AMD با قدرت درحال کار روی معماری ذن 4 و ذن 5 است

لیزا سو، مدیرعامل ای ام دی، به‌تازگی در مصاحبه‌ای جدید با خبرگزاری AnandTech شرکت کرده است تا به برخی از سؤالات پاسخ دهد. لیزا سو در بخشی از این مصاحبه اعلام کرد مهندسین ای ام دی در حال حاضر به‌طور کامل روی معماری‌های پردازشی نسل بعد یعنی ذن 4 (Zen 4) و ذن 5 (Zen 5) متمرکز هستند و اعضای تیم گرافیکی این شرکت نیز با قدرت تمام روی توسعه‌ی معماری RDNA 3 کار می‌کنند.

براساس گزارش خبرگزاری Wccftech، لیزا سو می‌گوید اعضای تیم معماری ذن «کاری خارق‌العاده» انجام داده‌اند، اما بهترین معماری پردازشی ای ام دی هنوز از راه نرسیده است و این یعنی همچنان مسیر بهبود نسلی برای معماری‌های سری ذن، باز است. کار روی معماری‌های ذن 4 و ذن 5 آغاز شده و آن‌طور که لیزا سو می‌گوید، این دو معماری قرار است بسیار رقابتی باشند. 

ریک برگمن، از مدیران ای ام دی نیز به‌تازگی به معماری ذن 4 اشاره کرده است. گفته می‌شود معماری ذن 4 که برپایه‌ی لیتوگرافی پنج نانومتری TSMC توسعه داده می‌شود و در اوایل ۲۰۲۲ از راه می‌رسد، پیشرفت‌های محسوسی نسبت‌به ذن 3 تجربه می‌کند.

یکی از دلایل قدرت پردازشی بیشتر ذن 3 نسب‌به ذن 2، بهبود درخورتوجه IPC (دستورالعمل بر سیکل کلاک) در نسل جدید است. از برگمن پرسیده شد که صرف‌نظر از تعداد هسته و سرعت کلاک، چه مقدار از بهبودهای ذن 4 نسبت‌به ذن 3 قرار است به‌لطف IPC به‌دست بیاید؟ برگمن در پاسخ گفت با درنظرگرفتن بلوغ معماری x86، پاسخ دقیق سؤال این است که تمامی موارد (تعداد هسته و سرعت کلاک و بهبود IPC) دست‌به‌دست هم می‌دهند تا قدرت CPU افزایش پیدا کند و نمی‌توان آن‌ها را از هم جدا کرد.

ای ام دی به‌هنگام معرفی معماری ذن 3، سندی رسمی منتشر کرد که حاوی موارد بسیار زیادی بود؛ ای ام دی سعی داشت در آن سند نشان دهد که برای دستیابی به بهبود ۱۹ درصدی IPC در معماری ذن 3 نسبت‌به ذن 2، مجبور شده است کارهای زیادی انجام دهد. برگمن می‌گوید به‌هنگام معرفی معماری ذن 4 نیز چنین سندی منتشر می‌شود تا کاربران ببینند که روی هر کدام از جنبه‌های معماری نظیر سیستم کش و موارد دیگر چه تغییراتی اعمال شده است.

برگمن می‌گوید مهندسین ای ام دی درحال بررسی عمیق تک‌تک جوانب معماری ذن هستند تا بیشترین قدرت پردازشی را ازطریق ذن 4 ارائه دهند. او همچنین می‌گوید هرچه لیتوگرافی پیشرفته‌تر شود، درهای جدیدی به‌روی ای ام دی باز می‌شود تا این شرکت بتواند قدرت پردازشی به‌ازای هر وات (Performance Per Patt) را بالا ببرد و به‌همین دلیل است که تیم قرمز به استفاده از لیتوگرافی پیشرفته نیز اهمیت می‌دهد.

در حال حاضر اطلاعات بسیار کمی درباره‌ی معماری‌های ذن 4 و ذن 5 می‌دانیم. بااین‌حال آن‌طور که تحلیلگران می‌گویند، معماری‌های موردبحث قرار است تفاوت‌هایی محسوس در قدرت پردازشی پردازنده‌های عادی و پردازنده‌های کلاس سرور اعمال کنند. معماری ذن 4 قرار است در سال ۲۰۲۱ از راه برسد و پردازنده‌های مبتنی‌بر این معماری قرار است نخستین پردازنده‌ها با پشتیبانی از سوکت AM5 باشند؛ سوکتی پیشرفته که توانایی پشتیبانی از DDR5 و USB 4.0 را دارد.

در کنار بهبود معماری، ای ام دی همچنین تلاش می‌کند در نسل بعد پردازنده‌های خود تعداد هسته‌ها را نیز افزایش دهد. در حال حاضر قوی‌ترین پردازنده‌ی سرور و پردازنده‌های رده‌بالای دسکتاپ (HEDT) ای ام دی دارای ۶۴ هسته، پردازنده‌های مین‌استریم دسکتاپ دارای ۱۶ هسته و پردازنده‌های کلاس لپ تاپ دارای هشت هسته هستند. از زمان معرفی معماری ذن ۲ شاهد این نوع پیکربندی برای هسته‌ی پردازنده‌های ای ام دی بوده‌ایم.

تحلیلگران انتظار دارند به‌مرور زمان ای ام دی تعداد هسته‌ها را افزایش دهد و احتمالا تعداد هسته‌های پردازنده‌های سرور و HEDT را به ۹۶ عدد برساند. به‌علاوه انتظار می‌رود پردازنده‌های نسل جدید مین‌استریم دسکتاپ دارای حداکثر ۳۲ هسته و پردازنده‌های لپ تاپ دارای ۱۲ تا ۱۶ هسته باشند. با استفاده از لیتوگرافی کوچک‌تر و اعمال برخی تغییرات در طراحی تراشه برای قرار دادن واحدهای CCD و CCX بیشتر درون تراشه، دستیابی به این هدف ممکن به‌نظر می‌رسد.

دکتر لیزا سو در گفت‌و‌گو با AnandTech اعلام کرد که در آینده تعداد هسته‌های پردازنده‌های ای ام دی قرار است بسیار بیشتر باشد.