آغاز عصر جدید فضا؛ اسپیس ایکس باموفقیت کپسول کرو دراگون را به‌همراه فضانوردان ناسا پرتاب کرد
پس از تقریبا دو دهه تلاش، اسپیس‌ایکس شرکت هوافضای ایلان ماسک باموفقیت دو انسان را به مدار زمین فرستاد و عصر تازه‌ای از پروازهای فضایی انسانی را در ایالات متحده و جهان آغاز کرد. این پرواز، نخستین پرتاب فضانوردان از خاک آمریکا را پس از تقریبا یک‌دهه رقم زد و اسپیس‌ایکس اکنون به نخستین شرکتی تبدیل شده است که با وسیله‌ی نقلیه‌ای خصوصی، انسان به به فضا حمل می‌کند.
دو فضانورد کارکشته‌ی ناسا به‌نام‌های باب بنکن و داگ هرلی، سوار بر فضاپیمای خودکار جدید اسپیس‌ایکس به‌نام کرو دراگون (Crew Dragon) به فضا حمل شدند؛ کپسولی که به‌منظور ارسال انسان‌ها به ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) و بازگرداندن آن‌ها به زمین طراحی شده است. هردو مسافر که درون کپسول آب‌نباتی شکل و براق اسپیس‌ایکس حضور دارند، شنبه شب در ساعت ۲۳:۵۲، برفراز راکت فالکون ۹ اسپیس‌ایکس از مرکز فضایی کندی ناسا در فلوریدا پرتاب شدند. راکت تقریبا ۱۲ دقیقه پس از پرتاب، کپسول کرو دراگون را در مدار رها کرد و اکنون دو فضانورد پیش از تلاش برای اتصال به ایستگاه فضایی در یکشنبه بعدازظهر، تقریبا یک روز پیش‌رو را در مدار سپری خواهند کرد.
مهندس ارشد کرو دراگون پس از رسیدن به فضانوردان به مدار گفت «باب و داگ، امروز از طرف کل تیم پرتاب، بابت پرواز با فالکون ۹ از شما تشکر می‌کنیم. امیدواریم از این سفر لذت ببرید و آرزوی مأموریتی بی‌نظیر را برای شما داریم.» راکت فالکون ۹ اسپیس‌ایکس نیز پس از پرتاب باموفقیت روی کشتی بدون‌سرنشین این شرکت در اقیانوس اطلس فرود آمد.
پرتاب امشب، لحظه‌ای حیاتی برای اسپیس‌ایکس بود؛ شرکتی که به‌دست ایلان ماسک و با هدف صریح ارسال انسان به فضا و ساخت سکونتگاه روی مریخ طراحی شده است. این پرواز همچنین به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی خدمه‌ی تجاری ناسا، واپسین آزمایش بزرگ برای اسپیس‌ایکس بود. ناسا ازطریق این پروژه با دو شرکت اسپیس‌ایکس و بوئینگ وارد همکاری شده است تا فضاپیمایی جدید با توانایی حمل منظم فضانوردان این سازمان به فضا و بازگرداندن آن‌ها به زمین ساخته شود. پس از ۶ سال کار سخت و انجام آزمایش‌های گوناگون روی کرو دراگون، اسپیس‌ایکس در مسابقه‌ی ارسال نخستین انسان‌ها پیشی گرفت. مأموریت امروز، آخرین آزمایش بزرگ اسپیس‌ایکس برای این برنامه محسوب می‌شود و هدف از آن، اثبات آمادگی کرو دراگون برای آغاز حمل منظم فضانوردان ناسا به ایستگاه فضایی در سال پیش‌رو است.
هرچند مأموریت امروز، پرتابی آزمایشی قلمداد می‌شود، از اهمیتی فوق‌العاده زیاد برای ایالات متحده برخوردار است. آخرین بار که انسان از خاک آمریکا به مدار پرتاب شد، درجریان واپسین پرواز شاتل فضایی ناسا در ۸ ژوئیه‌ی ۲۰۱۱ بود. از آن زمان تاکنون، راکت روسی سایوز تنها وسیله‌ی نقلیه‌ی موجود برای پروازهای سرنشین‌دار به ایستگاه فضایی بین‌المللی محسوب می‌شد؛ فضاپیمایی که هر صندلی آن نزدیک به ۸۰ میلیون دلار برای ناسا هزینه دربرداشت.
برنامه‌ی خدمه‌ی تجاری با هدف پایان وابستگی ناسا به روسیه طراحی شده است؛ اما درعین‌حال آغازگر روشی تازه برای انجام کسب‌وکار در ناسا محسوب می‌شود. در کل تاریخ پروازهای فضایی، دولت‌ها همواره مسئول نظارت بر طراحی، تولید و راه‌اندازی فضاپیماهای مسافربری بودند؛ اما با برنامه‌ی خدمه‌ی تجاری، ناسا درصدد آن بود که بخشی خصوصی وارد عرصه‌ی پروازهای فضایی انسانی شود. وقتی ناسا در سال ۲۰۱۴ با اسپیس‌ایکس و بوئینگ قرارداد بست، امیدوار بود که این دو شرکت تا سال ۲۰۱۷ فضاپیماهایشان را به پرواز درآوردند. تاخیرهای فنی و شکست در آزمایش‌ها برنامه را به تعویق انداخت؛ اما درنهایت اسپیس‌ایکس امشب با پرتاب کرو دراگون، دستاوردی بزرگ را رقم زد.
جیم برایدنستاین مدیر ناسا پیش از پرتاب امشب گفت «آن‌ها [اسپیس‌ایکس] درحال گذاشتن سنگ بنای عصری تازه در پروازهای فضایی انسانی هستند. این عصری در پروازهای فضایی انسانی است که در آن، بیش از همیشه فضای بیشتر دراختیار افراد بیشتر قرار خواهد گرفت.»
پرتاب امشب هنوز پیروزی کاملی به‌شمار نمی‌آید. بنکن و هارلی ۱۹ ساعت آینده را در مدار سپری خواهند کرد، تلاش می‌کنند قدری استراحت کنند و سپس آماده‌ی رویداد بزرگ بعدی فردا می‌شوند: اتصال به ایستگاه فضایی بین‌المللی. اسپیس‌ایکس و ناسا ابتدا امیدوار بودند که پرتاب چهارشنبه بعدازظهر (بامداد پنجشنبه به وقت ایران) انجام شود؛ اما وضعیت نامساعد جوی پرواز را به امروز موکول کرد.
کرو دراگون به‌نحوی طراحی شده است که به‌طور خودکار و بدون هیچ‌گونه دخالتی ازجانب خدمه، به ایستگاه فضایی متصل شود. بااین‌حال، فضانوردان هنگام نزدیک‌شدن به ایستگاه، تلاش خواهند کرد به‌طور دستی و با نمایشگرهای لمسی، کپسول را کنترل کنند. فضانوردان پس از امتحان‌کردن این رابط کاربری، وظیفه‌ی کنترل را به خود کرو دراگون خواهند سپرد. فضاپیما سپس تلاش خواهد کرد به‌طور خودکار به ایستگاه نزدیک شود و خود را به یک درگاه اتصال موجود متصل کند. طبق زمان‌بندی، اتصال کرو دراگون تقریبا درساعت ۱۰:۲۹ صبح یکشنبه به وقت محلی (۱۹:۵۹ به وقت ایران) اتفاق خواهد افتاد.
دو فضانورد درنهایت باید به زمین نیز بازگردند و توانایی کرو دراگون در بازگرداندن ایمن انسان به زمین را آزمایش کنند. ناسا هنوز زمان بازگشت آن‌ها را تعیین نکرده است؛ اما احتمال می‌رود فضانوردان بین ۶ الی ۱۶ هفته‌ی آتی را در فضا سپری کنند. وقتی زمان بازگشت فرارسد، بنکن و هارلی دوباره سوار کپسول کرو دراگون خواهند شد و سفر برگشت دشوار از درون جو زمین را آغاز خواهند کرد. کرو دراگون برای محافظت فضانوردان دربرابر نزول آتشین، مجهز به سپری حرارتی است. کپسول همچنین مجموعه‌ای از چترهای نجات را دارد که باهدف کاهش سرعت فضاپیما هنگام فرود روی اقیانوس اطلس طراحی شده‌اند. پس از افتادن فضاپیما در آب، قایق بازیابی اسپیس‌ایکس با خدمه دیدار خواهد کرد و آن‌ها را به‌همراه کپسول به ساحل بازخواهد گرداند. در آن زمان، مأموریت باموفقیت به پایان خواهد رسید. برایدنستاین گفت «تا وقتی باب و داگ به‌طور ایمن به خانه بازنگردند، جشن نخواهم گرفت.»
مقاله‌های مرتبط:
- پوشش زنده ویدیویی زومیت از پرتاب تاریخی کپسول کرو دراگون اسپیس ایکس
- چرا اسپیس ایکس به‌منظور تلاش دوباره برای پرتاب کرو دراگون باید تا شنبه صبر کند؟
هنوز تا پایان مأموریت باید چندین هفته منتظر بمانیم؛ اما اگر همه‌چیز به‌خوبی پیش برود، این پرواز ممکن است به‌عنوان آغاز ورود اسپیس‌ایکس به عرصه‌ی پروازهای فضایی انسانی قلمداد شوند. ناسا قصد دارد از داده‌های گرد‌آوری‌شده از این مأموریت استفاده کند تا تأیید کند که کرو دراگون به‌همراه مسافر قادر به انجام سفرهای منظم به ایستگاه فضایی و بازگشت به زمین است. اسپیس‌ایکس و ناسا اکنون ۳۰ اوت (۹ شهریور) را به‌عنوان تاریخ پرواز بعدی کرو دراگون درنظرگرفته‌اند. در این پرواز، چهار فضانورد به‌نام‌های ویکتور گلوور، مایک هاپکینز و شانون واکر از ناسا به‌همراه سوئچی ناگوچی از ژاپن به فضا حمل خواهند شد؛ بدین معنا که می‌توانیم به‌زودی وارد عرصه‌ای تازه شویم که شرکت‌های خصوصی، بازیگران اصلی در ارسال منظم انسان به مدار زمین خواهند بود.
بلندپروازی‌های اسپیس‌ایکس با پرتاب امشب متوقف نمی‌شود. این شرکت هم‌اکنون درحال کار روی راکتی غول‌پیکر به‌نام استارشیپ است؛ فضاپیمایی که یک روز می‌تواند انسان را به مقاصد واقع در اعماق فضا نظیر ماه و مریخ ببرد. تا تحقق این چشم‌انداز، راهی بسیار طولانی درپیش است؛ اما موفقیت امروز، مسیر را برای ارسال انسان به فضای عمیق‌تر هموار خواهد کرد.
