اروپا میخواهد تا سال ۲۰۳۰ میزبان ۲۰ درصد از کل تولیدات صنعت نیمههادی شود
اتحادیهی اروپا در حال بررسی برنامههای جدیدی است و قصد دارد تا سال ۲۰۳۰، جایگاهش را در صنعت نیمههادی بهبود بخشد و ۲۰ درصد از کل قطعات نیمههادی مدرن دنیا را تولید کند. براساس گزارش خبرگزاری ExtremeTech، گفته میشود مقامهای رسمی اتحادیهی اروپا در چند وقت اخیر مذاکراتی با شرکتهای سامسونگ و تی اس ام سی (TSMC) کردهاند و قصد دارند تعداد قطعات نیمههادی تولیدشده در خاک اروپا را افزایش دهند. درحالحاضر، آنان مشغول تهیهی پیشنویس طرح پیشنهادی جدیدی با همین محوریت هستند.
امروزه، حدودا ۱۰ درصد از کارخانههای تولید قطعات نیمههادی دنیا در اروپا فعالیت میکنند که شاید در نگاه اول، اتفاق مثبتی باشد؛ اما این عدد باعث میشود شرایط از آنچه واقعا است، بهتر بهنظر برسد. اکثر شرکتهای تولیدی اروپایی تراشههایی تولید میکنند که متکیبر جدیدترین فناوریهای روز دنیا نیستند. برای مثال، اینتل کارخانهای در ایرلند دارد که درحالحاضر مشغول تولید تراشههای چهاردهنانومتری است؛ البته مجوزهای لازم را دریافت کرده تا خطوط تولید هفتنانومتری را راهاندازی کند.
گلوبال فاندریز (GlobalFoundries) گفته است قصد دارد در سال جاری میلادی، ۱٫۴ میلیارد دلار برای افزایش ظرفیت تولید کارخانهاش در شهر درسدن آلمان سرمایهگذاری کند. این کارخانه تراشهها را با لیتوگرافیهای 22FDX (FD-SOI) و 28SLP و لیتوگرافیهای بزرگتر از چهل نانومتر تولید میکند. گلوبال فاندریز هنوز پروژهی پیادهسازی لیتوگرافی 12FDX را لغو نکرده است؛ بااینحال، بهکُندی آن را پیگیری میکند و انتظار نمیرود آن را تا پیش از سال ۲۰۲۳ یا ۲۰۲۴ در نیویورک وارد مرحلهی تولید کند.
براساس پیشنویس طرح جدید، یکی از اهداف پروژهی جدید اتحادیهی اروپا کاهش وابستگیهای پرخطر به شرکتهای فناوریمحور حاضر در ایالات متحدهی آمریکا و آسیا است. با درنظرگرفتن اتفاقات چند سال اخیر در صنعت نیمههادی، طبیعی است اتحادیهی اروپا بخواهد چنین هدفی برای خود برنامهریزی کند. اینتل در ایالات متحدهی آمریکا برای دستیابی به لیتوگرافی هفتنانومتری با مشکلات عظیمی مواجه شد و از این مشکلات ضربهی زیادی خورد. هماکنون، کل صنعت نیمههادی به حداکثر ظرفیت تولیدی رسیده و تولید ویفرهای ۳۰۰ میلیمتری تا حد بسیار زیادی در تایوان و کره و ژاپن متمرکز است.
طبق برخی شایعات، یکی از برنامههای اتحادیهی اروپا در طرح جدید بنیانگذاری شرکتی جدید برای ساخت تراشه است؛ درحالیکه شایعات دیگر به انعقاد قرارداد تجاری بین اتحادیهی اروپا با TSMC و سامسونگ اشاره میکنند. تشدید جنگ تجاری بین ایالات متحدی آمریکا و چین بههمراه کمبود شدید تراشه در بازار براثر دنیاگیری ویروس کرونا باعث شدهاند زنجیرههای تأمین با مشکلاتی زیادی مواجه شوند. بهبود توانایی در زمینهی تولید قطعات نیمههادی چه ازلحاظ جغرافیایی و چه ازلحاظ ژئوپلیتیکی برای اتحادیهی اروپا منطقی بهنظر میرسد.
اگر اتحادیهی اروپا برای کاهش وابستگیهای پرخطر واقعا عزمش را جزم کرده باشد، اقداماتی فراتر از بنیانگذاری شرکت تراشهساز باید انجام دهد. صنعت نیمههادی تا حد بسیار زیادی برای داشتن بازدهی زیاد بهینه شده است. داشتن قابلیت بازیابی و بازده همیشه دو مفهوم متضاد نیستند؛ بااینحال، نباید فراموش کنیم شرکتهای تراشهساز همواره هزینههای ثابتی دارند.
پس از احداث کارخانهی جدید، صاحبان کارخانه تلاش میکنند حجم تولید را تاحدممکن در بیشترین حد نگه دارند. کمبود شدید تراشه صرفا از کمبود ویفر ناشی نمیشود؛ بلکه کمبود لایهی ABF نیز روی وخیمشدن شرایط اثر گذاشته است.
متخصصان بارها گفتهاند شرکتها برای ورود به صنعت نیمههادی با موانع بسیار زیادی مواجه هستند و نکتهی دیگر این است که صنعت نیمههادی چرخهی توسعهی طولانیمدتی دارد. شرکتهایی نظیر ای ام دی (AMD) و انویدیا و کوالکام بدون تلاش فراوان و صرف زمان زیاد نمیتوانند شریک تجاری خود را از TSMC به سامسونگ یا برعکس تغییر دهند. ایجاد ظرفیت تولیدی جدید در اروپا شاید نتواند آنطورکه اتحادیهی اروپا میخواهد، وابستگیهای پرخطر را از بین ببرد.