های فعلی ایجاد شده در دسترسی به برخی پلتفرم‌ها نیز همان‌گونه که بارها اعلام شده است وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این خصوص دارای مسئولیت تصمیم‌گیری نبوده و این تصمیمات توسط مراجع ذی‌صالح امنیتی اتخاذ می‌گردد. اما موضوع مطرح شده مبنی بر توقف پروژه توسعه فیبرنوری با توجه به شرایط فعلی صحیح نبوده و این وزارتخانه اجرای پروژه مذکور را در هر شرایطی با جدیت دنبال می‌کند. باید به این نکته توجه داشت که اجرای این پروژه ملی برای بخش خصوصی کشور نیز دارای اهمیت راهبردی بوده و طرح پیشنهادی نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی برای ایجاد صندوق کمک مالی برای توسعه شبکه فیبرنوری با توجه به پیگیری فعالان بخش خصوصی به‌ویژه اپراتورهای ثابت کشور، نشان‌دهنده اعتقاد راسخ بخش خصوصی به ضرورت اجرای این پروژه ملی است.»
