افشای نقشه راه APUهای AMD؛ عرضه Rembrandt با معماری ذن 3 پلاس در سال ۲۰۲۲

به‌تازگی، یکی از افشاگران نام‌آشنا نقشه‌ی راه ای ام دی (AMD) برای نسل بعدی پردازنده‌های شتاب‌یافته (APU) پرچم‌دار این شرکت را فاش کرده است. این پردازنده‌ها ظاهرا قرار است به واحد پردازش گرافیکی مجتمع Navi 2 مجهز باشند. براساس شایعه‌های اخیر، ای ام دی قصد دارد سال آینده پردازنده‌های سری سزان (Cezannne) را با استفاده از معماری ذن ۳ (Zen 3) تولید کند. بااین‌حال، ای ام دی به‌منظور ارزان نگه‌داشتن قیمت نهایی تراشه‌های سری سزان، در آن‌ها از واحد گرافیکی مجتمع وگا (Vega) استفاده خواهد کرد.

از قرار معلوم، تیم قرمز قصد دارد در تاریخ نامشخصی در سال ۲۰۲۲، پردازنده‌های سری رمبرندت (Rembrandt) را با استفاده از واحد گرافیکی Navi 2 و لیتوگرافی ۶ نانومتری و هسته‌های مبتنی‌بر معماری ذن ۳ پلاس (+Zen 3) تولید کند. در بین اطلاعات فاش‌شده، به کدنام تعدادی دیگر از محصولات آینده‌ی ای ام دی اشاره شده است که پیش‌تر اخباری درباره‌ی آن‌ها شنیده بودیم. 

در ابتدا، سراغ نقشه‌ی راه سال ۲۰۲۱ می‌رویم. بر‌این‌اساس، ای ام دی می‌خواهد مجموعا دو سری از تراشه‌‌ها را در قالب خانواده‌ی سزان به بازار عرضه کند که یک سری از آن‌ها توان ۴۵ وات و سری دیگر توان ۱۵ وات خواهد داشت. معمولا توان طراحی حرارتی تراشه‌های ۱۵ وات روی عدد بیشتری تنظیم می‌شود؛ اما شاید ای ام دی برای خانواده‌ی جدید تراشه‌‌هایش چنین کاری انجام ندهد تا این تراشه‌ها در میدان رقابت با تراشه‌ی ام وان اپل (Apple M1) باقی بمانند. هر دو سری از تراشه‌های خانواده‌ی سزان از معماری ذن ۳ و پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع وگا ۷ استفاده خواهند کرد.

سال آینده‌ی میلادی، ای ام دی تولید خانواده‌ی دیگری از پردازنده‌های شتاب‌یافته را نیز در برنامه دارد که با نام لوسین (Lucienne) شناخته می‌شوند. مدل‌های کم‌مصرف لوسین Lucienne-U نام دارند و برپایه‌ی معماری ذن ۲ ساخته می‌شوند و از توان طراحی حرارتی ۱۵ وات بهره می‌برند. تمامی این پردازنده‌‌های شتاب‌یافته قرار است برپایه‌ی لیتوگرافی هفت‌نانومتری شرکت صنایع نیمه‌هادی تایوان (TSMC) تولید شوند.

به‌علاوه، تراشه‌های خانواده‌ی ون‌گوگ (Van Gogh) با توان طراحی حرارتی صرفا ۹ وات نیز در دست تولید هستند و قرار است در نقش دومین تراشه‌های ۲۰۲۱ مبتنی‌بر معماری ذن ۲ ظاهر شوند. نکته‌ی جالب دیگر این است که طبق اطلاعات فاش‌شده، تراشه‌های سری ون‌گوگ قرار است به پردازنده‌ی گرافیکی نوی ۲ مجهز باشند و این موضوع آن‌ها را به نخستین پردازنده‌های شتاب‌یافته با واحد گرافیکی نوی ۲ تبدیل می‌کند.

ای ام دی خانواده‌ی دیگری از پردازنده‌های شتاب‌یافته را برای سال ۲۰۲۱ در نظر گرفته است. این پردازنده‌ها پولاک (Pollock) نام دارند که مبتنی‌بر نسل اول معماری ذن هستند، از واحد گرافیکی وگا بهره می‌برند، توانشان به ۴٫۵ وات می‌رسد و برپایه‌ی لیتوگرافی ۱۴ نانومتری ساخته می‌شوند. احتمال می‌دهیم تراشه‌های سری پولاک از لیتوگرافی ۱۴ نانومتری شرکت گلوبال فاندریز (Global Foundries) استفاده کنند.

ای ام دی قصد دارد در سال ۲۰۲۲ نیز با تمام قدرت در بازار پردازنده‌های شتاب‌یافته ظاهر شود. مهم‌ترین نکته این است که ظاهرا ای ام دی سرانجام قصد دارد تراشه‌های موردانتظار سری رمبرندت را به بازار عرضه کند؛ تراشه‌هایی که پیش‌تر جزئیاتی درباره‌‌شان شنیده بودیم. این تراشه‌ها نیز در دو سری با ۴۵ یا ۱۵ وات توان ساخته خواهند شد.

در تراشه‌های سری رمبردنت، معماری ذن ۳ پلاس و واحد گرافیکی مجتمع نوی ۲ به‌کار خواهد رفت و هر دو سری آن‌ها با لیتوگرافی ۶ نانومتری TSMC ساخته می‌شوند. پیش‌تر، برخی شایعه‌ها می‌گفتند خانواده‌ی رمبرندت متکی‌ بر لیتوگرافی پنج‌نانومتری است. تراشه‌های این خانواده از حافظه‌های LPDDR5 و DDR5 و تراشه‌های سری ون‌گوگ از LPDDR5 پشتیبانی خواهند کرد.

در سال ۲۰۲۲، تراشه‌‌های سری بارسلو به‌عنوان جایگزین ون‌گوگ معرفی خواهند شد؛ مدل کم‌مصرف بارسلو، یعنی Barcelo-U، تغییر چندان بزرگی درمقایسه‌با ون‌گوگ تجربه نخواهد کرد. تولید تراشه‌‌های پولاک در سال ۲۰۲۲ نیز ادامه پیدا خواهد کرد و شایعه‌ی جدید می‌گوید پولاک، تنها تراشه‌ی سال ۲۰۲۱ است که تولیدش تا سال بعد هم ادامه پیدا می‌کند. 

به‌نظر می‌رسد ۲۰۲۱ قرار است سالی بسیار هیجان‌انگیز برای علاقه‌مندان به بازار پی‌سی باشد. اینتل پس از سال‌‌ها، سرانجام قصد دارد در سال ۲۰۲۱ استفاده از معماری قدیمی اسکای لیک (Skylake) را کنار بگذارد و سراغ سانی کُو (Sunny Cove) در تراشه‌های سری راکت لیک (Rocket Lake) برود. ناگفته نماند کارت‌های گرافیک نسل جدید انویدیا قرار است ساده‌تر از قبل دردسترس باشند؛ زیرا سامسونگ در حال بهبود بازدهی ویفرهایش است.

حتی برخی تحلیلگران می‌گویند امکان دارد اینتل تا پیش از پایان سال ۲۰۲۱، تراشه‌های ۱۰ نانومتری کلاس دسکتاپ را نیز معرفی کند. ای ام دی نیز قطعا بیکار نخواهد نشست و سری جدیدی از CPUهای دسکتاپ را به بازار عرضه خواهد کرد. نکته‌ی جالب‌ این است که در سال ۲۰۲۱ تقریبا تمامی قطعات از رابط PCIe 4.0 پشتیبانی خواهند کرد و به‌‌لطف سرعتِ دیوانه‌واری که درایوهای اس اس دی NVME PCIe 4.0 ارا‌ئه می‌دهند، قطعا ارتقا‌ی سیستم‌ها کاری لذت‌بخش خواهد بود.