نسل جدید پردازنده های توکار AMD با معماری ذن 2 و iGPU وگا معرفی شد

AMD روز گذشته جدیدترین مدل از تراشه‌های سری رایزن امبدد (Ryzen Embedded) را معرفی کرد. این نوع تراشه‌ها که در دسته‌ی ریزپردازنده‌های توکار (Embedded Microprocessor) جای می‌گیرند، برای ارائه‌ی قابلیت‌های اضافی نسبت‌به آن‌چه پردازنده‌ی اصلی ارائه می‌دهد، به دستگاه‌ها اضافه می‌شوند. خانواده‌ی رایزن امبدد شامل مجموعه‌ای از پردازنده‌های ۶۴ بیتی چند هسته‌ای x86 است که به‌طور عمده برای تصویربرداری پزشکی و سیستم‌های صنعتی و مصارف مشابه کاربرد دارند.

جدیدترین نسل از پردازنده‌های سری رایزن امبدد با نام AMD رایزن امبدد وی ۲۰۰۰ (AMD Ryzen Embedded V2000) شناخته می‌شوند و برای نخستین بار، معماری پیشرفته‌ی ذن ۲ (Zen 2) را که قبلا در پردازنده‌های دسکتاپ سری رایزن ۳۰۰۰ از آن‌ها استفاده شده بود، به بازار پردازنده‌های توکار می‌آورد. AMD تصمیم گرفته است معماری ذن ۲ را به‌فرم سیستم-روی-چیپ رنویر (Renoir) در دسترس قرار دهد. 

AMD در پردازنده‌های توکار سری Ryzen Embedded V2000 سراغ استفاده از لیتوگرافی هفت نانومتری رفته و تعداد هسته‌های این پردازنده‌ها را نسبت‌به خانواده‌ی Ryzen Embedded V1000 دو برابر کرده است. این یعنی پردازنده‌های Ryzen Embedded V2000 حداکثر هشت هسته‌ی پردازشی دارند.

AMD همچنین می‌گوید نسل جدید پردازنده‌های توکار سری رایزن نسبت‌به نسل قبل دارای حداکثر دو برابر قدرت پردازشی به‌ازای وات (Performance Per Watt) بیشتر هستند و ۱۵ درصد IPC (دستورالعمل بر سیکل کلاک) بیشتر دارند. تیم قرمز ادعا می‌کند که سری Ryzen Embedded V2000 درمقایسه‌با سری Ryzen Embedded V1000 در زمینه‌ی پردازش‌های تک تردی (Single-Threaded) پیشرفت ۳۰ درصدی تجربه کرده و وظایف گرافیکی را ۴۰ درصد سریع‌تر پردازش می‌کند.

تراشه‌های خانواده‌ی V2000 برای وظایف کاری بلندمدت در رایانه‌های کوچک (مینی PC) و مشتری‌های دارای بودجه‌ی محدود و کنسول‌های بازی دستی قدیمی و... طراحی شده‌اند. نحوه‌ی طراحی پردازنده‌ها به‌گونه‌ای است که انرژی زیادی توسط آن‌ها مصرف نمی‌شود؛ درواقع AMD معیارهایی نظیر کم‌مصرف‌بودن، قابل‌اتکا بودن برای مدت‌زمانی طولانی و چرخه‌ی عمر طولانی را در اولویت اصلی قرار داده و معیارهایی دیگر نظیر قدرت پردازشی در اولویت بعدی قرار دارند.

این گفته‌ها باعث می‌شوند از حضور معماری ذن ۲ و لیتوگرافی هفت نانومتری در تراشه‌‌های سری Ryzen Embedded V2000 متعجب نشویم. ناگفته نماند که AMD پیش‌تر معماری ذن ۳ را هم معرفی و از آن در تراشه‌های دسکتاپ خانواده‌ی رایزن ۵۰۰۰ استفاده کرده است.

AMD تراشه‌های جدید سری V2000 را به دو بخش تقسیم کرده که بخش اول شامل تراشه‌های ۳۵ تا ۵۴ وات و بخش دوم شامل تراشه‌های ۱۰ تا ۲۵ وات می‌شود. تراشه‌های ۱۴ نانومتری خانواده‌ی V1000 که در اوایل سال ۲۰۱۸ معرفی شدند مجهز به حداکثر چهار هسته‌ی پردازشی بودند، اما در خانواده‌ی رایزن امبدد V2000 این تعداد هسته دو برابر شده است. همچنین پردازنده‌های توکار جدید AMD هشت مگابایت حافظه‌ی کش سطح سوم (L3 Cache) دارند. همچون قبل، تراشه‌ها در بسته‌ی BGA عرضه می‌شوند، بنابراین سوکت ندارند.

نکته‌ی مهم این است که تراشه‌های سری Ryzen Embedded V2000 مجهز به پردازنده‌ی گرافیکی مجتمع وگا (Vega) هستند؛ البته این پردازنده نسبت‌به پردازنده‌های گرافیکی وگا در تراشه‌های دیگر تغییراتی به‌خود دیده است. AMD می‌گوید GPU موجود در نسل جدید پردازنده‌های توکار سری رایزن امبدد مجهز به تعداد کمتری واحد رایانشی (CU) است، اما قدرت بیشتری ارائه می‌دهد که در نوع خود جالب توجه است. AMD می‌گوید تراشه‌های جدیدش از حداکثر چهار مانیتور 4K/60fps پشتیبانی می‌کنند و توانایی اتصال به درگاه HDMI 2.1 و Display Port 1.1 را دارند. 

تراشه‌های سری V2000 مجهز به رابط PCIe Gen 3 تا حداکثر ۲۰ لاین هستند، این درحالی است که پردازنده‌های عادی جدید AMD با رابط PCIe 4.0 عرضه می‌شوند. AMD با این تصمیم خواسته است کم‌‌مصرف بودن تراشه‌های V2000 را در اولویت قرار دهد و بازار پردازش‌های کم‌قدرت را هدف بگیرد. استفاده از ۲۰ لاین PCIe Gen 3، بهبود ۲۵ درصد تراشه‌های V2000 نسبت‌به V1000 را نشان می‌دهد. AMD همچنین پشتیبانی از درگاه USB 3.1 Gen 2 را به پردازنده‌های توکار جدید خود اضافه کرده است.

AMD می‌گوید تراشه‌های جدیدش تا ۱۰ سال در بازار موجود خواهند بود و از یک‌سری قابلیت امنیتی هم بهره‌مند هستند. بنچمارک‌هایی که AMD منتشر کرد، نشان می‌دهند تراشه‌های سری V2000 در عملکردهای چند تردی (Multi-Threaded) نیز پیشرفت مناسبی تجربه کرده‌اند. بر اساس بنچمارک AMD، تراشه‌های V2000 ازلحاظ عملکرد تک تردی و چند تردی و گرافیکی بهتر از Core i7-1010U و Core i7-9750H اینتل ظاهر می‌شوند.