آیا وزیر ارتباطات درمورد طرح صیانت از کاربران مطیع دستور مجلس میشود؟
طرحصیانتازکاربراندرفضایمجازیوساماندهیپیامرسانهاازآنطرحهایمجلساستکهنزدیکبه۴سالازمطرحشدنآنمیگذردودرگذرزمانمخالفانومنتقدانسرسختخودراپیداکرده است؛ازوزیرارتباطاتدولتدوازدهمگرفتهتاکسبوکارهایبزرگفضایمجازیوالبتهکاربران. درچندسالگذشته، مرکزپژوهشهایمجلسونمایندگانمجلسدهمویازدهم بارها این طرح را چکشکاریکردهاندتادرنهایت مرداد ماه سالجاریباوجودتمامیمخالفتها،نسخهنهاییآنبرایبررسیآنهمبراساسقانوناصل۸۵وپشتدرهایمجلسبهتصویبرسید.
ازوزیرقدیمبهوزیرجدید
طرحنهاییصیانتازکاربراندرفضایمجازیدرآخرینروزهای کاریوزارتمحمدجوادآذریجهرمی،وزیرارتباطاتدولتدوازدهم،برایبررسی براساس اصل ۸۵ قانون اساسی در مجلس بهسمت نهاییشدن پیش رفت. باجدیشدنبررسیاینطرح، جهرمی باارسالدونامهبهرئیسمجلسویکنامهبهرئیسجمهوریدولتسیزدهم،اینطرحرانهتنهامحدودکنندهکاربراندرفضایمجازی، بلکهمحدودکنندهدولتدرسیاستگذاریهایحوزهفضایمجازی دانسته واظهار کرده بودکهاجرایاینطرحبهمروروزارتارتباطاتوفناوریاطلاعاتراازساختاردولتحذفیمیکند. جهرمیاجرایاینطرحرانهدربلندمدت، بلکهدرکوتاهمدتموجبفیلتربسیاریازشبکههایاجتماعیوپیامرسانهایخارجیدانستهبود.
درکنارانتقادوزیرارتباطات،بسیاریازکسبوکارهایبزرگفضایمجازیازآپاراتگرفتهتاکافهبازار،دیجیکالا،ابرآروانو… یکصدااعلامکردندکهاینطرحباعثبدبینیکاربرانبهسرویسهایداخلیخواهدشدوبهرشدکسبوکارآنهالطمهخواهدزد. درنهایتدرگیرودارتغییردولت،آتششعلهوربررسیاینطرحخاموششد. کمترازیکماهبعد وبامشخصشدنکابینهدولتسیزدهمودررأسآنوزیرارتباطاتوفناوریاطلاعاتآینده،همهچشمانتظاربودندکهنظروزیرارتباطاتجدیددرموردطرحصیانتچیست.
عیسیزارعپورکهازقوهقضاییههمراهرئیسیبهدولتسیزدهمآمده،برعکسوزیرپیشینارتباطاتکمسخنوازشبکههایاجتماعیگریزاناست. اونهدربرنامههایشبهمجلسبهطرحصیانتازکاربراناشارهکردهونهدرسخنرانیدفاعیازخوددرمجلسبرایانتخابوزیرارتباطاتصحبتیازاینطرحبهمیانآوردهبود. زارعپورباسیاستخاصیازاشارهمستقیمبهاینطرحسرباز زدوتنهاگفتهبودنظاممندکردنفضایمجازیمهماست.
از چهارم شهریورکهاوبهعنوانوزیرارتباطاتواطلاعاتدولتسیزدهمانتخابشد،تقریباتا۲۷روزپیشهیچاظهارنظریدرموردطرحصیانتازکاربراندرفضایمجازینکرد. درنهایت در۲۱شهریور، زارعپور در جلسه با بخشخصوصی شاملاتحادیههاوصنفهابرایاولینباربهصورتشفافدرموردطرحصیانتازکاربراندرفضایمجازیموضعگرفتواعلامکردفضایمجازینیازمندنظاممندشدناستوباتعاملیکهبامجلسدارد، برایاجرایطرحصیانت نگرانی ندارد. در این جلسه، اودراینباره گفت:
درباره اینطرحاحساسنگرانینمیکنم؛چراکهمعتقدمباتعاملخوبمیانمجلس ودولتوهمهفعالاناینحوزه،میتوانضمننظاممندکردنفضایمجازیکشور،دغدغههایفعالاناینبخشراهممرتفعکردتادرنهایتاینطرح بهبالندگیبیشترفضایمجازیکشور منجر شود.
پذیرایامخالف
چندروزازایناظهاراتوزیرارتباطاتدولتسیزدهمدرموردطرحصیانتنگذشتهبودکهروزنامهشرقبهنقلازمحمدجوادنیکبین،نمایندهکاشمردرمجلس،دربارهطرحصیانتازکاربراندرفضایمجازیونظروزیرارتباطاتدرخصوصآننوشت: «وزیرارتباطاتدراینزمینهمطیعمجلساستوهرچهرامجلسمصوبکند،میپذیردوتاکنونپیشنهادیدراینزمینهنداشتهاست.»
همینیکجملهکافیبودتادوبارهنگرانیهاوانتقادهابهوزیرارتباطاتواجرایطرحصیانتافزایشپیداکند؛وزیریکههنوزاززمانشروعوزارتشدروزارتارتباطاتبهعنوانهفتمینوزیر مدیرانارشدومیانیخودراانتخابنکردهاست،تمامبرنامههایشرابامدیرانوزارتارتباطاتدولتدوازدهمپیشمیبردوهرروزهمبایکی ازبخشهامانندمدیراناپراتورها،بخشخصوصی،شرکتپستو… دیدارمیکند. درحالیکهوزیرارتباطاتوفناوریاطلاعاتباگامهایآهستهوعدمحضوردرشبکههایمجازیبهدنبالانداختننورافکنرویخودنیست،زمزمههاییازاینشنیدهمیشودکهاوبیچونوچرانظرنهادهایمختلف،ازجملهمجلسیاشورایعالیفضایمجازیرا میپذیرد.
دراین زمینه جوادحسینیکیا،عضوکمیسیونصنایعومعادنمجلس،بااشارهبهاینکهمجلسبهدنبالمطیعکردنوزیرارتباطات دربارهتصمیماتاینقوهنیستوبایدنظراتخودشرادرموردمسائلوطرحهاداشتهباشد،شایعات مطرحشدهدراینزمینهردمیکندوبهزومیت میگوید:
درنشستهاییکهباوزیرارتباطاتداشتهایم،اوکاملاروشناعلامکردهاستکهطرحصیانتازکاربراننیازمنداصلاحدرراستایمترقیشدناست. وزیرارتباطاتوفناوریاطلاعاتدرسخنانخودبامدیراندیگرهمبارهاتأکیدکرده استکهبایداینترنتوفضایمجازینظاممندودرترازانقلابباشدوبایددراینعرصهازفضایمجازیحمایتکردوبایکطرحمردموکسبوکارهارانگراننکرد.
یکیدیگرازنمایندگانیکهاظهاراتمطیعبودنوزیرارتباطاتبهمجلسدرموردطرحصیانتراردمیکند،مجیدنصیرایی،سخنگویکمیسیونفرهنگیمجلساست. اودر گفتوگویی به پیوست گفتکهدرجلسههایکمیسینفرهنگی،وزیرموافقتخودرابااصلطرحصیانت اعلام کرده است؛اماپیشنهادهایفنیوکارشناسیهمبرایبخشهاییازطرحداردکهازنظراوبایدتغییرکند. نصیراییتأکیدمیکندکهکارشناسانومعاونانوزیرارتباطاتبهجلساتکمیسیونمشترکبررسیاینطرحدعوتخواهندشدوبایدازدیدگاههایآنهابرایبهبوداینطرحاستفادهکرد.
تصمیمگیری در کمیسیون مشترک
رضاتقیپور،وزیراسبقارتباطات وعضو کنونیکمیسیونصنایعومعادنو نیز عضوکمیسیونمشترکبررسیطرحصیانتازکاربرانبراساساصل۸۵قانوناساسیکهپشتدرهایبستهاینطرحرابررسیمیکنند،بابیاناینکهدر کمیسیون مشترک همهپیشنهادهاونظرهادریافتمیشود،توضیحمیدهد:
روالبررسیطرحهاولوایحبهاینصورتاستکهبعدازاینکهکمیسیونتشکیلشد،کمیتهایهمزیرمجموعهآنشکلمیگیرد. درکمیتهازدولتودستگاههایذینفعوبخشخصوصیدعوتونظراتدریافتمیشود. سپس،اعضایکمیتهنظراتراجمعآوریودرصحنکمیسیونمطرحمیکنند.
براساساظهارات او،اینساختاریدرونیاستودرکمیسیونهایمجلسبدینصورتعملمیشودوبهاحتمالقویدراینکمیسیونهم بررسیطرح اینچنین پیشمیرود. بهگفتهتقیپور،شایدهمنظراتدرخودِکمیسیونبررسیوجمعبندیشود. بهباور او،اینکمیسیونبهترازصحنعملخواهدکرد؛چوندرصحنعلنیپیشنهادهاونظرهابایدپیشتربهصورتمکتوبارائهشودوخارجازپیشنهادهایثبتشدهنمیتوانپیشنهادیرامطرحکرد.
تقیپورباتأکیدبر اینکههنوزجلسهکمیسیونمشترکتشکیلنشدهواعضایهیئترئیسهمشخصنیست،پیشبینیمیکندبهاحتمالزیادجلسهاولکمیسیونراهیئترئیسهیامعاونتقوانینتشکیلمیدهند.سپس،انتخاباتهیئترئیسهبرگزارمیشودوپسازتعیینسخنگوورئیسونایبرئیس،جلسهبههیئترئیسهکمیسیونمشترکواگذارمیشود.
باتمامتوضیحاتیکهبرخیازنمایندگاندربارهطرحصیانتونحوهاثرگذارینظروزیرارتباطاتمیدهند،درهمینابتدایکارنگاهعیسیزارعپوردرمورداجرایطرحصیانتمیتواند مسیر ۴ سالآیندهاورامشخصکند؛اینکهاوآیاهمانطورکهنیکبیننمایندهمجلسگفته،مطیعاینقوهاستیاهمانطورکهخودشادعاکرده، بهصورت جدی بااعلاممخالفت بابخشهاییازاینطرحباعثایجادتغییردرآنمیشودومیتواندکسبوکارهایآنلاینوکاربرانراازیکطرحمحدودکنندهدرفضایمجازینجاتدهد.